Ba dấu ấn định hình một năm biến động của ông chủ Tesla

Tỷ phú Elon Musk. Ảnh: PAP/TTXVN

Năm 2025 tiếp tục là minh chứng rõ nét cho đặc tính "tàu lượn siêu tốc" của cổ phiếu Tesla, khi các tin tức dồn dập khiến giá cổ phiếu biến động mạnh mẽ, tạo ra những đỉnh cao kỷ lục nhưng cũng không thiếu những cú sụt giảm sâu từ đỉnh xuống đáy. Trong đó có ba sự kiện lớn nhất được coi là "điểm tựa" định hình diện mạo của Tesla và Giám đốc điều hành (CEO) Elon Musk.

*Canh bạc chính trị đầy rủi ro với Tổng thống Trump

Mối quan hệ giữa tỷ phú Elon Musk và Tổng thống Mỹ Donald Trump từng được ví như chiến hữu tại Nhà Trắng. Mối liên kết này bắt nguồn từ mùa Hè 2024, khi ông Musk quyết định ủng hộ chiến dịch tái đắc cử của ông Trump bằng khoản ngân sách cá nhân khổng lồ lên tới hơn 100 triệu USD. Sự đầu tư này đồng nghĩa với việc mối liên kết giữa hai người không chỉ dừng lại ở mức độ đồng điệu về tư tưởng.

Nhờ sự ủng hộ nhiệt thành, ông Musk đã nhận được đặc quyền tiếp cận gần như tuyệt đối với Tổng thống tại cả Nhà Trắng lẫn khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago. Để đền đáp lòng trung thành đó, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm vị tỷ phú này đứng đầu Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE).

Tuy nhiên, sự nồng ấm này không duy trì được lâu. Mâu thuẫn nảy sinh khi ông Musk công khai chỉ trích dự luật chi tiêu mang tên "To và Đẹp" của ông Trump. Vị CEO của Tesla cho rằng dự luật này chứa đựng quá nhiều khoản chi tiêu lãng phí, không hiệu quả. Quan trọng hơn đối với Tesla, dự luật này đã loại bỏ các khoản tín dụng thuế liên bang dành cho xe điện và giảm phát thải – những ưu đãi từng mang về cho Tesla hàng tỷ USD.

Sự phản kháng quyết liệt của ông Musk đã dẫn đến một cuộc đổ vỡ lớn trong mối quan hệ với Tổng thống. Tesla cùng các doanh nghiệp khác thuộc hệ sinh thái của ông Musk, như SpaceX, bỗng chốc rơi vào tầm ngắm của những tranh chấp chính trị. Cuộc đối đầu này đã gây ra tâm lý bất an cực độ cho các nhà đầu tư, khiến giá cổ phiếu Tesla bị sụt giảm nghiêm trọng. Chuyên gia phân tích Dan Ives từ Wedbush nhận định rằng việc ông Musk dấn sâu vào chính trường và cố gắng đối đầu với giới chức chính phủ là một hướng đi hoàn toàn trái ngược với kỳ vọng của các cổ đông Tesla.

Trước tình thế bị dồn ép, ông Musk thậm chí đã đe dọa sẽ thành lập một đảng chính trị thứ ba, động thái khiến ông Trump phản ứng đầy giận dữ. Cuối cùng, một thỏa thuận đình chiến tạm thời đã được thiết lập sau khi ông Jared Isaacman – người được ông Musk tin cậy đề cử – được tái bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo NASA. Dù sự kiện này tạm thời xoa dịu ông Musk, nhưng giới đầu tư vẫn đang sống trong trạng thái lo âu vì không ai có thể dự đoán khi nào vị tỷ phú đầy cá tính này sẽ tiếp tục gây xáo trộn chính trường.

* Gói thù lao "khủng" trị giá 1.000 tỷ USD

Một kịch bản quen thuộc từ năm trước đã lặp lại khi Hội đồng quản trị Tesla tiếp tục nỗ lực vận động để ông Musk nhận được một gói thù lao mà nhiều người mô tả là quá mức. Vào đầu tháng 11, các cổ đông đã chính thức thông qua gói chi trả mới cho vị CEO, với tổng giá trị có thể chạm ngưỡng 1.000 tỷ USD nếu hoàn thành các mục tiêu đề ra. Phía Tesla công bố rằng gói thù lao này đã vượt qua cuộc bỏ phiếu với tỷ lệ chấp thuận hơn 75%.

