Vùng cao Đà Nẵng giảm nghèo bền vững nhờ du lịch cộng đồng
Du lịch vùng cao TP Đà Nẵng đang tạo động lực phát triển kinh tế, cải thiện đời sống đồng bào Xơ Đăng, Cơ Tu...

Người đồng bào Cơ Tu tham gia làm du lịch tại Khu Du lịch sinh thái Cổng trời Đông Giang. Ảnh: P.Q
Biến nương rẫy thành điểm du lịch
Nằm cheo leo trên sườn núi Kiếp Cang, làng Tak Pang (thôn 3, xã Trà Tập) là nơi sinh sống của 23 hộ đồng bào dân tộc Xơ Đăng. Lâu nay, cuộc sống của bà con chỉ dựa vào rừng và nương rẫy nên thiếu trước hụt sau. Tuy nhiên, từ tháng 11/2024, dự án “Làng rong chơi Tak Pang” do nhóm Trạm Nụ Cười khởi xướng đã mở ra hướng phát triển mới: du lịch cộng đồng.
Mô hình du lịch mới này nhận được sự hưởng ứng tích cực từ người dân. Anh Hồ Văn Nia chia sẻ: Ở đây ai cũng tham gia làm du lịch. Khách đến, bà con dọn dẹp làng, làm đường, trồng hoa, nấu món truyền thống. Trẻ con thì tổ chức trò chơi vui.
Đặc biệt, sự chủ động của người dân trong việc cải thiện sinh kế gắn với du lịch rất rõ rệt. “Nhà nào cũng trồng sâm nam, sâm Ngọc Linh, dưa leo, nuôi gà, nuôi heo để sau này bán cho khách. Chúng tôi mong muốn sớm có đường xe vào tận làng, nước sạch và chỗ đón tiếp khách khang trang hơn”, anh Nia nói.
Với mong muốn tạo thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống, nhóm Trạm Nụ Cười vận động bà con tập trung làm du lịch từ tháng 11/2024.
“Song song với làm du lịch, nhóm nỗ lực gìn giữ bản sắc văn hóa. Chúng tôi vẫn gìn giữ những giá trị truyền thống như lễ ăn lúa mới, làm máng nước, đánh cồng chiêng, tổ chức vui hội ở đồng cỏ Mô Ham. Chúng tôi kỳ vọng Tak Pang sẽ trở thành điểm đến thu hút nhiều du khách”, anh Ngô Văn Thế, đại diện nhóm chia sẻ.

Du khách trải nghiệm du lịch vùng cao ở Đà Nẵng. Ảnh: P.Q
Trước triển vọng này, xã Trà Tập xác định phát triển du lịch là một trong ba nhiệm vụ đột phá trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Ông Ngô Tấn Lạc, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Trước mắt, xã tập trung quy hoạch lại các điểm dân cư tiềm năng du lịch, đồng thời ưu tiên đào tạo, hình thành tư duy phát triển du lịch trong cộng đồng. Về lâu dài, xã sẽ kêu gọi nhà đầu tư chiến lược để phát triển các dự án du lịch dài hơi hơn”.
Nâng cao chất lượng lao động bản địa
Tại xã Đông Giang, Khu du lịch sinh thái Cổng trời Đông Giang là một hình mẫu về việc phát triển du lịch gắn liền với cộng đồng và hướng tới tính bền vững. Đơn vị này coi nguồn lao động địa phương là chủ thể trung tâm trong chiến lược phát triển lâu dài.

Du lịch vùng cao Đà Nẵng, đòn bẩy giảm nghèo bền vững. Ảnh: P.Q
Bà Võ Ngọc Anh, Tổng Giám đốc Công ty CP FVG Travel, đơn vị quản lý Khu du lịch sinh thái Cổng trời Đông Giang cho biết, khu du lịch đã triển khai nhiều hoạt động gắn kết với cộng đồng, bao gồm tạo việc làm và đào tạo. Cụ thể, hiện trên 60% nhân sự tại khu du lịch là người đồng bào địa phương, đảm nhận nhiều vai trò từ hướng dẫn viên, nghệ nhân biểu diễn, phục vụ lưu trú, ẩm thực, đến lễ tân, bảo trì. Khu du lịch thường xuyên tổ chức các khóa huấn luyện về kỹ năng giao tiếp, nghiệp vụ nhà hàng khách sạn, ngoại ngữ cơ bản và kiến thức bảo tồn văn hóa, được thực hiện ngay tại địa phương để bà con dễ tiếp thu.
Cùng đó, đơn vị tiêu thụ và quảng bá nông sản, khu du lịch cam kết đầu ra cho nông sản do người dân địa phương sản xuất, góp phần tạo thu nhập ổn định cho cộng đồng.
Phát triển sản phẩm bản địa, hợp tác với các nghệ nhân để tái hiện, giới thiệu sản phẩm thủ công của đồng bào địa phương lồng ghép vào các hoạt động trải nghiệm của du khách. Các buổi diễn như Vũ điệu đại ngàn, giao lưu văn hóa ẩm thực tại Làng cổ Cơ Tu cũng được tổ chức thường xuyên.

Du lịch vùng cao Đà Nẵng được định hình theo hướng bền vững và chuyên nghiệp. Ảnh: P.Q
Hướng tới mục tiêu bền vững, đơn vị tiếp tục đầu tư chiều sâu vào du lịch cộng đồng, phấn đấu đến năm 2030, tối thiểu 80% nhân sự là người dân tộc thiểu số, trong đó có nhiều vị trí quản lý và điều hành. Đơn vị cũng sẽ đa dạng hóa các sản phẩm cộng đồng, duy trì lễ hội, hoạt động trải nghiệm văn hóa bản địa, đồng thời đẩy mạnh quảng bá cung đường di sản kết nối trực tiếp đến Cổng Trời Đông Giang.
Bên cạnh tạo việc làm, hưởng ứng Chương trình cả nước chung tay “xóa nhà tạm, nhà dột nát” năm 2025, Tập đoàn FVG đã trao tặng 600 triệu đồng hỗ trợ xây dựng 10 căn nhà mới cho các hộ dân khó khăn tại 3 xã: Đức Phú, Sông Kôn và Bến Hiên; TP Đà Nẵng.
Chia sẻ của ông Vũ Cao Giang, Tổng giám đốc công ty Cổ phần và Đầu tư Phát triển FVG Land, đại diện Tập đoàn FVG: “Với phương châm phát triển bền vững gắn với trách nhiệm cộng đồng, chương trình tài trợ nhà ở lần này là hoạt động thiết thực, góp phần xóa bỏ những ngôi nhà tạm bợ, mang đến mái ấm vững chắc, khơi dậy niềm tin và động lực để các hộ gia đình yên tâm lao động, vươn lên thoát nghèo”.
Những ngôi nhà kiên cố, vững chãi không chỉ là nơi che nắng mưa, mà còn là điểm tựa để bà con địa phương yên tâm lao động, ổn định cuộc sống. "Chúng tôi trân trọng sự đồng hành của các đơn vị trong chương trình an sinh xã hội thiết thực, đặc biệt là hỗ trợ nhà ở cho đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương”, ông Đỗ Hữu Tùng, Chủ tịch UBND xã sông Kôn, TP Đà Nẵng nhấn mạnh.
Sự kết hợp giữa ý chí tự lực của cộng đồng như tại Tak Pang và sự đồng hành chuyên nghiệp của doanh nghiệp như tại Cổng Trời Đông Giang đang tạo nên một diện mạo mới cho du lịch vùng cao Đà Nẵng: biến du lịch thành con đường thoát nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số.