Nhà khoa bảng cơ mưu được chọn trấn thủ phía Bắc

Tiến sĩ Nguyễn Duy Thức sinh năm Giáp Dần (1734), tên húy là Bút, tự Nhân Quý, hiệu Phù Trai, quê xã Vọng Nguyệt, huyện Yên Phong, trấn Kinh Bắc...

Thần tốc và bền bỉ làm nhiều việc có lợi cho dân, cho nước

Một trong những tin vui nhất đến với người dân ngay sau dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, là việc tất cả học sinh phổ thông công lập (từ bậc mầm non đến THPT) sẽ được miễn hoàn toàn học phí từ năm học 2025-2026, theo quyết nghị của Bộ Chính trị. Đây là quyết định có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và đi vào lòng người.

Thượng Quan Uyển Nhi trong đời có bao nhiêu người đàn ông? Phát hiện trong lăng mộ đã hé lộ sự thật về nữ tể tướng thân cận với Võ Tắc Thiên

Khi các nhà khoa học phát hiện và khai quật lăng mộ Thượng Quan Uyển Nhi ở Thiểm Tây đã cung cấp những thông tin xác thực so với đồn đại về nữ tể tướng bên cạnh Võ Tắc Thiên.

Hoang tàn nơi 'bắt bệnh gió mưa' của triều Nguyễn

Di tích Khâm Thiên Giám (Kinh thành Huế) từng được triều đình nhà Nguyễn dựng lập để thực hiện chức năng như một cơ quan thiên văn học, khí tượng thủy văn quan trọng của quốc gia. Công trình 'bắt bệnh gió mưa', 'giải mã bầu trời' này hiện xuống cấp nghiêm trọng, trong tình trạng chờ sập.

Vị Tiến sĩ có công bồi đắp sĩ tử, trăm họ được nhờ

Sau khi mất, Nguyễn Hiệu được triều đình Lê - Trịnh tặng chức Thái bảo và truy tặng Đại tư đồ, gia phong làm Phúc thần.

Sự kết hợp hài hòa giữa y học và văn chương trong 'Thượng kinh ký sự' của Hải Thượng Lãn Ông

Nhắc đến nền y học cổ truyền Việt Nam, không thể không nhắc đến Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - một danh y kiệt xuất, người đã để lại dấu ấn sâu sắc không chỉ trong lĩnh vực y học mà còn trên văn đàn dân tộc.

Kiêm chức, bớt quan

Việc các quan chức kiêm nhiệm đã có từ lâu. Thời phong kiến, việc kiêm nhiệm giúp những vị quan có tài có thể phát huy được sở trường của mình, đồng thời giúp triều đình giảm bớt số lượng quan chức.

Hé lộ thú vị về nền y dược triều Nguyễn

Hơn 300 tài liệu, hình ảnh trong triển lãm 'Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông – Tây' cho thấy những thú vị về nền y học Việt Nam xưa.

Cảnh đổ nát trong cơ quan khí tượng trăm tuổi của triều Nguyễn

Khâm Thiên Giám được triều đình nhà Nguyễn lập ra để liệu đoán khí tượng thủy văn, khí hậu nhưng hiện nay di tích này xuống cấp nghiêm trọng, chờ sập.

Thời kỳ hoàng kim của nền văn minh Ottoman

Danh hiệu 'Vĩ đại' do người châu Âu trao cho ông thể hiện sự ngưỡng mộ lớn lao đối với thủ đô của đế chế và triều đình của Quốc vương.

Nét đẹp văn hóa Lễ hội chùa Thánh Chúa

Mỗi năm, vào những ngày đầu xuân, Lễ hội chùa Thánh Chúa lại được tổ chức với quy mô lớn, thu hút đông đảo du khách và người dân địa phương đến tham gia.

Thái Quận công Nguyễn Ngọc Huyền

Ghi danh bảng vàng, góp phần làm rạng danh truyền thống hiếu học của quê hương Hoằng Lộc (Hoằng Hóa), Nguyễn Ngọc Huyền là nhân vật lịch sử có nhiều dấu ấn.

Triển lãm 3D trực tuyến 'Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây'

Triển lãm 3D trực tuyến chủ đề 'Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây' được Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước tổ chức nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày thầy thuốc Việt Nam, 130 năm thành lập Viện Pasteur Nha Trang, 100 năm Viện Pasteur Hà Nội.

Bác sĩ nào quê Hà Tĩnh là 'cha đẻ' của phương pháp dưỡng sinh nổi tiếng?

Ông từng có nhiều năm du học ở Pháp, là con của một vị quan đại thần trong triều đình nhà Nguyễn. Tuy bị bệnh hiểm nghèo nhưng với nghị lực phi thường, ông đã nghiên cứu, sáng tạo nên phương pháp dưỡng sinh nổi tiếng, 'đẩy lùi giờ hẹn' với thần chết tới hơn 50 năm.

