Bị UAV 'bóp nghẹt', Nga phải đưa kỵ binh trở lại chiến trường Ukraine?

Theo Lữ đoàn tấn công độc lập số 92 của Ukraine, các binh sĩ của họ đã phát hiện một nhóm lính Nga tiến về tuyến phòng thủ bằng cách cưỡi ngựa. Đoạn video do đơn vị này công bố cho thấy các phi công UAV Ukraine nhanh chóng nhận dạng mục tiêu và tấn công ngay sau khi phát hiện.

Nga hiện đang tấn công các vị trí của Ukraine bằng ngựa. (Nguồn: X)

Trong video, một binh sĩ Nga cưỡi ngựa băng qua khu vực trống trải, bị UAV Ukraine theo sát từ trên cao. Chỉ vài giây sau, chiếc UAV lao xuống tấn công khi người lính cố gắng né tránh. Vụ nổ khiến một con ngựa khác hoảng loạn, hất văng người cưỡi xuống đất rồi bỏ chạy, trong khi số phận của binh sĩ thứ ba không được xác định rõ.

Vì sao lại là ngựa?

Anatolii Tkachenko, chỉ huy khẩu đội súng cối của Lữ đoàn 92, cho biết đây là lần đầu tiên đơn vị của ông chứng kiến cách tiếp cận như vậy. Theo ông, một trong những lý do có thể là ngựa di chuyển êm hơn và thích nghi tốt với bùn lầy hơn các phương tiện cơ giới.

"Trước đây họ dùng xe máy. Nhưng trong điều kiện bùn lầy hiện nay, xe liên tục bị hỏng, binh sĩ thì ngã liên tiếp. Có quá nhiều yếu tố khiến phương tiện cơ giới trở nên vô dụng", ông nói.

Thời tiết đang đóng vai trò then chốt trên chiến trường. Mykola Melnyk, cựu sĩ quan Lữ đoàn Cơ giới số 47 của Ukraine, mô tả tình trạng bùn lầy nghiêm trọng: "Có những khu vực bạn mất cả tiếng đồng hồ để đi bộ một cây số vì chân lún hoàn toàn. Gần như không phương tiện nào có thể vượt qua".

Theo các đơn vị Ukraine, tổn thất phương tiện của Nga trong các đợt tấn công bộ binh liên tiếp đã nghiêm trọng đến mức họ buộc phải thử nghiệm các hình thức di chuyển "phi cơ giới". Ngay cả xe máy từng được Nga sử dụng rộng rãi, cũng trở nên không đáng tin cậy và rất dễ bị UAV phát hiện, phá hủy.

Hậu cần dưới bầu trời đầy UAV

Đến mùa xuân, tình trạng thiếu hụt phương tiện của Nga ngày càng rõ rệt. Tatarigami, người sáng lập nhóm phân tích Frontelligence Insight, cho biết sự vắng bóng ngày càng nhiều của xe bọc thép, cùng việc Nga phải dựa vào xe dân sự như xe tải nhỏ, xe golf hay xe máy, phản ánh sự suy giảm nghiêm trọng khả năng cơ động.

Ukraine cũng không tránh khỏi khó khăn tương tự. Trong một xung đột bị "soi" liên tục từ trên không, các cuộc cơ động quy mô lớn - nền tảng của chiến sự cơ giới hóa, gần như không còn chỗ đứng. Việc tập trung lực lượng hay vận chuyển hậu cần giờ đây dễ dàng bị phát hiện và tấn công từ khoảng cách hàng chục km.

Dimko Zhluktenko, điều khiển viên UAV thuộc Tiểu đoàn Hệ thống không người lái Độc lập số 413 của Ukraine, cho biết các đơn vị Nga thường bị chặn từ rất xa.

"Chúng tôi tập trung vào các nhóm bộ binh và phương tiện cách tiền tuyến 15–20 km. Mục tiêu là tấn công họ ngay khi đang di chuyển, để họ không bao giờ đến được chiến trường thực sự", ông nói.

Theo Zhluktenko, Nga không thay đổi đáng kể học thuyết tác chiến, nhưng việc Ukraine mở rộng mạng lưới UAV đã phá vỡ phần lớn hệ thống hậu cần đối phương. Shaun Pinner, cựu binh Anh từng tham chiến tại Mariupol năm 2022, nhận định: "Gần như mỗi mét chiến tuyến đều bị giám sát bởi UAV, pháo binh và hỏa lực phản pháo. Việc di chuyển mà không bị phát hiện là điều cực kỳ khó với cả hai bên".

Trong bối cảnh đó, giảm dấu hiệu bị phát hiện trở thành yếu tố sống còn. Các phương tiện hạng nặng tuy được bọc giáp tốt nhưng di chuyển chậm, gây bụi và tiếng ồn – những “dấu vết” lý tưởng cho UAV.

Thích nghi bằng giải pháp công nghệ thấp

Để đối phó, Nga thử nghiệm hàng loạt biện pháp "công nghệ thấp: dùng lừa thồ hàng, sử dụng xe máy điện, thậm chí cưỡi ngựa và lạc đà để vận chuyển tiếp tế nhằm tránh bị UAV phát hiện.

Các cuộc tấn công hiện nay của Nga thường do những nhóm bộ binh rất nhỏ, chỉ 2–3 người, thực hiện. Nếu tiếp cận được vị trí Ukraine, họ nhanh chóng đào công sự và tiếp tế bằng UAV.

Việc dùng ngựa không hoàn toàn là ứng biến tức thời. Tháng 10/2025, báo Kommersant đưa tin quân đội Nga đã nghiên cứu khả năng tái triển khai các đơn vị kỵ binh, với các bài huấn luyện thử nghiệm tại Quân khu Trung tâm.

Thực tế, sự xuất hiện của kỵ binh không cho thấy chiến tranh đang "quay ngược thời gian", mà phản ánh một điều đáng lo ngại hơn: máy bay không người lái đã tước đi quyền tự do di chuyển trên chiến trường hiện đại. Khi mọi đoàn xe đều có thể bị phát hiện từ trên không, các lực lượng buộc phải tìm đến những phương thức thô sơ nhất.

Xuân Minh