Hơn một nửa hợp tác xã nông nghiệp hoạt động yếu kém

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì hội nghị. Ảnh: Thành Chung

Theo báo cáo của Bộ NNPTNT hiện cả nước có gần 30.000 hợp tác xã (HTX) nhưng số HTX hoạt động hiệu quả chỉ đạt 40%, hơn một nửa HTX là yếu kém, trong đó có 709 HTX đã ngừng hoạt động cần giải thể.

Chất lượng hoạt động của HTX yếu kém, đến nay mặc dù tỷ lệ HTX hoạt động hiệu quả có tăng lên 38% nhưng so với yêu cầu về phát triển HTX nông nghiệp hiện nay thì tỷ lệ này vẫn rất thấp, không đạt yêu cầu đề ra.

Quy mô HTX chưa phù hợp, vẫn còn tồn tại nhiều HTX đông thành viên, chủ yếu hoạt động dịch vụ đầu vào (chiếm khoảng 60%), tập trung nhiều ở Đồng bằng sông Hồng (khoảng trên 3.000 HTX).

Số thành viên tham gia HTX so với số hộ nông dân sản xuất riêng lẻ chiếm tỷ lệ không cao nên vai trò của kinh tế tập thể hiện vẫn rất mờ nhạt.

Về tình hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, đến nay, cả nước mới xây dựng được khoảng 579,3 nghìn ha cánh đồng lớn, trong đó chủ yếu là diện tích trồng lúa 516,9 nghìn ha.

Mặc dù liên kết chuỗi giá trị đã mang lại hiệu quả kinh tế, làm tăng trung bình từ 17 đến 25% giá trị thu nhập cho người sản xuất, nhưng việc thực hiện liên kết còn có nhiều bất cập: Quy mô liên kết còn rất hạn chế. Liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chủ yếu là giữa hộ nông dân với hộ kinh doanh, doanh nghiệp.

Theo Liên minh HTX Việt Nam, để các HTX hoạt động hiệu quả thực sự phải gắn với chuỗi giá trị. Mục tiêu trong hơn 2 năm tới đây, cả nước sẽ nâng cao chất lượng hoạt động của trên 5.400 HTX và thành lập mới 5.200 HTX.

Các địa phương đều thống nhất cao với nội dung của Quyết định 461 và kế hoach triển khai. Tuy nhiên, nâng cao chất lượng nhân lực, bổ sung nhân lực trẻ cho HTX và tín dụng là hai vấn đề lớn cần tiếp tục điều chỉnh.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nhấn mạnh, để đảm bảo tiến độ thực hiện, sau khi triển khai, các địa phương xây dựng lộ trình thực hiện cụ thể hàng năm để tập trung thực hiện đến năm 2020 đạt được mục tiêu đề ra, trước mắt các địa phương triển khai thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm như: Xử lý dứt điểm việc giải thể, chuyển đổi sang loại hình khác đối với các hợp tác xã đã ngừng hoạt động; Tập trung triển khai các mô hình hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao, nâng cao chất lượng các hợp tác xã yếu kém; phát triển liên hiệp hợp tác xã nông nghiệp.

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương rà soát các Nghị quyết, Đề án, Kế hoạch đã được ban hành để điều chỉnh bổ sung nội dung, giải pháp tổ chức thực hiện và bố trí nguồn lực hỗ trợ để thực hiện có hiệu quả Đề án này.

"Chúng ta không thiếu chính sách, vấn đề hiện nay là tổ chức thực hiện"- Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh. 709 HTX yếu kém cần phải tập trung giải thể dứt điểm trong năm nay để tạo dư địa cho HTX mới, đặc biệt là HTX ứng dụng công nghệ cao.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh làm thương hiệu truy xuất nguồn gốc để liên kết các tập đoàn doanh nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị.

Để hoàn thành Đề án Phát triển 15.000 HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả đến năm 2020, Bộ NNPTNT đề ra mục tiêu duy trì, củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của trên 4.400 HTX nông nghiệp đang hoạt động có hiệu quả.

Phấn đấu có trên 1.500 HTX ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp. Tăng tỷ lệ lên 25% HTX nông nghiệp ứng dụng các công nghệ cao. Nâng năng suất, sản lượng, giá trị của các sản phẩm nông nghiệp do ứng dụng công nghệ cao lên gấp hơn 2-3 lần so với sản xuất truyền thống.

Xử lý dứt điểm việc giải thể, chuyển đổi sang loại hình khác đối với các HTX yếu kém đã ngừng hoạt động.

Minh Châu