Lực lượng tiên phong thực hiện khát vọng dân giàu, nước mạnh
Một thế kỷ trước, Lương Văn Can, người được cho là một trong những 'người thầy' của giới doanh nhân Việt Nam, đã khẳng định tầm quan trọng của thương nghiệp trong công cuộc chấn hưng dân tộc.
Tại tác phẩm “Thương học phương châm”, ông khẳng định: “Phi thương bất phú, các đại quốc do thông thương mà làm được phú cường, các nhà đại tư bản do kinh thương mà phú gia địch quốc, thế thì sự buôn cũng không nên câu nệ như xưa mà chẳng lưu tâm nghiên cứu”; “đương thời buổi thế giới cạnh tranh này, các nước phú cường không đâu là chẳng đua tài, thi sức, ở trong trường thương chiến, văn minh càng tiến bộ, buôn bán càng thịnh đạt. Việc buôn bán thịnh suy có quan hệ đến quốc dân thịnh suy như thế, ta há nên coi thường xem khinh sao được”.
Nói cách khác, Lương Văn Can quan niệm hoạt động thương nghiệp không chỉ đơn thuần là sinh kế của cá nhân mà phải được xem như một chiến lược quốc gia; phải coi trọng việc nghiên cứu, phát triển buôn bán như một giải pháp thiết thực để dân giàu, nước mạnh.
Theo tinh thần của Lương Văn Can: “Muốn buôn bán thì phải thạo nghề, biết khoa học buôn bán, quản trị, nghĩa là phải có “thương học”. Buôn bán phải có đạo đức của kẻ làm kinh doanh, đó là “thương đức””. Ông nhiều lần nhấn mạnh “trong kinh doanh tất yếu phải có tâm đạo công bình”, “trong buôn bán kinh doanh nên có cái tâm”. Những quan điểm này cho thấy tư tưởng của Lương Văn Can đã sớm tiếp cận với các nội dung cốt lõi của khoa học quản trị kinh doanh hiện đại, trong đó nhấn mạnh mối quan hệ giữa tri thức, đạo đức và năng lực quản trị trong phát triển kinh tế. Những chỉ dẫn này đến nay vẫn giữ nguyên giá trị thời sự.
Nhân kỷ niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10), đội ngũ doanh nhân Việt Nam một lần nữa ngẫm lại những quan niệm của người xưa, đồng thời cần nhận thức sâu sắc hơn những chủ trương đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế trong kỷ nguyên vươn mình. Mới đây, Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (KTTN) một lần nữa khẳng định doanh nhân là “chiến sĩ trên mặt trận kinh tế”, là lực lượng góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Trách nhiệm của doanh nhân còn là làm giàu cho đất nước và xã hội, chứ không chỉ cho riêng mình. Mỗi doanh nhân không chỉ là người buôn bán, sản xuất, kinh doanh, mà còn phải luôn phấn đấu rèn luyện để “có đạo đức, văn hóa kinh doanh, bản lĩnh, trí tuệ, năng động, sáng tạo, nỗ lực vươn lên (…) có tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, khát vọng cống hiến, thượng tôn pháp luật, tích cực thực hiện trách nhiệm xã hội”.
Trong thời đại số, khi cạnh tranh không chỉ là giá cả chất lượng, mà còn bằng niềm tin, thương hiệu và giá trị nhân văn, thì đạo đức kinh doanh càng trở thành “sức mạnh mềm” của doanh nhân.
Lực lượng doanh nhân Việt Nam đã chứng minh vai trò là một trong những lực lượng tiên phong hiện thực hóa khát vọng “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Và nỗ lực hơn nữa, rèn luyện hơn nữa, nhất định doanh nhân Việt Nam sẽ đáp ứng được yêu cầu Nghị quyết 68 đề ra, “KTTN là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia; là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”.