Ông Trump ký lệnh về bán TikTok ở Mỹ, định giá chỉ 14 tỉ USD, nhắc đến ông Tập

Phó tổng thống JD Vance cho biết công ty mới tại Mỹ sẽ được định giá khoảng 14 tỉ USD, thấp hơn nhiều so với ước tính của một số nhà phân tích dành cho ứng dụng video ngắn nổi tiếng này.

Tổng thống Trump đã trì hoãn việc thực thi luật năm 2024 do ông Biden ban hành về việc "cấm TikTok ở Mỹ trừ khi tập đoàn ByteDance (Trung Quốc) thoái vốn khỏi ứng dụng này” đến ngày 16.12. Động thái đó diễn ra trong bối cảnh ông Trump đang tìm cách tách tài sản TikTok tại Mỹ khỏi nền tảng toàn cầu, tìm kiếm các nhà đầu tư Mỹ và quốc tế, đồng thời giành được sự chấp thuận từ chính phủ Trung Quốc.

Việc ban hành lệnh hành pháp cho thấy ông Trump đang đạt tiến triển trong việc bán tài sản TikTok tại Mỹ, nhưng vẫn còn nhiều chi tiết cần giải quyết, gồm cả việc ai sẽ sở hữu tài sản quan trọng nhất của công ty mới: Thuật toán gợi ý nội dung.

Reuters dẫn lời một quan chức Nhà Trắng cho biết thuật toán TikTok “sẽ được bảo mật, đào tạo lại và vận hành tại Mỹ, nằm ngoài sự kiểm soát của ByteDance”.

Vị quan chức nói thêm rằng người dùng Mỹ vẫn có thể tiếp cận các nội dung từ khắp nơi trên thế giới.

Ông JD Vance nói trong một cuộc họp báo tại Phòng Bầu dục: “Có một số phản kháng từ phía Trung Quốc, nhưng điều cốt lõi mà chúng tôi muốn đạt được là vẫn giữ TikTok hoạt động, đồng thời bảo đảm quyền riêng tư dữ liệu của người Mỹ theo luật định”.

Đề cập đến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Trump nói: “Tôi đã nói chuyện với ông Tập. Chúng tôi đã có một cuộc trao đổi tốt. Tôi nói với ông ấy những gì chúng tôi đang làm, và ông ấy nói hãy tiếp tục”.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington chưa đưa ra phản hồi trước câu hỏi về chuyện này. TikTok cũng chưa đưa ra bình luận nào về hành động của ông Trump.

Tổng thống Trump giơ lệnh hành pháp đã ký về một thỏa thuận buộc TikTok phải thoái vốn khỏi ByteDance, tách riêng hoạt động tại Mỹ hôm 25.9 - Ảnh: Reuters

Trump đã ghi nhận TikTok là yếu tố quan trọng giúp ông tái đắc cử Tổng thống Mỹ năm ngoái và hiện ông có 15 triệu người theo dõi trên tài khoản cá nhân. Nhà Trắng cũng đã mở một tài khoản TikTok chính thức vào tháng 8. Hiện TikTok có 170 triệu người dùng ở Mỹ.

"Tất cả mọi hoạt động sẽ do Mỹ vận hành", ông Trump nói.

Ông Trump còn cho biết Larry Ellison, Michael Dell, Rupert Murdoch và “có lẽ bốn hoặc năm nhà đầu tư đẳng cấp thế giới khác” sẽ tham gia thương vụ mua TikTok ở Mỹ. Nhà Trắng không tiết lộ cách họ đưa ra mức định giá 14 tỉ USD.

Hôm 22.9, ông Trump ca ngợi Lachlan Murdoch, Larry Ellison và Michael Dell trong cuộc phỏng vấn với chương trình The Sunday Briefing của Fox News, gọi họ là những nhân vật nổi bật và yêu nước Mỹ. “Tôi nghĩ họ sẽ làm rất tốt”, Trump nói.

Lachlan Murdoch, Giám đốc điều hành Fox Corp, gần đây đã củng cố quyền kiểm soát lâu dài với đế chế truyền thông gia đình mình, gồm cả Fox News và Wall Street Journal, sau khi giải quyết xong cuộc chiến pháp lý kéo dài nhiều năm với các anh chị em. Rupert Murdoch (94 tuổi), người đứng đầu gia đình Murdoch, cũng có thể tham gia vào thỏa thuận về TikTok, theo ông Trump.

Bất kỳ khoản đầu tư nào vào TikTok Mỹ của Lachlan Murdoch sẽ thông qua Fox Corp, hai nguồn tin am hiểu vấn đề nói với Reuters. Gia đình Murdoch sẽ không đầu tư với tư cách cá nhân và News Corp (chủ sở hữu tờ Wall Street Journal, New York Post) cũng không tham gia, các nguồn tin này cho biết.

Rupert cùng Lachlan Murdoch nổi tiếng với quan điểm bảo thủ và các hãng tin của họ thu hút khán giả có xu hướng cánh hữu, nhưng đôi khi cũng khiến ông Trump phật lòng.

Tổng thống Mỹ đã kiện Wall Street Journal và Rupert Murdoch vì tội phỉ báng liên quan đến một bài viết hồi tháng 7, trong đó nói rằng ông Trump từng ký lời chúc sinh nhật năm 2003 cho nhà tài chính quá cố kiêm tội phạm tình dục Jeffrey Epstein. Wall Street Journal đã bảo vệ việc đưa tin của mình và cam kết sẽ đấu tranh với vụ kiện.

