Thủ lĩnh người Kurd Syria bị bắt: Washington chơi trò hai mặt?

Thủ lĩnh người Kurd ở Syria bị bắt giữ

Reuters ngày 27/2 cho hay, thủ lĩnh người Kurd ở Syria, chính trị gia danh tiếng của lực lượng dân quân người Kurd ở Syria, ông Salih Muslim Muhammad, đã bị giới chức Cộng hòa Séc bắt giữ khi đang tham dự một hội nghị ở thủ đô Prague.

Việc Prague bắt giữ thủ lĩnh người Kurd ở Syria được thực hiện theo yêu cầu dẫn độ của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ, sau khi Ankara đưa ra lệnh bắt giữ ông Salih Muslim thông qua Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol).

Ông Salih Muslim Muhammad

Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc lực lượng người Kurd ở Syria có liên hệ chặt chẽ với Đảng Công nhân người Kurd (PKK) ở Thổ Nhĩ Kỳ và cho rằng lực lượng phải chịu trách nhiệm cho một loạt các vụ tấn công khủng bố ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Điều đó đồng nghĩa - theo quan điểm của Ankara - những thủ lĩnh của người Kurd ở Syria chẳng khác gì những thủ lĩnh khủng bố và ông Salih Muslim Muhammad bị bắt giữ dựa trên lập trường quan điểm ấy.

Xin nhắc lại, ông Salih Muslim là cựu đồng Chủ tịch đảng Dân chủ Kurdistan ở Syria (PYD), Phó trưởng Ủy ban Điều phối Quốc gia về Thay đổi Dân chủ của Liên đoàn Dân chủ Bắc Syria, là nhân vậy nổi bật nhất của người Kurd trong cuộc chiến Syria.

Năm 1998, ông Salih Muslim gia nhập đảng Dân chủ Kurdistan của Syria (KDP-S), chi nhánh Syria của Đảng Dân chủ Kurdish Iraq (KDP), nhưng năm 2003 ông đã rời KDP-S vì không thống nhất với các mục tiêu của đảng.

Năm 2003, ông Salih Muslim tham gia thành lập đảng Dân chủ Kurdistan ở Syria (PYD) và được bầu làm Chủ tịch đảng vào năm 2010. Dưới sự lãnh đạo của ông, PYD đã trở thành đảng chính trị hàng đầu trong Liên đoàn Dân chủ Bắc Syria .

Trong giai đoạn 2012 - 2015, ông Salih Muslim là đồng Chủ tịch PYD và là nhà đối thoại hàng đầu của lực lượng người Kurd ở Syria. Tháng 9/2017, tại Đại hội lần thứ 7 của PYD, ông Salih Muslim rời chức vị đồng Chủ tịch đảng.

Từ đó đến nay, ông Salih Muslim làm việc với tư cách là quan chức đối ngoại của Liên minh Phát triển Cộng đồng Xã hội Dân chủ (TEV-DEM), thuộc Liên đoàn Dân chủ Bắc Syria.

Với vai trò và tầm ảnh hưởng của mình, ông Salih Muslim là một nhân vật rất gần gũi với Mỹ - nước bảo trợ chính cho người Kurd ở Syria trong cuộc nội chiến. Ông đã nhiều lần gặp gỡ và trao đổi với Đặc phái viên của Mỹ về Syria, Michael Ratney.

Vậy mà khi Ankara nhờ Interpol bắt giữ ông Salih Muslim, Washington lại im lặng, rồi Prague thực hiện việc bắt giữ ông Salih Muslim, người Mỹ cũng không có phản ứng mạnh mẽ gì.

Tại sao Washington lại tỏ ra khó hiểu như vậy?

Washington chơi trò hai mặt và bài học cho những thế lực trót nhận tiền Mỹ

Người Kurd cay đắng vì đã trót nhận tiền Mỹ

Theo giới phân tích thì vấn đề nằm ở chỗ thủ lĩnh người Kurd ở Syria đã từng lật tẩy mưu đồ của Washington trong ván cờ Syria, công khai sự thật của việc Mỹ chỉ muốn dùng người Kurd để lấy cớ xuất hiện lâu dài tại Syria mà thôi.

Điều đó được thể hiện rõ trong cuộc trả lời phỏng vấn báo giới ngày 28/10/2017, mà ở đó cựu đồng Chủ tịch đảng Dân chủ Kurdistan ở Syria đã công khai quan điểm về cấu trúc chính trị tương lai ở Syria và mối quan hệ giữa người Kurd với Mỹ.

Trước nhận định rằng, sau những thành công của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn ở Raqqa và việc kiểm soát mỏ dầu Al-Omar, Mỹ đang tạo hình cho một khu vực người Kurd ở Syria, ông Salih Muslim đã phủ nhận điều đó.

Cựu lãnh đạo PYD cho biết, khi bước vào lãnh thổ Rojava - vùng lãnh thổ mà người Kurd ở Syria đang kiểm soát - người Mỹ tuyên bố rằng hành động của họ chỉ nhằm mục đích chống khủng bố IS.

Do đó "chúng tôi mới hợp tác với Mỹ trong cuộc chiến này. Quan hệ của chúng tôi với Washington chỉ giới hạn trong các hoạt động chống IS, ngoài ra không có các hoạt động chung nào khác", ông Salih Muslim khẳng định.

Theo ông Salih Muslim, các cuộc tiếp xúc chính trị giữa người Kurd và Mỹ chỉ được bắt đầu khi diễn ra các cuộc đàm phán hòa bình ở Geneva, mà đại diện người Kurd lại không có mặt trong tiến trình chính trị này.

Chính vì vậy "dù các quan chức Mỹ có viếng thăm Rojava và tổ chức các cuộc hội đàm với chúng tôi thì quan hệ của họ với chúng tôi vẫn còn ở rất xa mong muốn của họ", nhà chính trị kỳ cựu của người Kurd ở Syria cho biết.

Quan chức người Kurd cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ thiết lập các cơ sở quân sự trong khu vực nằm dưới sự kiểm soát của Lực lượng Dân quân người Kurd (YPG) là vi phạm chủ quyền quốc gia của Syria.

Ông Salih Muslim lưu ý rằng Washington đã tiết lộ việc thiết lập các cơ sở quân sự ở Syria nên "không biết Mỹ sẽ ở lại Rojava bao lâu, nhưng chúng tôi không đồng ý về vấn đề này".

Muốn quay về với Damascus, người Kurd phải trả giá đắt

Với những gì mà cựu lãnh đạo PYD đã tiết lộ thì rõ ràng có khác biệt rất lớn về quan điểm chính trị giữa người Kurd với người Mỹ và thực ra người Kurd không hoàn toàn ủng hộ hành động của Mỹ ở Syria, dù Mỹ bảo trợ người Kurd.

Giới phân tích cho rằng, việc ông Salih Muslim công khai về thực chất "mối quan hệ không nền tảng" giữa người Mỹ và người Kurd ở Syria là một lựa chọn cay đắng của một thế lực trót nhận tiền Mỹ rồi bị lệ thuộc vào mưu đồ Mỹ.

Bởi nếu không thể hiện rõ lập trường thì không chỉ cá nhân ông Salih Muslim và PYD gặp nguy hiểm khi ván cờ Syria được sắp không theo ý Mỹ, mà cả tộc người Kurd còn trở thành đích ngắm cho các lực lượng chống Mỹ ở cả khu vực Trung Đông.