TÍCH HỢP 7 GIẤY PHÉP VỀ MÔI TRƯỜNG LÀM 1 LOẠI: CẦN NÊU RÕ TRÁCH NHIỆM GIỮA CÁC BỘ, NGÀNH

Thực hiện Phiên họp thứ 49, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa cho ý kiến (lần 2) về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Tại Phiên họp, một trong những vấn đề thu hút sự quan tâm của các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội là giấy phép môi trường.

Theo dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) được trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét thì việc cấp giấy phép môi trường có thể thực hiện theo 02 phương án. Phương án 1 (Phương án Chính phủ trình): Chỉ dùng 01 loại giấy phép môi trường trong đó bao gồm cả nội dung cấp phép xả nước thải vào công trình thủy lợi, thay thế 07 loại giấy tờ thủ tục hành chính cấp phép về môi trường. Đồng thời quy định trong nội dung giấy phép môi trường đối với trường hợp có xả nước thải vào công trình thủy lợi phải có các yêu cầu bảo đảm an toàn công trình thủy lợi. Phương án 2 là vẫn có giấy phép “Xả nước thải vào công trình thủy lợi” như đã được quy định trong Luật Thủy lợi thông qua tại Kỳ họp thứ 3 (năm 2017) và đang được triển khai thực hiện một cách thuận lợi.

Phiên họp thứ 49 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Kết quả xin ý kiến, đa số các Đoàn Đại biểu Quốc hội đề nghị quy định theo Phương án 1 (22/28 Đoàn có ý kiến). Theo phương án 1 sẽ giải quyết được phần lớn các vướng mắc, bất cập trong thực tế thời gian qua, đáp ứng được yêu cầu của cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, giảm các đầu mối quản lý trong lĩnh vực môi trường. Thực hiện phương án này phải rà soát, quy định chuyển tiếp về giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi.

Tuy nhiên, một số Đoàn Đại biểu Quốc hội đề nghị thực hiện theo phương án 2 (6/28 Đoàn có ý kiến) cho rằng, việc có Giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi là cần thiết để phân định rõ trách nhiệm của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc đảm bảo chất lượng nguồn nước phục vụ cho tưới tiêu trong nông nghiệp theo quy định của Luật Thủy lợi. Cũng có ý kiến đề nghị chọn giữa phương án 1 và 2. Theo đó, chỉ tích hợp 07 loại giấy phép môi trường đối với các công trình thủy lợi có tính chất mở, liên thông, còn các công trình thủy lợi được xây dựng khép kín thì thực hiện theo quy định của Luật Thủy lợi. Do Luật Thủy lợi mới được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ tháng 01/2018, là vấn đề phức tạp, nên Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét cho ý kiến chỉ đạo.

Cho ý kiến đối với việc cấp gấy phép môi trường, tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh khẳng định: Theo quan điểm của Bộ, việc cấp giấy phép nên thực hiện theo Luật Thủy lợi có hiệu lực từ ngày 01/7/2018. Vì sau khi có Luật này thì việc phân cấp, giao nhiệm vụ giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương rất thuận lợi. Tuy nhiên, thực hiện theo phương án 1 của dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) là tích hợp 7 loại giấy phép làm 1 loại thì Bộ đề nghị phải phân công, nêu rõ trách nhiệm quản lý công trình thủy lợi và nước xả thải vào công trình thủy lợi giữa hai Bộ, ngành: Nông nghiệp và Tài nguyên môi trường.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh đóng góp ý kiến.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh đề xuất như trên là bởi vì một trong những điểm mới của Luật Thủy lợi là đã chuyển từ phí thủy lợi sang giá sản phẩm dịch vụ thủy lợi. Tức là người sử dụng nước cho mục đích sinh hoạt hoặc cho sản xuất thì phải ký hợp đồng dân sự. Do vậy, cơ quan cung cấp nước phải có trách nhiệm đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn và số lượng nước. Mặc khác, trong việc quản lý công trình thủy lợi, nguồn nước của công trình thủy lợi thì Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ quản lý một số công trình lớn, còn lại là phân cấp cho các địa phương. Còn nếu như Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp giấy phép xả thải nước vào công trình thủy lợi thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của cả nguồn nước của cả công trình. Hơn nữa, việc cấp phép nguồn nước xả thải không bao gồm tất cả các nguồn nước thải ra công trình thủy lợi vì Luật Thủy lợi chỉ cấp phép cho nguồn nước có lưu lượng 5m3/ngày đêm.

Đề cập đến vấn đề cấp giấy phép môi trường, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng: Nếu có 1 loại giấy phép thay cho 7 loại giấy phép thì doanh nghiệp rất vui mừng và cũng giảm tải các thủ tục hành chính. Việc có thể sửa đổi Luật Thủy lợi được nữa hay không thì có thể trình Quốc hội thảo luận thêm.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà

Cũng tại Phiên họp, làm rõ hơn về vấn đề cấp giấy phép môi trường, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà khẳng định: Thực tế là Bộ đã nhận được rất nhiều ý kiến từ các địa phương. Hiện nay, chúng ta đang có 7 loại giấy phép. Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan quản lý Nhà nước thống nhất về nước cũng cấp 1 giấy phép xả nước thải. Tuy nhiên, ở địa phương cũng có hoạt động xả nước thải, một dòng sông thì luôn chảy và nếu ô nhiễm ở thượng nguồn thì sẽ ô nhiễm ở hạ nguồn. Nếu công trình thủy lợi là hoàn toàn khép kín không liên quan đến dòng chảy thì việc quản lý của một Bộ là có thể được và chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Thế nhưng, dòng sông luôn luôn chảy nên vấn đề quản lý phải thống nhất và tổng hợp. Đây là một phương pháp mà các bên phải thực hiện, nếu không như vậy sẽ không quản lý được nguồn nước. Còn nếu giả sử Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý không tốt nguồn nước thì Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng như các địa phương cũng không thể quản lý được nước trên dòng sông.

Hiện nay theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý bằng quy hoạch tài nguyên nước, bằng quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan đến chất lượng nước và phân vùng. Như vậy, nước thủy lợi cũng được quy hoạch là nước sản xuất hoặc là cung cấp nước uống. Nếu là cung cấp để sử dụng nước sinh hoạt và nước uống thì không được thải, tức là sẽ không một ai được cấp phép xả thải. Còn nước để sử dụng đa mục tiêu thì theo quy chuẩn môi trường.

Trước đây, việc đánh giá tác động môi trường có thêm Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Còn toàn bộ quy trình đánh giá tác động môi trường hiện nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường, các địa phương đã thống nhất theo 2 cấp. Đối với việc cấp phép môi trường trước đây là có cả Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương thì hiện nay tập trung vào 2 Bộ này.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phát biểu kết luận Phiên họp.

Kết luận tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đánh giá cao những ý kiến đóng góp của các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với Dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi). Còn những vấn đề còn ý kiến khác nhau của Dự án Luật như việc đánh giá tác động môi trường của các dự án cũng như việc cấp giấy phép môi trường, thẩm định môi trường thì cơ quan soạn thảo và thẩm tra có thể trình cả 2 phương án lên Quốc hội thảo luận, xem xét. Ngoài ra, vấn đề kiểm toán hoạt động môi trường thì bắt buộc phải kiểm toán đối với các dự án công, tài sản công một cách chặt chẽ.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường và cơ quan thẩm tra dự án Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) tiếp thu ý kiến của các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội để thoàn tiện dự án Luật trước khi trình lên Quốc hội đóng góp ý kiến tại kỳ họp thứ 10 tới./.

Bích Lan