Hiến kế để vùng 'phên giậu' Tổ quốc khởi sắc

Nhờ có sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước, kinh tế-xã hội (KT-XH) vùng DTTS và MN có bước phát triển mới; đời sống đồng bào được nâng lên rõ rệt, nhưng so với mặt bằng chung thì vẫn còn rất nhiều khó khăn. Tại Đại hội lần thứ XIII của Đảng, nhiều đại biểu đã tham gia hiến kế để vùng đồng bào DTTS và MN, vùng “phên giậu” của Tổ quốc khởi sắc.

Đổi thay từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước

Theo đồng chí Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc: Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm đầu tư phát triển KT-XH, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bào DTTS và MN. Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã xác định: “Tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách, bảo đảm các dân tộc bình đẳng, tôn trọng, đoàn kết, giải quyết hài hòa quan hệ giữa các dân tộc, giúp nhau cùng phát triển, tạo chuyển biến rõ rệt trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội vùng có đông đồng bào DTTS, nhất là các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Tây duyên hải miền Trung. Nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực và chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ người DTTS, người tiêu biểu có uy tín trong cộng đồng các dân tộc...".

Các đại biểu trò chuyện trong giờ giải lao của Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Bộ Chính trị đã chỉ đạo tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc. Trên cơ sở đó, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 65-KL/TW ngày 30-10-2019 tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW. Bộ Chính trị xác định các quan điểm, chủ trương, mục tiêu, giải pháp của Nghị quyết số 24-NQ/TW vẫn nguyên giá trị và yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể nhân dân tiếp tục thực hiện hiệu quả 8 nhóm giải pháp chủ yếu trong tình hình mới nhằm phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS và MN... Những quyết sách quan trọng trên đây là động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển KT-XH vùng DTTS và MN.

Từ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước; sự hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đồng; đến nay, ở vùng đồng bào DTTS và MN, 100% đường giao thông từ tỉnh đến trung tâm huyện được rải nhựa hoặc bê tông hóa; 98,4% xã có đường ô tô đến trung tâm, tỷ lệ hộ DTTS được sử dụng điện lưới đạt 96,7%; 100% xã có trường tiểu học, THCS; 99,7% xã có trường mầm non, mẫu giáo; 99,5% xã có trạm y tế; 76,7% thôn có nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng; tỷ lệ thôn có đường giao thông được kiên cố tăng 16,7% so với năm 2015; đã có 22 huyện, 125 xã, 1.298 thôn ra khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn. Quốc phòng, an ninh được củng cố và tăng cường, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Là địa phương có đông đồng bào DTTS sinh sống, đồng chí Đỗ Đức Duy, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Yên Bái cho biết: Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, với sự quyết tâm, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, sau 5 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, Yên Bái đã kéo giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh xuống còn 7,04% (đứng thứ 12 toàn quốc, cải thiện 6 bậc so với đầu nhiệm kỳ). Số xã đặc biệt khó khăn giảm 26,3%, còn 59 xã; số thôn, bản đặc biệt khó khăn giảm 16,9% còn 383 thôn, bản.

Bên cạnh những kết quả đạt được, đồng chí A Pớt, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kon Tum cho rằng: Kết quả thực hiện một số nhiệm vụ chủ yếu, cấp bách đối với vùng đồng bào DTTS ở Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, Tây duyên hải miền Trung chưa đạt như mong muốn. Tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo, tái nghèo còn cao; khoảng cách so với vùng phát triển có xu hướng gia tăng; khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội còn thấp; tình trạng di cư tự phát chưa được giải quyết hiệu quả; cán bộ, công chức, viên chức người DTTS nhiều nơi chưa đạt tỷ lệ theo quy định; vẫn còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp về an ninh, trật tự.

Gỡ nút thắt cho vùng “phên giậu” phát triển

Đề xuất những giải pháp để gỡ nút thắt cho vùng đồng bào DTTS và MN, đồng chí Đỗ Văn Chiến cho biết: "Chúng tôi nhất trí cao với phương hướng, mục tiêu chung về công tác dân tộc và phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và MN giai đoạn 2021-2025 đã được trình bày trong Báo cáo Chính trị: Bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển. Huy động, phân bổ, sử dụng, quản lý hiệu quả các nguồn lực để đầu tư phát triển, tạo chuyển biến căn bản về kinh tế, văn hóa, xã hội ở vùng có đông đồng bào DTTS".

Để tạo những “cú huých” cho vùng đồng bào DTTS và MN phát triển, nhiều đại biểu kiến nghị: Chính phủ cần sớm trình Quốc hội thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025; trong đó cần thiết kế hợp lý để tránh trùng lắp về đối tượng, nội dung, phương thức hỗ trợ của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và MN giai đoạn 2021-2030; đồng thời, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương sớm phê duyệt chương trình và hướng dẫn cụ thể để các địa phương triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, Trung ương tiếp tục quan tâm, dành nguồn lực đầu tư cho các tỉnh miền núi; trong đó, ưu tiên đầu tư cho hệ thống giao thông kết nối vùng, liên vùng và kết nối các tỉnh miền núi, các huyện nghèo trong vùng; hạ tầng lưới điện quốc gia; các công trình dự báo, cảnh báo và phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Để thực hiện mục tiêu vừa giảm nghèo bền vững, vừa góp phần bảo vệ tài nguyên rừng, môi trường sinh thái đầu nguồn.

Cùng mối quan tâm kiến nghị những giải pháp, tạo động lực cho vùng “phên giậu” khởi sắc, để miền núi tiến kịp miền xuôi, đồng chí A Pớt cho rằng: Cần giải quyết tốt vấn đề về đất đai và môi trường, bảo đảm 100% hộ đồng bào DTTS có đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, vệ sinh môi trường; có giải pháp thu hút đồng bào DTTS tham gia các hợp tác xã sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm; khuyến khích, hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ mới vào sản xuất; thực hiện hiệu quả công tác giao khoán quản lý, bảo vệ và phát triển rừng gắn với tạo sinh kế, nâng cao thu nhập và làm giàu từ rừng cho người dân, cộng đồng dân cư; thực hiện rà soát quy hoạch, sắp xếp bố trí ổn định dân cư các DTTS ở những nơi cần thiết. Nghiên cứu, đề xuất có chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với các hộ đồng bào DTTS khi buộc phải giao đất ở.

Nhiều đại biểu cũng thống nhất cho rằng: Cấp ủy, chính quyền các địa phương cần phát động và triển khai có hiệu quả Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của đồng bào DTTS, làm cho đồng bào DTTS vươn lên thoát nghèo bền vững”... góp phần hiện thực khát vọng xây dựng đất nước ta phát triển hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc.

THÀNH AN