Ngăn chặn tình trạng buôn bán, sử dụng 'khí cười' trái phép

Là mặt hàng hóa chất hạn chế kinh doanh, việc sản xuất, kinh doanh "khí cười" phải có giấy phép, bởi việc lạm dụng loại khí này có thể gây ra tình trạng rối loạn trí nhớ, rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp... gây hại tới sức khỏe con người. Tuy nhiên vì lợi nhuận, các đối tượng vẫn bất chấp để kinh doanh, buôn bán trái phép, nhiều trường hợp đã bị các lực lượng chức năng triệt phá.

Cán bộ Công an quận Ba Đình (Hà Nội) và Đội Quản lý thị trường số 3 (Cục Quản lý thị trường TP Hà Nội) kiểm tra các bình khí N2O bị thu giữ.

Ngày 16-10 vừa qua, Cục Quản lý thị trường TP Hà Nội phối hợp với Công an phường Khương Trung, Công an quận Thanh Xuân (Hà Nội), Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hà Nội khám xét một tụ điểm sang chiết khí N2O núp bóng cơ sở kinh doanh hoa quả tại đường Bắc Hồng (quận Thanh Xuân). Đáng chú ý, nhiều bình khí cười đã có sự thay đổi mẫu mã nhằm che mắt lực lượng chức năng. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện nhân viên của cơ sở đang sang chiết khí N2O từ bình to sang bình nhỏ. Các loại bình N2O mới này có nhiều mùi vị như dứa, nho, táo... Làm việc với cơ quan chức năng, chủ cơ sở khai nhận, các bình khí được mua trôi nổi trên mạng xã hội. Mặc dù biết đây là hành vi sai trái, nhưng vì lợi nhuận nên vẫn bất chấp để kinh doanh, buôn bán... Thiếu tá Vũ Trung Kiên, Đội 6, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TP Hà Nội cho biết: “Để che mắt lực lượng chức năng, các đối tượng thường mạo danh các cơ sở kinh doanh để buôn bán khí N2O. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường truy xét, rà soát địa bàn để kiểm tra, xử lý triệt để tình trạng này”.

Quảng cáo rao bán bóng cười xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội.

Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) thời gian qua đã tiếp nhận, cấp cứu nhiều vụ ngộ độc do sử dụng khí N2O. Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết: “Đã có nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do sử dụng khí N2O. Các trường hợp này khi nhập viện thì cơ thể đã chịu nhiều tổn thương. Một số bệnh nhân bị ảnh hưởng đến tâm thần, giảm hoặc mất trí nhớ, mất ngủ, đặc biệt là não và cột sống cổ bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu sử dụng khí N2O trong thời gian dài thì ảnh hưởng của nó không khác gì sử dụng các chất gây nghiện, sẽ làm tổn thương toàn bộ hệ thần kinh. Bệnh nhân sẽ có biểu hiện tê bì chân tay, rối loạn tâm thần, làm giảm sức khỏe sinh sản, thậm chí dẫn đến bị liệt...”.

Điều đáng lo ngại là hiện nay, "khí cười" đang được rao bán tràn lan trên mạng với nhiều loại bình chứa có kích thước, mẫu mã khác nhau. Chỉ cần vào Facebook tìm kiếm từ khóa “bóng cười” thì ngay lập tức xuất hiện hàng chục trang quảng cáo buôn bán các loại bình khí N2O để bơm bóng. Theo đó, loại bình 5kg có giá 400.000-500.000 đồng/bình; loại 10kg giá 700.000-800.000 đồng/bình. Với loại bình khí N2O mini có mùi vị hoa quả (bơm được 8-12 quả bóng) có giá khoảng 500.000 đồng...

Tìm hiểu chúng tôi được biết, các loại bình "khí cười" mini là sản phẩm mới, có mùi vị của nhiều loại hoa quả. Do kích thước nhỏ gọn hơn nhiều lần so với các loại bình trước đây (có loại bình "khí cười" siêu nhỏ, dung tích chỉ 1,2 lít và trọng lượng khá nhẹ) nên có thể dễ dàng cất giấu trong cốp xe, ba lô, túi xách... để qua mắt lực lượng chức năng. Với loại bình mini, thay vì phải bơm ra bóng bay để hít, người sử dụng chỉ cần mở nắp chụp, áp vào mũi và nhấn nút xả là có thể "tận hưởng". Ngoài ra, nhiều loại bình "khí cười" mini có thiết kế bắt mắt, đa dạng nên nếu không có nghiệp vụ thì khó có thể nhận biết, điều này gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình đấu tranh.

Hiện nay, khí N2O không nằm trong danh mục các chất ma túy và tiền chất được ban hành theo Nghị định số 57/2022/NĐ-CP ngày 25-8-2022 của Chính phủ mà được đưa vào danh mục hóa chất bị hạn chế sản xuất, kinh doanh, chỉ được dùng trong các lĩnh vực công nghiệp và y tế khi đáp ứng đủ điều kiện và được cấp phép. Việc sản xuất, kinh doanh khí N2O không đúng quy định là hành vi vi phạm pháp luật nhưng chỉ bị xử phạt hành chính (phạt tiền) nên sức răn đe chưa cao... Vì vậy, để hạn chế tình trạng sản xuất, kinh doanh, sử dụng trái phép khí N2O, luật sư Đào Ngọc Lý, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đào Ngọc Lý (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, bên cạnh việc tăng cường kiểm tra, xử lý các trường hợp buôn bán trái phép, thời gian tới, các cơ quan chức năng cần đánh giá sự nguy hại của khí N2O đối với sức khỏe con người, từ đó có những giải pháp quản lý chặt đối với hoạt động kinh doanh loại khí này. Có thể nghiên cứu đưa khí N2O vào diện quản lý như là chất cấm để có những chế tài nghiêm khắc, đặc biệt là chế tài về hình sự nhằm xử lý nghiêm, quyết liệt hơn đối với những đối tượng kinh doanh, buôn bán trái phép.

Bài và ảnh: THU THỦY - ĐỨC THỊNH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Pháp luật xem các tin, bài liên quan.