Larry Ellison, đồng sáng lập Oracle và là nhà tài trợ lớn cho đảng Cộng hòa, từ lâu đã được liên hệ với một thỏa thuận tiềm năng liên quan đến TikTok. Michael Dell là Giám đốc điều hành Dell.

ByteDance, tập đoàn Trung Quốc sở hữu TikTok, đang tự định giá mình ở mức hơn 330 tỉ USD. TikTok chỉ đóng góp một tỷ lệ nhỏ trong tổng doanh thu của ByteDance.

Vào tháng 4, nhà phân tích Dan Ives thuộc hãng Wedbush Securities ước tính TikTok có giá trị từ 30 đến 40 tỉ USD nếu không tính thuật toán.

Oracle và các nhà đầu tư khác sẽ sở hữu TikTok tại Mỹ

Một nhóm gồm ba nhà đầu tư, trong đó có Oracle và công ty cổ phần tư nhân Silver Lake, sẽ nắm khoảng 50% cổ phần trong TikTok ở Mỹ, theo hai nguồn tin am hiểu về thỏa thuận.

Do sự quan tâm mạnh mẽ của giới đầu tư với TikTok, tỷ lệ nắm giữ 50% này có thể sẽ thay đổi, nguồn tin lưu ý.

Oracle và Silver Lake chưa phản hồi khi được đề nghị bình luận.

Một nhóm cổ đông hiện hữu của ByteDance sẽ giữ khoảng 30% cổ phần, một nguồn tin cho hay. Trong số các nhà đầu tư hiện tại vào ByteDance, đáng chú ý có Susquehanna International Group, General Atlantic và KKR.

Kênh CNBC trước đó đưa tin MGX (có trụ sở tại Abu Dhabi, thủ đô UAE), Oracle và Silver Lake dự kiến sẽ là các nhà đầu tư chính vào TikTok ở Mỹ với tổng tỷ lệ sở hữu 45%, theo các nguồn tin.

Các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Hạ viện muốn thấy thêm chi tiết của thỏa thuận để bảo đảm đây là một sự tách bạch hoàn toàn khỏi Trung Quốc. “Khi các chi tiết được hoàn thiện, chúng ta phải bảo đảm thỏa thuận này bảo vệ người dùng Mỹ trước sự ảnh hưởng và giám sát từ các nhóm có liên hệ với chính phủ Trung Quốc”, các nghị sĩ Brett Guthrie, Gus Bilirakis và Richard Hudson tuyên bố.

Một quan chức cấp cao Nhà Trắng cuối tuần trước cho biết thỏa thuận về hoạt động của TikTok tại Mỹ gồm cả việc ByteDance được chỉ định 1 trong 7 thành viên hội đồng quản trị của thực thể mới, 6 ghế còn lại do người Mỹ nắm giữ.

ByteDance sẽ giữ dưới 20% cổ phần tại TikTok ở Mỹ để tuân thủ các yêu cầu được quy định trong luật năm 2024, vốn yêu cầu ứng dụng này đóng cửa vào tháng 1.2025 nếu ByteDance không bán tài sản tại Mỹ.

TikTok hiện nằm trong nhóm nền tảng mạng xã hội được sử dụng nhiều nhất tại Mỹ, ngang hàng YouTube và Instagram về thời gian người dùng dành cho ứng dụng mỗi ngày. Điều này khiến TikTok trở thành “mỏ vàng” của giới quảng cáo muốn tiếp cận lượng người dùng khổng lồ. Năm 2024, TikTok đã thúc đẩy tăng trưởng doanh thu toàn cầu, giúp bù đắp suy thoái kinh tế tại Trung Quốc, đưa doanh thu từ hoạt động quốc tế của ByteDance đạt 39 tỉ USD trong năm.

Tổng thống Trump nhiều lần nhấn mạnh TikTok đang có ảnh hưởng mạnh mẽ tới giới trẻ Mỹ thuộc thế hệ Z. Bên cạnh đó, tiềm năng từ TikTok Shop – có khả năng cạnh tranh với Amazon và Walmart trong thương mại điện tử – cũng rất hấp dẫn với các nhà đầu tư. TikTok vẫn được coi là một trong những bước đi quốc tế thành công nhất của ngành công nghệ Trung Quốc, dù môi trường địa chính trị đầy rào cản.

Ông Trump đưa ra khả năng chính phủ Mỹ có thể thu khoản phí để giúp môi giới một thỏa thuận nhằm duy trì hoạt động của TikTok tại nước này, nhưng nói thêm rằng điều khoản như vậy "vẫn chưa được đàm phán đầy đủ". Tờ Wall Street Journal đưa tin khoản phí đó sẽ lên tới hàng tỉ USD.

Thời gian qua, chính quyền Trump đã thực hiện các động thái can thiệp bất thường vào doanh nghiệp Mỹ, gồm cả việc nắm 10% cổ phần của Intel và cho phép Nvidia bán chip H20 sang Trung Quốc để đổi lấy 15% doanh thu từ các giao dịch đó.

Ông Trump bảo vệ những động thái này, cho rằng chúng mang lại lợi ích cho lợi ích quốc gia Mỹ. Tuy nhiên, các nhà phê bình, gồm cả một số lãnh đạo doanh nghiệp và nghị sĩ đảng Cộng hòa, gọi sự can thiệp này là đi chệch khỏi các chuẩn mực của chủ nghĩa tư bản Mỹ, có nguy cơ làm tổn hại khả năng cạnh tranh của nền kinh tế Mỹ.

Sơn Vân