Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng: Cha mẹ là 'lá chắn' quan trọng nhất

Hội viên phụ nữ chia sẻ về những câu chuyện thực tế khi con mình sử dụng mạng xã hội, truy cập internet sớm

“Kết nối” luôn đi kèm “nguy cơ”

Anh Nguyễn Văn Vinh, 34 tuổi, phường Thuận Hóa kể rằng, con trai anh mới học lớp 2 đã dùng ipad rất thuần thục từ 5 tuổi nhờ học tiếng Anh trực tuyến. Nghĩ rằng, con chỉ xem một vài chương trình bổ ích nên anh ít giám sát. Nhưng một ngày, anh Vinh nghe con trai nói chuyện với em gái bằng một thứ ngôn ngữ “lạ”. Kiểm tra lịch sử truy cập, anh phát hiện con xem nhiều video YouTube có nội dung kỳ quái, la hét, đánh nhau.

Theo số liệu của Bộ Thông tin & Truyền thông năm 2024, hơn 86% trẻ em Việt Nam trong độ tuổi từ 6 đến 16 tuổi có tiếp cận internet hàng ngày phần lớn không có sự giám sát chặt chẽ từ người lớn. Khi trẻ càng tiếp cận sớm, nguy cơ càng cao nếu thiếu kỹ năng phòng vệ và định hướng đúng từ cha mẹ.

Chỉ cần vài cú click chuột, trẻ có thể tiếp cận các nội dung phản cảm như video bạo lực, game kinh dị được ngụy trang tinh vi trên các nền tảng như YouTube, TikTok. Những hình ảnh này có thể gây lệch chuẩn nhận thức về đúng - sai, thiện - ác.

Chị Nguyễn Phương Nhi, 38 tuổi, phường Hương An từng trải qua cú sốc khi thấy tay con trai lớp 7 có nhiều vết cào, xước. Kiểm tra điện thoại, chị phát hiện con tham gia một nhóm chat với “nhiệm vụ thử thách” tự gây đau đớn. “Tôi đã vội thoát tài khoản con ra khỏi nhóm mà chưa kịp tìm hiểu kỹ; sau này mới biết đó là một dạng thử thách mạng nguy hiểm, nếu kéo dài có thể ảnh hưởng nặng đến tâm lý”, chị kể.

Hiện một số trào lưu cổ vũ hành vi tiêu cực như thử thách chịu đau, làm nhục bạn học rồi quay clip, hoặc livestream tâm sự tiêu cực để “gây sốc” kiếm lượt xem. Những trào lưu này có thể gây tổn thương tâm lý nghiêm trọng, đẩy trẻ đến trạng thái trầm cảm, lo âu kéo dài.

Không chỉ ở trường học, giờ đây trẻ còn có thể bị bắt nạt qua mạng xã hội với các hình thức như chế giễu ngoại hình, chia sẻ thông tin cá nhân, ghép ảnh xuyên tạc... Việc này khiến nhiều em thu mình, sợ giao tiếp, hoặc phát triển tâm lý thù địch.

Trang bị kỹ năng sử dụng mạng an toàn

Khi trẻ gặp phải những vấn đề, nguy cơ ở không gian mạng, cha mẹ cần thận trọng nhưng không đổ lỗi. Khi trẻ gặp khủng hoảng, điều các em cần là sự thấu hiểu và hỗ trợ, không phải chỉ trích hay trừng phạt.

Sau khi nói chuyện với con về những mặt xấu, nguy cơ về các video bạo lực, vô bổ mà con đã xem..., anh Vinh chia sẻ: Tôi đã chuyển từ cách giám sát sang đồng hành. Giờ mỗi tối hai cha con cùng xem video học tiếng Anh bổ ích...

Chị Nhi cũng chọn cách giải thích cho con hiểu, chứ không làm “to chuyện” để con phải xấu hổ với mọi người. Bên cạnh đó, chị Nhi tìm hiểu những trang thông tin bổ ích, các tài khoản mạng tích cực để chia sẻ cho con.

Việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng đòi hỏi sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường, cộng đồng và các cơ quan quản lý. Trong đó, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Huế đã phối hợp với các cơ quan tổ chức các buổi tập huấn, diễn đàn “Lắng nghe trẻ em - Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng” tại các địa phương để trao đổi, chia sẻ về thực trạng trẻ em tiếp cận internet, mạng xã hội ngày càng sớm. Qua đó, giúp cho những bà mẹ có thêm kiến thức, kỹ năng đồng hành cùng con, tạo “lá chắn an toàn” bảo vệ trẻ trước những cạm bẫy trên không gian mạng.

Bài, ảnh: THẢO VY