Tính toán của ông Biden khi mời FBI lục soát tư dinh

Người phát ngôn Nhà Trắng Iam Sams cho biết chính luật sư của ông Biden đã kêu gọi FBI đến khám tư dinh tổng thống. Ảnh: AP.

Việc Tổng thống Biden phối hợp để FBI khám xét nhà ở Delaware hồi tuần trước đã khiến tổng thống đương nhiệm đối mặt với sóng gió mới, sau khi nhiều tài liệu mật đã được phát hiện trước đó ở văn phòng cũ của ông.

Dù vậy, xét về mặt pháp lý và chính trị, các cố vấn kỳ vọng điều này có thể hiệu quả trong bối cảnh ông Biden chuẩn bị tái tranh cử.

Cuộc khám xét kéo dài gần 13 tiếng của các đặc vụ FBI trong ngôi nhà ở Wilmington của ông Biden là "vết đen" chính trị mới nhất đối với ông trong nửa nhiệm kỳ sau của tổng thống đương nhiệm.

Người phát ngôn Nhà Trắng Iam Sams cho biết chính luật sư của ông Biden đã kêu gọi FBI đến khám tư dinh tổng thống.

"Đây là sự tự nguyện chủ động. Điều này thể hiện ông Biden nghiêm túc xem xét vụ việc", ông Sams nói.

Thế khó của ông Biden

Chia sẻ với AP, Mary McCord, cựu quan chức an ninh của Bộ Tư pháp Mỹ, nói rằng bà cũng sẽ đưa ra lời khuyên tương tự như trên nếu là luật sư đại diện cho Tổng thống Biden và muốn thể hiện sự minh bạch với người dân Mỹ.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa bà McCord đồng tình việc ông Biden giữ tài liệu mật.

"Tôi nghĩ là sai lầm khi những tài liệu xuất hiện ở đó. Nó cho thấy những sai sót ở giai đoạn cuối chính quyền Obama - Biden”, bà McCord nói.

Điều tra viên có mặt ở nhà ông Biden ở Wilmington, Delaware hôm 13/1. Ảnh: AP.

Luật sư riêng của ông Biden ban đầu phát hiện tài liệu mật tại Trung tâm Penn Biden ở Washington vào ngày 2/11/2022, một tuần trước cuộc bầu cử giữa kỳ.

Kể từ sau phát hiện ấy, đội ngũ của ông Biden đã có cách tiếp cận cởi mở với cuộc điều tra, dù đôi lúc họ chưa hoàn toàn minh bạch.

Giải thích cho việc không công bố thêm thông tin, Nhà Trắng nói rằng việc chia sẻ “không đầy đủ” có thể ảnh hưởng đến điều tra và sẽ tạo ra rủi ro.

AP chỉ ra rằng các quan chức Nhà Trắng đã không công khai việc phát hiện những tài liệu trên vào trước cuộc bầu cử giữa kỳ, nhưng họ đã lập tức thông báo với Cục Lưu trữ Quốc gia Mỹ để trả lại tài liệu.

Nhà Trắng cũng không ngăn cản điều tra viên phỏng vấn nhân viên, bao gồm Kathy Chung, trợ lý cho ông Biden khi ông còn là phó tổng thống. Kathy Chung là người giám sát việc đóng hộp những tài liệu sẽ được chuyển tới Trung tâm Penn Biden.

Các động thái từ đội ngũ ông Biden đều muốn thể hiện rằng tổng thống đương nhiệm không cố tình giữ tài liệu mật. Luật liên bang không cho phép lưu trữ tài liệu mật ở địa điểm trái phép nhưng một người chỉ bị truy tố nếu bị phát hiện “cố ý” giữ tài liệu trái phép.

Song động thái hoan nghênh cuộc lục soát của FBI cũng có thể phản tác dụng, tùy thuộc vào việc FBI phát hiện thêm những gì trong lúc tìm kiếm.

Chẳng hạn như vào tuần trước, đặc vụ FBI đã thu hồi thêm một lô tài liệu đánh dấu mật, cùng một số ghi chú viết tay của ông Biden và tài liệu từ nhiệm kỳ phó tổng thống dưới thời ông Barack Obama và khi ông Biden còn là thượng nghị sĩ.

Ngoài ra, các đặc vụ còn có thể khám xét Trung tâm Penn Biden và một ngôi nhà khác của ông Biden ở biển Rehoboth, Delaware trong lúc tiếp tục điều tra.

Trực thăng Marine One chở ông Biden đến Wilmington, Delaware trong kỳ nghỉ cuối tuần vào hôm 19/1. Ảnh: Reuters.

"Cơ hội" cho đảng Cộng hòa

Một số đảng viên Cộng hòa và cả đảng Dân chủ đã tận dụng vụ việc để chỉ trích cách xử lý vấn đề của ông Biden.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Dick Durbin, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, nói rằng tổng thống nên “xấu hổ trước tình huống này”.

Đảng Cộng hòa đã tận dụng ưu thế đa số khi giành lại Hạ viện để điều tra việc xử lý tài liệu của ông Biden

"Điều đáng lo ngại là các tài liệu mật đã được lưu trữ không đúng cách tại nhà của Tổng thống Biden trong ít nhất 6 năm, đặt ra câu hỏi về việc ai có thể đã xem xét hoặc có quyền truy cập vào thông tin mật”, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer cho biết.

Trong khi đó, cựu Tổng thống Donald Trump và một số người ủng hộ ông khẳng định rằng ông Biden lưu giữ trái phép tài liệu tại tư dinh. AP nhận định ông Trump sẽ nhấn mạnh vào vấn đề này khi vận động tranh cử vào năm 2024.

Trong khi đó, cuộc điều tra vào tư dinh của ông Trump cũng phát hiện những tài liệu mật ở Mar-a-Lago.

Dù vậy, sự khác biệt giữa ông Biden và ông Trump là Bộ Tư pháp Mỹ đã đưa trát tòa yêu cầu ông Trump trả lại tài liệu. Vị cựu tổng thống từ chối, dẫn đến cuộc khám xét của FBI vào Mar-a-Lago và thu giữ hơn 100 bộ tài liệu.

Đến nay, Nhà Trắng vẫn chưa trả lời một số câu hỏi quan trọng như tại sao những tài liệu mật được phát hiện ở nhà ông Biden. Song cuộc điều tra dự kiến có nhiều diễn biến, khi Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland đã bổ nhiệm công tố viên đặc biệt điều phối cuộc điều tra.

“Chúng tôi giải quyết các sự kiện theo luật một cách trung lập và phi đảng phái. Đó là những gì chúng tôi luôn làm”, ông Garland nói.

Một phép thử quan trọng với ông Biden là liệu tổng thống đương nhiệm có đồng ý trả lời phỏng vấn của các điều tra viên hay không.

Trần Hoàng