Tỷ phú Elon Musk phát biểu tại New York, Mỹ. Ảnh: ANI/TTXVN

Dù vậy, quyết định này không nhận được sự đồng thuận tuyệt đối. Các quỹ đầu tư lớn như Quỹ đầu tư quốc gia Na Uy và hệ thống hưu trí CALPERS của California đã kịch liệt phản đối. Dù vậy, quyết định dời trụ sở sang Texas đã tháo gỡ các nút thắt pháp lý, cho phép ông Musk dùng quyền biểu quyết từ cổ phần của mình để tự định đoạt kết quả, qua đó "chốt" thành công gói thù lao lịch sử.

Để nhận được toàn bộ số tiền 1.000 tỷ USD, ông Musk phải đối mặt với những cột mốc vận hành và tài chính vô cùng thách thức. Cụ thể, Tesla dưới sự điều hành của ông sẽ phải bàn giao chiếc xe thứ 20 triệu, đưa 1 triệu taxi robot vào vận hành thương mại và bán được 1 triệu robot Optimus. Về mặt tài chính, chỉ số EBITDA (lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao) của Tesla phải đạt mức 400 tỷ USD, một con số khổng lồ nếu so với mức 16,6 tỷ USD mà hãng đạt được trong năm ngoái. Đặc biệt, mục tiêu cao nhất để nhận toàn bộ phần thưởng là đưa vốn hóa thị trường của Tesla đạt mức 8.500 tỷ USD. Hiện tại, giá trị vốn hóa của Tesla đang dao động quanh mức 1.500 tỷ USD.

* Giấc mơ taxi tự lái (robotaxi)

Cảm hứng từ những tác phẩm khoa học viễn tưởng và bộ phim kinh điển "Blade Runner" dường như đã thôi thúc tỷ phú Musk theo đuổi tầm nhìn về một thế giới đầy rẫy robot và xe tự hành. Năm 2025 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng khi giấc mơ robotaxi của ông bắt đầu hình thành diện mạo thực tế.

Cột mốc đầu tiên là chương trình thí điểm robotaxi tại Austin, Texas. Những chiếc Model Y trang bị phần mềm tự lái hoàn chỉnh (FSD) phiên bản mới nhất đã bắt đầu phục vụ hành khách thông qua ứng dụng Robotaxi chuyên dụng của hãng. Dù dịch vụ vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện, đôi khi gặp trục trặc và vẫn cần tài xế dự phòng để đảm bảo an toàn, nhưng quy mô thử nghiệm đã được mở rộng nhanh chóng sang khu vực Vịnh San Francisco.

Một trạm sạc của Tesla bên trong tòa nhà ở thành phố Chicago. Ảnh: Ngọc Quang - PV TTXVN tại Mỹ

Đến ngày 14/12, ông Musk chính thức xác nhận Tesla đã bắt đầu thử nghiệm dịch vụ robotaxi tại Austin mà hoàn toàn không cần tài xế dự phòng bên trong xe. Dù tiến độ triển khai có phần chậm rãi, nhưng những tín hiệu này đã mang lại sự phấn khích cho các nhà đầu tư tại Phố Wall. Chuyên gia Dan Ives dự báo rằng năm 2026 sẽ là một năm rực rỡ đối với Tesla và ông Musk khi chương về xe tự hành chính thức bắt đầu, với kỳ vọng dòng Cybercab sẽ được sản xuất hàng loạt vào khoảng tháng 4 hoặc tháng 5 năm tới.

Giấc mơ về một tương lai tự hành dường như đã ở rất gần. Các cổ đông của Tesla hiện đang đặt trọn niềm tin vào việc ông Musk sẽ hiện thực hóa được những tiên đoán của mình. Theo nhận định từ Wedbush, hành trình hướng tới việc định giá Tesla dựa trên nền tảng trí tuệ nhân tạo (AI) trong những tháng tới đã chính thức bắt đầu, và sự thành công của FSD cùng dòng Cybercab tại Mỹ chính là "con gà đẻ trứng vàng" cho tương lai của tập đoàn.

Khánh Ly (Theo Yahoo Finance)/Bnews/vnanet.vn