Thận trọng khi chuyển đổi trồng bưởi da xanh

Đầu tư xen canh 200 cây bưởi Diễn, bưởi đào đường vào diện tích chè chưa đầy 3 năm nhưng Vũ Văn Phúc, thôn Thái Ninh, xã Phúc Ninh (Yên Sơn) không ngần ngại đốn chặt để ghép bưởi da xanh với hy vọng 2 - 3 năm sau sẽ có thu nhập cao. Ông Phúc cho biết, giá bưởi đào đường, bưởi Diễn không còn được như trước nữa trong khi giá 1 quả bưởi da xanh là 30 - 40 nghìn nên ông quyết định chuyển đổi dù rằng hầu hết những cây bưởi đường, bưởi Diễn bắt đầu cho thu hoạch.

Cùng xã Phúc Ninh, ông Trần Văn Thắng, thôn Phúc Ninh cũng đã chuyển đổi 100 cây bưởi Diễn, bưởi đường sang trồng bưởi da xanh cũng với lý do bưởi da xanh hiệu quả kinh tế cao, dễ bán.

Không riêng ở Phúc Ninh, tại thôn Bình Ca 1, xã Tứ Quận (Yên Sơn) một số nhà vườn rục rịch đốn cam Vinh, đốn bưởi đường, bưởi Diễn để chuyển ghép bưởi da xanh vào trồng. Ông Phạm Văn Hanh, Trưởng thôn Bình Ca 1 lo ngại, bà con cứ chạy theo phong trào tình trạng cung vượt cầu sẽ lại xảy ra, thiệt hại khó tránh khỏi.

Ông Vũ Văn Phúc, thôn Thái Ninh, xã Phúc Ninh (Yên Sơn) đốn bưởi đường,bưởi Diễn để ghép bưởi da xanh.

Không thể phủ nhận bưởi da xanh đang cho giá trị kinh tế cao nhất trong các loại cây ăn quả có múi hiện nay. Hiện tại, giá bưởi da xanh ở mức từ 30 - 35 nghìn, thậm chí là 45 nghìn đồng/quả loại A; loại B từ 20 - 25 nghìn đồng/quả. So với bưởi đường, bưởi Diễn gấp đôi, thậm chí gấp 3 lần. Tuy nhiên, cũng phải nhìn nhận rằng, giá bưởi da xanh cũng có xu hướng đi xuống, nếu như năm 2016 - 2017 giá bưởi da xanh loại A là 50 - 60 nghìn/quả. Điều này hoàn toàn dễ hiểu khi diện tích bưởi da xanh đang tăng lên nhanh chóng.
Tính đến giữa tháng 11, toàn tỉnh có 4.867 ha bưởi, đứng thứ 2 khu vực miền núi phía Bắc sau tỉnh Bắc Giang, trong đó, bưởi da xanh chiếm trên 40%. Chưa có con số báo cáo chính thức, tuy nhiên trên thực tế rất nhiều nhà vườn đang đốn chặt bưởi đường, bưởi Diễn, cam đường canh, cam Vinh để chuyển hướng trồng bưởi da xanh. Anh Nguyễn Mạnh Tường, cán bộ Trung tâm khuyến nông tỉnh cho rằng, tốc độ trồng bưởi da xanh như hiện nay thì chỉ thời gian ngắn nữa giá bưởi da xanh sẽ lại giảm vì sản lượng tăng.

Hội nghị Khuyến nông @ khu vực miền núi phía Bắc diễn ra tại tỉnh ta vừa qua, Tiến sĩ Cao Văn Chí, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển cây có múi thuộc Viện rau quả, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa ra ý kiến, việc các nhà vườn đốn, chặt bưởi Diễn, bưởi đường ghép mắt bưởi da xanh nếu không nắm vững kỹ thuật sẽ mất cả chì lẫn chài. Bởi để ghép bưởi da xanh đòi hỏi cây gốc phải khỏe mạnh, không sâu bệnh, tuy nhiên trên thực tế nhiều vườn cây bị nhiễm sâu, bệnh hại, chưa kể quá trình chăm sóc không đúng kỹ thuật, khiến cây gốc không còn khỏe mạnh. Trong khi bưởi da xanh đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc cao hơn, cây gốc phải sạch bệnh, hơn nữa là điều kiện thổ nhưỡng phù hợp mới cho quả chất lượng.

Kiểm soát, tránh tình trạng chuyển đổi ồ ạt, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đề nghị chính quyền các địa phương tuyên truyền, vận động bà con tính toán, cân đối hợp lý cơ cấu giống để giải vụ bưởi, giảm áp lực trong quá trình thu hoạch cũng như cho thị trường, chỉ thực hiện chuyển đổi đối với diện tích bưởi già cỗi, chất lượng thấp, tuyệt đối không chạy theo phong trào, phát triển ồ ạt. Bài học chuyển đổi cây cam đường canh vẫn còn nguyên giá trị, cách đây 5 năm loại quả này có giá 50 - 60 nghìn đồng/kg, nhiều nhà vườn ồ ạt trồng nhưng cây cam đường canh không thích hợp với thổ nhưỡng, chất lượng quả không đảm bảo. Hiện tại nhiều nhà vườn đã đốn bỏ cam đường canh để chuyển hướng trồng cây khác. Ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đề nghị đối với những diện tích đã chuyển đổi cần có chế độ chăm sóc, phòng trừ sâu, bệnh hại đúng kỹ thuật tạo điều kiện cho mầm ghép sinh trưởng phát triển tốt. Đối với diện tích bưởi đường, bưởi Diễn đang cho thu hoạch bà con cần chuyển đổi quy trình sản xuất, tập trung sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ để nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng giá trị.

Bài, ảnh: Đoàn Thư