Chu Xuân Diên - Nhà folklore 'thế hệ vàng' từ Bắc vào Nam

Cùng với các vị tiền bối lớp trước hay cùng thế hệ như Đào Duy Anh, Vũ Ngọc Phan, Nguyễn Văn Huyên, Nguyễn Đổng Chi, Cao Huy Đỉnh đến Đinh Gia Khánh, Tô Ngọc Thanh, Phan Đăng Nhật, Võ Quang Nhơn... Chu Xuân Diên là nhà nghiên cứu văn học dân gian và văn hóa dân gian (folklore) hàng đầu nước ta, góp phần khai phá, định hướng và giải quyết những vấn đề mang tính lý luận của ngành khoa học nhân văn đặc sắc và thú vị này...

'Khoen tạy' trong văn hóa người Thái đen

Trong văn hóa tâm linh của người Thái đen ở Ðiện Biên, không gian 'khoen tạy' có ý nghĩa đặc biệt. Ðây là tập tục nhằm quản lý thông tin về các thành viên nam trong dòng họ; là một cách để lưu giữ niềm tự hào về sự lớn mạnh của gia đình, dòng họ.

Giữ giá trị gốc trong không gian thiêng

Để then được bảo tồn và phát huy giá trị trong đời sống đương đại, các chuyên gia cho rằng, phải đa dạng hóa phương thức bảo tồn di sản trên cơ sở lưu giữ những giá trị nguyên gốc, để then được sống trong không gian thiêng của cộng đồng.

Lễ hội kỳ phúc đặc sắc ở xứ Thanh

Trong các làng quê Việt Nam, mỗi khi tết đến, xuân về, hầu hết đều tổ chức lễ hội kỳ phúc nhằm cầu cho mưa thuận gió hòa mùa màng bội thu, đời sống mọi nhà yên vui no đủ. Trong các lễ hội kỳ phúc đó thì theo GS.TSKH Tô Ngọc Thanh, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam: 'Lễ hội ở làng Cẩm Hoàng, xã Vĩnh Quang (Vĩnh Lộc), có thể nói là một lễ hội độc đáo ít nơi có với mười làn điệu hát múa chèo chải...'.

Thế hệ thứ tư luôn nhớ chú Võ Văn Kiệt

Những năm đầu giải phóng tôi làm công tác thiếu nhi và sau đó làm Bí thư Thành đoàn TPHCM. Lúc đó chú Võ Văn Kiệt làm Bí thư Thành ủy TP và sự quan tâm của chú đối với tuổi trẻ làm chúng tôi tự nhủ - nếu được thì dành cả đời làm công tác thiếu nhi. Và đã có không ít cán bộ phụ trách Đội nghĩ như thế.

Thái bình cổ nhạc hồi sinh sau bao ngày trầm lắng

Theo cố GS Trần Văn Khê thì Nhã nhạc cung đình triều Nguyễn là một kho tàng to lớn, bí ẩn chưa bao giờ có thể tìm hiểu hết, trong đó riêng GS.TS Tô Ngọc Thanh nhấn mạnh: Thái bình cổ nhạc là tác phẩm duy nhất được hoàn thiện về cấu trúc cũng như nội dung, chủ yếu đề cao chữ 'lễ' của văn hóa dân tộc'.

Nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền: 'Có giời nào đày tôi đâu!'

Nhà nghiên cứu âm nhạc Bùi Trọng Hiền là cái tên gắn với một số di sản của Việt Nam đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại như: cồng chiêng Tây Nguyên, ca trù. Cho đến nay, ông đã dành hơn 30 năm để theo đuổi việc nghiên cứu và đắm say cùng nhiều loại hình âm nhạc cổ.

Nhạc sĩ Hồng Đăng qua đời

Nhạc sĩ Hồng Đăng, tác giả của các ca khúc 'Hoa sữa', 'Biển hát chiều nay'… đã qua đời lúc 5h57' sáng 21/3 tại Hà Nội, thọ 86 tuổi.

Nhạc sĩ Hồng Đăng - tác giả 'Hoa sữa' qua đời ở tuổi 86

Thông tin từ gia đình nhạc sĩ Hồng Đăng cho biết, ông qua đời lúc 5h57 phút sáng nay (21/3) tại Bệnh viện Hữu nghị Hà Nội, hưởng thọ 86 tuổi.

