Vốn tín dụng chính sách đồng hành cùng học sinh, sinh viên ngành STEM

Học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh theo học nhóm ngành STEM được vay vốn hỗ trợ trang trải học phí, sinh hoạt phí và chi phí học tập khác. Ảnh: ST

Ngân hàng Chính sách xã hội xem xét, quyết định mức vốn cho vay

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc vừa ký Quyết định 29/2025/QĐ-TTg ngày 28/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (Quyết định 29).

Theo Quyết định này, học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán được vay vốn chương trình để hỗ trợ trang trải học phí, sinh hoạt phí và chi phí học tập khác trong thời gian theo học tại các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán quy định tại Quyết định này bao gồm các ngành, lĩnh vực đào tạo cụ thể sau: Khoa học sự sống, khoa học tự nhiên, máy tính và công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật, kỹ thuật, kiến trúc và xây dựng, sản xuất và chế biến, toán và thống kê, công nghệ tài chính theo quy định của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Danh mục giáo dục, đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn liên quan; các ngành đào tạo công nghệ then chốt khác theo quy định của pháp luật.

Về điều kiện vay vốn, Quyết định 29 nêu rõ, học sinh, sinh viên phải tốt nghiệp trung học phổ thông theo quy định của pháp luật và đáp ứng các điều kiện tại thời điểm Ngân hàng Chính sách xã hội xem xét, quyết định phê duyệt cho vay vốn theo quy định tại Quyết định này.

Cụ thể, đối với học sinh, sinh viên năm thứ nhất phải có đồng thời cả 3 năm học trung học phổ thông được đánh giá kết quả học tập đạt từ mức khá trở lên theo quy định của pháp luật; hoặc đạt điểm trung bình môn năm lớp 12 của các môn toán, vật lí, hóa học, sinh học từ 8 điểm trở lên;

Đối với học sinh, sinh viên từ năm thứ hai trở đi: Có kết quả học tập trung bình các môn học đạt loại giỏi trở lên theo quy định của pháp luật tại năm trước liền kề với năm đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay vốn.

Học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh được các cơ sở giáo dục đại học công nhận là học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh theo quy định của pháp luật.

Tại thời điểm đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay vốn, người học phải điền Tờ khai thông tin theo mẫu quy định tại Phụ lục I Quyết định này, xin xác nhận của cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu có liên quan cho Ngân hàng Chính sách xã hội.

Hằng năm, người học phải điền Tờ khai thông tin theo mẫu quy định tại Phụ lục II Quyết định này, xin xác nhận của cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và cung cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội làm căn cứ để giải ngân vốn vay.

Về phương thức cho vay, Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện cho vay thông qua hộ gia đình. Đại diện hộ gia đình của người học là người đứng tên vay vốn và giao dịch với Ngân hàng Chính sách xã hội.

Trường hợp hộ gia đình không còn thành viên nào từ đủ 18 tuổi trở lên hoặc thành viên còn lại không có khả năng lao động hoặc không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật, người học trực tiếp đứng tên vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội.

Mức vốn cho vay tối đa đối với 01 người học để hỗ trợ trang trải tiền học phí, tiền sinh hoạt phí và chi phí học tập khác trong thời gian còn lại của khóa học, bao gồm: Toàn bộ tiền học phí phải đóng của người học (sau khi trừ các khoản học bổng và hỗ trợ tài chính khác của nhà trường nếu có) theo xác nhận của nhà trường; Tiền sinh hoạt phí và chi phí học tập khác tối đa là 5 triệu đồng/tháng.

Căn cứ vào quy định nêu trên, Ngân hàng Chính sách xã hội thỏa thuận thống nhất với khách hàng vay vốn để xem xét, quyết định mức vốn cho vay cụ thể đối với từng người học.

Bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả tiền vay

Theo Quyết định số 29, lãi suất cho vay ưu đãi của chương trình là 4,8%/năm. Lãi suất nợ quá hạn được tính bằng 130% lãi suất khi cho vay. Đồng tiền cho vay và trả nợ là đồng Việt Nam.