Vị tướng nào giỏi ngoại ngữ nhất sử Việt?

Vị tướng này rất giỏi ngoại ngữ, biết nhiều thứ tiếng khác nhau. Nhờ vậy, ông đã lập được chiến công trên nhiều lĩnh vực.

Jane Whorwood - nữ điệp viên hộ giá vua Charles I

Trong suốt thời kỳ diễn ra Nội chiến lần thứ nhất (1642-1646), bà Jane Whorwood là mật vụ dưới trướng hoàng đế Charles I. Khi nhà vua bị quốc hội bắt làm tù binh, Jane là một trong những người chủ chốt đứng sau nhiều nỗ lực nhằm phóng thích cựu hoàng thoát khỏi cảnh giam cầm trên đảo Wight, đáng chú ý là lâu đài Carisbrooke, vào năm 1648. Bà Jane là bề tôi trung thành nhất trong thời vua Charles I.

Số hóa Điện Thái Hòa sau trùng tu

Lãnh đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, đơn vị đang phối hợp với Công ty Trách nhiệm hữu hạn UALS (Hàn Quốc) triển khai Dự án quét 3D và chụp ảnh kỹ thuật số nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu số hóa không gian, kiến trúc độc đáo của Điện Thái Hòa vừa mới được trùng tu.

Trải nghiệm lễ hội đầu xuân ở cố đô Huế

Những lễ hội truyền thống hay trò chơi cung đình được tái hiện vào dịp đầu xuân không chỉ giúp du khách trải nghiệm, khám phá tầng sâu văn hóa mà còn góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ - Biểu tượng của trí tuệ và tinh thần vượt lên định kiến giới

Trong dòng chảy lịch sử Việt Nam, nơi nền nho học từng là mảnh đất dành riêng cho nam giới, bà chúa Sao Nguyễn Thị Duệ đã khẳng định trí tuệ và bản lĩnh của phụ nữ Việt Nam khi trở thành nữ tiến sĩ Nho học đầu tiên của nước ta. Không chỉ xuất sắc trên con đường khoa bảng, bà còn ghi dấu ấn trong giáo dục và chính trị, để lại di sản quý báu về tinh thần học vấn và sự vượt lên rào cản giới tính.

Valentine's Day và truyền thuyết đầy tính nhân văn

Trong tiếng Việt gọi 'Valentine's Day' là 'Ngày lễ Tình nhân' diễn ra vào ngày 14/2 hàng năm, được giới trẻ người Việt nhiệt tình hưởng ứng. Đây là dịp để trai gái bày tỏ tình cảm, tình yêu của mình đối với vợ, chồng trẻ hoặc người yêu. Vậy nguồn gốc của Valentine's Day, xuất phát từ đâu và có tự bao giờ?

Ngắm di tích Huế phản chiếu bóng nước

Việc tận dụng mặt nước trong vạc đồng để chụp ảnh phản chiếu Hoàng cung Huế tạo ra góc nhìn độc đáo và đầy mới mẻ.

Thanh Hóa: Người dân xếp hàng xin ấn đền Trần

Trong đêm khai ấn đền Trần tại Thanh Hóa, hàng nghìn người dân xếp hàng trong trật tự để vào xin ấn.

Danh nhân nào tuổi Ất Tỵ được dựng tượng ở Hà Tĩnh?

Ông sinh năm 1845 (Ất Tỵ). Không chỉ là một vị quan giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, ông còn là một nghệ sĩ lớn giai đoạn thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX.

Vị nào dám ví vua quan nhà Thanh như 'ếch ngồi đáy giếng'?

Trong lịch sử phong kiến nước nhà, từng có vị thám hoa trong lần đi sứ đã dám ra vế câu đối, ví vua quan nhà Thanh như 'ếch ngồi đáy giếng'.

Tìm về Tết chốn cung đình

Có những cuốn sách sử ghi lại những trận đánh dữ dội, những chiến công hiển hách hay những nhân vật anh hùng, nhưng cũng có những cuốn sử chỉ đơn thuần ghi chép lại những việc, những người, có thể là địa lý, thắng cảnh, núi động sông hồ, hoặc có thể là phong tục, ăn mặc, lễ nhạc… 'Tết chốn vàng son' của tác giả Lê Tiên Long là cuốn sách có 'đề tài hẹp' giới hạn trong chốn cung đình, nhưng mang đến nhiều thông tin thú vị, mới mẻ.

Hà Nội: Độc đáo Lễ hội 'rước Vua' 'rước chúa' ở đền Sái

Ngày 12 tháng Giêng Âm lịch hàng năm, làng Thụy Lôi, xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội, tổ chức Lễ hội đền Sái với những nghi lễ độc đáo; lễ hội được đề nghị là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia.