Chú Sanh

Dư luận đang râm ran về việc xưng hô trong trường học giữa giáo viên và học sinh, rồi rộng ra là cách xưng hô trong công sở của người Việt. Quả là tiếng Việt cũng phức tạp. Hồi mới ra trường, tôi cũng xưng hô với ông sếp mà tôi rất yêu quý, tới tận giờ, dù ông mất đã lâu, ấy là tôi (và rất nhiều người đồng lứa tôi) gọi ông bằng chú và gọi vợ ông bằng... chị.

'Từ trong đại ngàn': Lời của trái tim

Tôi rưng rưng cầm cuốn sách 'Từ trong đại ngàn' của Phùng Sơn mà anh gửi tặng vào đầu xuân 2022. Giữa mùa dịch Covid-19 hoành hành nhưng Phùng Sơn và Nhà xuất bản Thuận Hóa đã làm việc tích cực để đứa con tinh thần này kịp trình làng dịp Xuân Nhâm Dần.

Giáo sư, TSKH Tô Ngọc Thanh: Văn hóa chính là con người

Ông có hơn 40 năm lặn lội, nằm vùng ở các tộc người thiểu số, bước chân ông rong ruổi hơn 60 nước trên thế giới và đến bây giờ, ở tuổi 90, Giáo sư Tô Ngọc Thanh vẫn cặm cụi bên bàn làm việc với hàng chồng đề tài khoa học. Giáo sư chia sẻ cùng chúng tôi những trăn trở của ông về văn hóa và ngôn ngữ của các tộc người và nỗi lo văn hóa dân gian chỉ còn là cái bóng của quá khứ. Ông khẳng định, văn hóa chính là con người, lựa chọn văn hóa nào cũng do chính chúng ta.

Cụ Từ, cụ Tô và Gia Lai

Là tôi đang nhắc đến 2 ông giáo sư nổi tiếng Từ Chi và Tô Ngọc Thanh. Sau Tết Nguyên đán 1981, lần đầu tiên ăn Tết xa nhà, tôi đang lơ vơ thì anh bạn cùng Phòng Văn nghệ rủ: 'Có đoàn của Viện Văn hóa xuống làng Tơ Tung (huyện Kbang) quay phim tư liệu lễ cơm mới. Cần người chạy máy nổ, tôi với ông thầu đi'. Anh này là họa sĩ, tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mỹ thuật Huế, lên nhận công tác ở đây trước tôi vài năm. Tôi bật cười hỏi lại anh ấy: 'Hai thằng có bằng cấp cao nhất cơ quan lại đi chạy máy nổ, nhưng ông biết sử dụng không?'. 'Dễ ẹc, tôi làm được'-anh trả lời chắc nịch.

'Việt Nam: Thiên đường mơ ước' ở Hà Lan

Ngày 3/9, Bảo tàng No Hero tại Delden, Hà Lan tổ chức khai trương triển lãm tranh của nhiều họa sỹ tài năng Việt Nam thuộc bộ sưu tập của doanh nhân Hà Lan Geert Steinmeijer.

Vinh quang Xây dựng Việt Nam

Hè năm 2017, tình cờ gặp nhà báo Phạm Đức Minh qua một người bạn. Sau những giao lưu, tâm tình ban đầu, nghe tôi chơi mấy bản guitar, anh ngỏ lời muốn học nhạc. Cứ ngỡ do quý mến mà anh đùa, nhưng khi thấy anh say sưa nói về những dự định của mình, những bộc bạch chân thành về cuộc sống, tôi chợt nhận ra một tình yêu với âm nhạc nơi anh thật mãnh liệt.

'Báu vật sống' của ca trù

Cách đây 3 năm, khi phát hiện ra mảnh ghép cuối cùng trong một bài bản ả đào, vén bức màn bí mật sau nhiều năm dày công nghiên cứu, nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền đã 'trào nước mắt' vì xúc động. Một thời kỳ rực rỡ, huy hoàng của quá khứ ông cha được sống lại sau nhiều biến thiên và mai một.