Lãi suất tín dụng ưu đãi cho học sinh, sinh viên nhóm ngành STEM chỉ 4,8%/năm. Ảnh: ST

Thời hạn cho vay bao gồm: thời hạn giải ngân vốn vay, thời gian kể từ ngày người học kết thúc khóa học đến khi bắt đầu trả khoản nợ vay đầu tiên và thời hạn trả nợ. Trong thời hạn giải ngân vốn vay, khách hàng vay vốn chưa phải trả nợ gốc và lãi.

Kể từ ngày người học kết thúc khóa học 12 tháng theo quy định, khách hàng vay vốn phải trả nợ gốc và lãi tiền vay lần đầu tiên. Khách hàng vay vốn có thể trả nợ trước hạn mà không chịu lãi phạt trả nợ trước hạn.

Thời hạn trả nợ do Ngân hàng Chính sách xã hội quyết định, tối đa bằng thời hạn giải ngân vốn vay trừ đi thời gian người học được các trường cho phép nghỉ học tạm thời và được bảo lưu kết quả học tập (nếu có). Thời hạn trả nợ được chia thành các kỳ hạn trả nợ với mức trả nợ mỗi kỳ do Ngân hàng Chính sách xã hội quyết định.

Về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả tiền vay, theo Quyết định số 29, khách hàng vay vốn đến 500 triệu đồng/người học thì không phải thực hiện bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả tiền vay. Khách hàng vay vốn trên 500 triệu đồng/người học thì phải thực hiện bảo đậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền vay bằng tài sản theo quy định của pháp luật về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và quy định của Ngân hàng Chính sách xã hội.

Đáp ứng nhu cầu đào tạo nhân lực cho lĩnh vực then chốt

Chính sách tín dụng STEM xuất phát từ nhu cầu bức thiết về nguồn nhân lực chất lượng cao cho các lĩnh vực then chốt, đóng vai trò “đòn bẩy” cho công cuộc chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế nhanh, bền vững. Qua chính sách này, Nhà nước thể hiện cam kết đồng hành với thế hệ trẻ, khuyến khích học sinh, sinh viên theo học nhóm ngành nghề quan trọng này.

Chính sách ưu đãi tín dụng là một trong những giải pháp để thực hiện mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ người theo học các ngành STEM đạt 35% ở mỗi trình độ đào tạo. Ảnh: ST

Trước đó, để giải quyết bài toán nhân lực ngành nghề STEM, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách mang tính chiến lược. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia có nhấn mạnh yêu cầu phát triển mạnh các ngành STEM, tăng cường đầu tư cho khoa học cơ bản và công nghệ mũi nhọn. Bên cạnh đó, cơ cấu mạng lưới các trường đại học, cao đẳng cũng được Bộ Giáo dục và Đào tạo điều chỉnh để tập trung phát triển các ngành trọng điểm. Đặc biệt, mạng lưới các trường đại học kỹ thuật, công nghệ được củng cố theo hướng hình thành các trung tâm đào tạo, nghiên cứu lớn, gắn kết với doanh nghiệp, khu công nghệ cao.

Mới đây nhất, ngày 24/5/2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1002/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025-2035 và định hướng tới năm 2045.

Mục tiêu của Đề án là nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao đáp ứng nhu cầu mở rộng đầu tư phát triển các lĩnh vực công nghệ cao, trọng tâm là đội ngũ nhân lực tài năng có khả năng tham gia sâu vào công đoạn nghiên cứu và phát triển công nghệ chiến lược, công nghệ cao được ưu tiên; tạo lợi thế cạnh tranh quốc gia trong thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế và phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Đề án đề ra mục tiêu cụ thể phấn đấu đến năm 2030 tỷ lệ người theo học các ngành STEM đạt 35% ở mỗi trình độ đào tạo.

Vì vậy, sự ra đời của gói tín dụng ưu đãi dành cho nhóm ngành STEM hứa hẹn mang đến cú huých mạnh mẽ, hỗ trợ hàng trăm ngàn học sinh, sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh yên tâm học tập, nghiên cứu, sáng tạo và đóng góp vào mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia tiên phong về công nghệ và đổi mới sáng tạo trong khu vực.

NGUYÊN AN