Liên doanh TikTok mới ở Mỹ: Ai kiểm soát thuật toán và dữ liệu nhạy cảm?

Theo bản ghi nhớ Shou Zi Chew gửi nhân viên mà hãng tin CNBC tiếp cận, liên doanh này có tên TikTok USDS Joint Venture LLC. Trong khuôn khổ liên doanh, Shou Zi Chew cho biết công ty đã ký các thỏa thuận với ba nhà đầu tư quản lý gồm Oracle, Silver Lake và MGX (UAE). Ông cho biết ngày hoàn tất của thương vụ là 22.1.2026.

Oracle là tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ, chuyên về phần mềm doanh nghiệp, cơ sở dữ liệu và điện toán đám mây.

Silver Lake là quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu Mỹ, chuyên rót vốn vào các hãng công nghệ và truyền thông lớn trên toàn cầu. Silver Lake thường đầu tư dài hạn và tham gia sâu vào chiến lược, quản trị của doanh nghiệp.

MGX là quỹ đầu tư có trụ sở tại Abu Dhabi (thủ đô UAE), tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ cao và hạ tầng số.

Theo đạo luật về an ninh quốc gia được Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên hiệu lực vào tháng 1, tập đoàn ByteDance (Trung Quốc) buộc phải thoái vốn khỏi hoạt động của TikTok tại Mỹ, nếu không ứng dụng này sẽ đối mặt với nguy cơ bị cấm ở nước này.

Tháng 9, Tổng thống Donald Trump đã ký một lệnh hành pháp phê duyệt thỏa thuận đề xuất nhằm duy trì hoạt động của TikTok tại Mỹ, bằng cách đáp ứng các yêu cầu của đạo luật ban đầu do cựu Tổng thống Joe Biden ký.

Thuật toán, dữ liệu và những điều cần biết về liên doanh TikTok mới ở Mỹ

Shou Zi Chew cho biết liên doanh TikTok mới sẽ “do các nhà đầu tư Mỹ nắm quyền sở hữu chi phối, được quản trị bởi một hội đồng quản trị mới gồm 7 thành viên với đa số là người Mỹ, và chịu sự ràng buộc bởi các điều khoản bảo vệ dữ liệu của người Mỹ cũng như an ninh quốc gia của Mỹ”.

Theo bản ghi nhớ, TikTok USDS Joint Venture LLC sẽ do một liên minh các nhà đầu tư mới nắm giữ 50%, gồm Oracle, Silver Lake và MGX, mỗi bên 15%. Hơn 30% sẽ do các công ty liên kết của một số nhà đầu tư vào ByteDance nắm giữ; 19,9% còn lại sẽ do ByteDance giữ.

Theo Shou Zi Chew, TikTok USDS Joint Venture LLC sẽ chịu trách nhiệm bảo vệ dữ liệu tại Mỹ, đảm bảo an ninh cho thuật toán cốt lõi có giá trị cao, kiểm duyệt nội dung và phần mềm. Ông nói thêm rằng liên doanh này sẽ là đơn vị duy nhất có quyền và trách nhiệm bảo đảm rằng nội dung, phần mềm và dữ liệu của người dùng Mỹ được an toàn.

Ngoài vai trò nhà đầu tư, Oracle sẽ đảm nhiệm vị trí “đối tác an ninh đáng tin cậy”, phụ trách kiểm toán và xác nhận việc tuân thủ các “Điều khoản An ninh Quốc gia đã thỏa thuận”, theo bản ghi nhớ.

Dữ liệu Mỹ nhạy cảm sẽ được lưu trữ tại các trung tâm dữ liệu điện toán đám mây của Oracle đặt ở Mỹ, Shou Zi Chew viết.

TikTok USDS Joint Venture LLC cũng sẽ chịu trách nhiệm đào tạo lại thuật toán đề xuất nội dung cốt lõi cho ứng dụng video này “trên dữ liệu người dùng tại Mỹ, nhằm bảo đảm luồng nội dung không bị thao túng từ bên ngoài”, theo bản ghi nhớ.