Trong gian nan thấy việc bình thường

Năm 2020 này, GS,TSKH Tô Ngọc Thanh đã cập kề tuổi 90. Đấy là theo giấy tờ khai sinh. Còn ông bảo: Các cụ ở làng nhớ tôi được sinh ra vào năm lụt to, tức là trước đó vài ba năm, 1930 thì phải, như vậy là năm nay chẵn chín chục rồi đấy. Mà thật ra nước mình thì năm nào chẳng lụt, vài ba năm lại có một trận. Lâu rồi, trí nhớ cũng mờ sương, chuyện còn chuyện mất.

Thăm, chúc Tết các văn nghệ sĩ

Sáng 3-2, tại Hà Nội, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư đến thăm, chúc Tết các gia đình nhạc sĩ Phạm Tuyên, nhà thơ Hữu Thỉnh và GS, TSKH, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Tô Ngọc Thanh.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương chúc Tết các văn nghệ sĩ, nhà khoa học tiêu biểu

Ngày 3/2 (tức ngày 22 tháng Chạp năm Canh Tý), Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng đã đến thăm, chúc Tết, tặng quà nhạc sĩ Phạm Tuyên; nhà thơ Hữu Thỉnh; Giáo sư, Tiến sĩ khoa học Tô Ngọc Thanh tại nhà riêng ở Hà Nội.

Đồng chí Võ Văn Thưởng thăm, chúc Tết các văn nghệ sĩ tại Hà Nội

Sáng 3-2, tại Hà Nội, nhân dịp kỷ niệm 91 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2-1930 - 3-2-2021) và đón Xuân Tân Sửu - 2021, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư đã đến thăm, chúc Tết các gia đình nhạc sĩ Phạm Tuyên, nhà thơ Hữu Thỉnh và GS, TSKH, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Tô Ngọc Thanh.

Người miệt mài đi tìm thanh âm vàng son

Hơn 20 năm 'phải lòng', gắn bó, cùng ăn, ngủ, giờ đây, nhà nghiên cứu âm nhạc Bùi Trọng Hiền được xem như một chuyên gia 'cứng' về cổ nhạc. Các công trình nghiên cứu của anh không chỉ khai mở những vùng kiến thức đầy bí ẩn về âm luật, thang, phách… mà còn đem đến những cách tiếp cận cổ nhạc đầy mới mẻ theo hệ quy chiếu hiện đại.

Giải mật ca trù

Ca trù - vốn quý của âm nhạc dân tộc nhưng còn xa lạ với số đông. Và kinh hoàng hơn, không ít người trong nghề cũng không thật sự 'hiểu' ca trù, chỉ biết đàn hát áng chừng theo các cụ. ('các cụ' gần như không còn trên đời để chỉ dạy). May thay, nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền đã kịp chỉ ra được những quy luật vốn rất nghiêm ngặt của ca trù.

GS Lê Hồng Lý được bầu làm Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam

Ngày 20/7, tại Hà Nội, Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư T.Ư Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư Võ Văn Thưởng tới dự và phát biểu chỉ đạo Đại hội. Dự Đại hội có hơn 300 đại biểu, đại diện cho hơn 1.400.000 hội viên ở 82 tổ chức cơ sở trên cả nước.

Giáo sư Lê Hồng Lý đắc cử Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam

GS.TS. Lê Hồng Lý vừa trúng cử chức Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam (2020- 2025). Kết quả công khai tại phiên họp chính thức, Đại hội đại biểu toàn quốc sáng 20/7.

Trao tặng giải thưởng Văn học - Nghệ thuật Phạm Văn Đồng

Sáng 1-7, UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Lễ công bố và trao tặng Giải thưởng Văn học - Nghệ thuật Phạm Văn Đồng tại Khu lưu niệm Thủ tướng Phạm Văn Đồng, ở xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi.

Vĩnh biệt vị giáo sư của sử thi Tây nguyên và đạo Mẫu

Những nghiên cứu văn hóa dân gian của GS-TS Ngô Đức Thịnh trải dài qua nhiều lĩnh vực, nhiều địa phương. Nhưng hai việc lớn nhất mà ông làm được là tạo đột phá trong nghiên cứu sử thi Tây nguyên và đạo Mẫu.