Độc đáo Lễ hội 'rước Vua' đền Sái

Hằng năm, vào ngày 12 tháng Giêng, làng Thụy Lôi (xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội) lại tổ chức Lễ hội đền Sái với những nghi lễ hết sức độc đáo.

Lý do thời Tự Đức định đổi quốc hiệu Đại Nam thành Đại Hóa

Dưới thời Tự Đức, quốc hiệu Đại Hóa từng được đem ra định xét. Bản Tấu của Cơ Mật viện, năm Tự Đức 30 (1877), cho biết vì sao triều đình định đổi quốc hiệu Đại Nam thành Đại Hóa.

Về làng Sình xem hội vật đầu xuân

Mỗi năm, vào ngày 10 tháng Giêng âm lịch, lễ hội vật truyền thống làng Sình diễn ra tại đình làng Lại Ân (còn gọi là làng Sình), phường Dương Nỗ, thành phố Huế. Năm nay, lễ hội được tổ chức vào ngày 7-2 dương lịch.

Nhà khoa bảng mẫn cán được vua Lê ban chữ 'Khả'

Mẫn cán nên được triều đình khen là người làm khá, Nguyễn Văn Trạc còn được vua Lê Thần Tông ban tặng chữ 'Khả', đổi thành Nguyễn Khả Trạc.

Bất ngờ với tấm 'căn cước công dân' đầu tiên của lịch sử Việt Nam, ai không có từng bị phạt rất nặng

Ngay từ cuối thế kỷ 18, một loại thẻ bài tương tự căn cước công dân đã có mặt ở Việt Nam. Người dân nếu bị phát hiện không mang nó theo người sẽ bị phạt rất nặng.

Thời Nguyễn tinh gọn bộ máy ra sao?

Dưới thời Nguyễn, việc tinh giản đội ngũ quan lại là một trong những chủ trương, biện pháp được các vua tiến hành thường xuyên.

Hạ cây nêu, khai ấn đầu xuân trong Hoàng cung Huế

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức lễ hạ cây nêu và khai ấn tân niên trong Hoàng cung Huế.

Vị tể tướng thanh liêm bậc nhất sử Việt, bỏ món ăn yêu thích để chống hối lộ?

Ông là một trong những công thần khai quốc thời Lê trung hưng, nổi tiếng chính trực, thanh liêm và biết giữ nghiêm pháp luật triều đình.

Tổ yến - món quà đặc biệt từ thiên nhiên

Tổ yến Cần Giờ có tiềm năng lớn và đang trên đường trở thành một sản phẩm quà tặng quý giá, đặc trưng cho thành phố.

Đầu xuân, về Huế xem hội vật truyền thống làng Thủ Lễ

Ngày 3-2, nhằm mùng 6 tháng Giêng, hội vật truyền thống làng Thủ Lễ đã diễn ra tại đình làng Thủ Lễ, thị trấn Sịa, huyện Quảng Điền, thu hút đông đảo người dân và du khách đến xem, cổ vũ.

Tái hiện những nghi thức cổ trong Đại Nội Huế

Ngày 3-2, tức mùng 6 tháng Giêng năm Ất Tỵ, tại Đại Nội Huế diễn ra nhiều hoạt động đặc sắc, hấp dẫn du khách.

Tết xưa ở chốn vàng son

Một chút lắng đọng ngày đầu năm mới, lần giở những trang sách của Tết chốn vàng son (NXB Tổng hợp TPHCM), như một cách 'ôn cố tri tân', ngược về quá khứ để cùng tìm hiểu việc đón Tết Nguyên đán của dân tộc, cụ thể hơn là trong cung đình xưa. Nhờ đó, dòng chảy văn hóa thêm một lần nữa được nối kết qua các thế hệ.

Tổng Bí thư Tô Lâm dâng hương tại Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư

Sáng 31/1 (tức mùng 3 Tết Nguyên đán), trong không khí mừng Đảng, mừng xuân Ất Tỵ và hướng tới kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đã dâng hương tại Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư (xã Trường Yên, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình).

Báu vật Sài thành

Thời xưa, triều đình nhà Nguyễn thường tổ chức ban thưởng cho những thọ dân (người trăm tuổi) vào dịp cuối năm và xem như là 'phúc bá tánh'. Ở TPHCM có một 'thọ dân' đang làm những việc khiến người dân cả nước ngưỡng mộ, trở thành 'báu vật Sài thành'. Cụ là nhà nghiên cứu lịch sử Nguyễn Đình Tư (105 tuổi), người vừa ra Hà Nội nhận giải thưởng về sách đồng thời định liệu về hàng chục tác phẩm tiếp theo trước thềm Xuân Ất Tỵ 2025.