Shou Zi Chew cho biết các đơn vị TikTok toàn cầu đặt tại Mỹ “sẽ quản lý khả năng tương tác sản phẩm toàn cầu và một số hoạt động thương mại, gồm thương mại điện tử, quảng cáo và tiếp thị”.

Trong bản ghi nhớ, TikTok thông báo thỏa thuận này sẽ cho phép "hơn 170 triệu người Mỹ tiếp tục khám phá một thế giới với vô vàn khả năng như một phần của cộng đồng toàn cầu năng động".

TikTok USDS Joint Venture LLC sẽ chịu trách nhiệm đào tạo lại thuật toán đề xuất nội dung cốt lõi cho ứng dụng video này - Ảnh: Internet

Theo lệnh hành pháp của ông Trump ký vào tháng 9, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ bị ngăn không được thực thi đạo luật an ninh quốc gia trong thời hạn 120 ngày nhằm “cho phép việc thoái vốn theo kế hoạch được hoàn tất”, qua đó cho phép thương vụ chốt lại trước ngày 23.1.2026.

Thời gian qua, Tổng thống Trump đã trì hoãn việc thực thi luật năm 2024 do ông Biden ban hành về việc "cấm TikTok ở Mỹ trừ khi tập đoàn ByteDance thoái vốn khỏi ứng dụng này”. Động thái đó diễn ra trong bối cảnh ông Trump đang tìm cách tách tài sản TikTok tại Mỹ khỏi nền tảng toàn cầu, tìm kiếm các nhà đầu tư Mỹ và quốc tế, đồng thời giành được sự chấp thuận từ chính phủ Trung Quốc.

Trump đã ghi nhận TikTok là yếu tố quan trọng giúp ông tái đắc cử Tổng thống Mỹ năm ngoái và hiện ông có 15,8 triệu người theo dõi trên tài khoản cá nhân. Nhà Trắng cũng đã mở một tài khoản TikTok chính thức vào tháng 8.

Cuối tháng 9, Tập đoàn ByteDance dự kiến sẽ nhận được phí bản quyền từ toàn bộ doanh thu tạo ra nhờ việc cung cấp thuật toán cho thực thể vận hành TikTok tại Mỹ, cũng như phần lợi nhuận tương ứng với tỷ lệ cổ phần còn nắm giữ, nguồn tin của Bloomberg cho biết.

Nhìn chung, ByteDance có thể sẽ thu về 50% hoặc hơn tổng lợi nhuận từ hoạt động của TikTok tại Mỹ sau khi các chủ sở hữu mới tiếp quản ứng dụng video ngắn này, theo những nguồn tin này.

Hôm 25.9, Phó tổng thống Mỹ JD Vance cho biết giá bán TikTok ở Mỹ sẽ vào khoảng 14 tỉ USD, thấp hơn nhiều so với mức 35-40 tỉ USD mà giới phân tích dự đoán.

Thỏa thuận chia sẻ lợi nhuận có thể là lý do giải thích sự chênh lệch này. Theo đề xuất hiện tại, TikTok ở Mỹ sẽ trả cho ByteDance một khoản phí bản quyền lớn trên doanh thu thu được nhờ sử dụng thuật toán - công nghệ cốt lõi khiến ứng dụng này gây nghiện. Một trong những nguồn tin cho biết ByteDance có thể nhận 20% doanh thu tăng thêm (doanh thu phát sinh từ việc dùng thuật toán). Theo điều khoản đó, ví dụ nếu TikTok ở Mỹ đạt doanh thu 20 tỉ USD, ByteDance có thể thu tới 4 tỉ USD.

Ashwin Binwani, nhà sáng lập công ty đầu tư tư nhân Alpha Binwani Capital (không nắm giữ cổ phần ByteDance), nhận định mức giá 14 tỉ USD “có thể là thương vụ thâu tóm công nghệ bị định giá thấp nhất trong thập kỷ”. Ông ước tính con số trên chỉ bằng khoảng 1/3 giá trị thực của TikTok ở Mỹ.

“Xét theo mọi chỉ số tài chính lớn và so sánh với các đối thủ, mức giá này cực kỳ chênh lệch so với thực tế”, Ashwin Binwani nhấn mạnh.

Sơn Vân