Giữ nguyên để phát triển - Bài 3: Đảo xa, đời gần

Một góc xã đảo Tiên Hải. Ảnh: GIA KHÁNH

Một buổi sáng tháng 10, chúng tôi khởi hành từ bến tàu khách Hà Tiên, phường Tô Châu thẳng tiến ra xã Tiên Hải, vùng đất thu hút khách du lịch bởi truyền thuyết hải tặc xưa kia. Thay vì mất cả tiếng ngồi tàu gỗ ra đảo như mấy năm trước, chúng tôi được trải nghiệm chuyến tàu cao tốc đúng nghĩa. Tôi chưa kịp cảm nhận độ chòng chành giữa biển thì đã đến nơi. Sóng 4G vẫn căng vạch suốt hành trình, minh chứng rõ nét cho nhịp sống mới đang lan ra tận đảo xa.

Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Tiên Hải Danh Thị Khên dành 1 ngày hỗ trợ chúng tôi tác nghiệp trên đảo. Nhiều năm công tác ở đất liền, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chị được phân công ra đảo. “Vừa là sắp xếp của cấp trên vừa là nguyện vọng của tôi. Tôi muốn trải nghiệm công tác ở xã đảo, đóng góp vào quá trình phát triển địa phương”, chị Khên bày tỏ.

Bà Đinh Thị Thu Trang (54 tuổi) từ xã Giồng Riềng đến Tiên Hải sinh sống nhiều năm qua. Hiện chồng đi biển, bà dựa vào sóng nước ven đảo nuôi 3 bè cá mú, cá bớp, cá sửu vàng. “Em tôi ra đảo trước, thấy ở đây dễ sống nên tôi đi theo. Đi một lần vậy mà hơn 20 năm rồi, bám gốc bám rễ, nhà cửa ổn định luôn!”, bà Trang chia sẻ.

So với vài năm trước, Tiên Hải thay đổi rõ rệt. “Nổi bật là xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Hạ tầng giao thông, cầu cảng, hồ chứa nước sinh hoạt, điện lưới quốc gia được kéo ra đảo... tất cả tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội”, ông Mai Quốc Thắng - Bí thư Đảng ủy xã Tiên Hải cho biết. 5 năm qua, xã đón hơn 238.000 lượt du khách, 95 cơ sở dịch vụ hoạt động thường xuyên, tổng doanh thu thương mại, du lịch đạt 750 tỷ đồng. Những homestay nhỏ mọc lên ven biển, trẻ em được học trong lớp khang trang, người lớn tuổi thong thả câu cá, đón khách, bán hải sản tươi. Đời sống dẫu đơn sơ nhưng bình yên và đủ đầy.

Cách Tiên Hải không xa, xã Sơn Hải đang chuyển mình, chọn hướng đột phá là phát triển kinh tế biển bền vững gắn với du lịch sinh thái. Diện tích nuôi trồng đạt hơn 500ha, sản lượng ổn định khoảng 2.200 tấn/năm. Người dân chủ động đầu tư cải tiến kỹ thuật nuôi cá lồng bè, nghêu, hàu, và cả mô hình kết hợp nuôi trồng - đón khách du lịch trải nghiệm. Nổi bật là mô hình “Tổ cộng đồng quản lý, bảo vệ nguồn lợi nghêu lụa”, vừa gìn giữ sinh kế vừa gắn kết người dân với môi trường biển.

Du lịch ở Sơn Hải tuy còn nhỏ lẻ nhưng đang dần thu hút hơn 20.000 lượt du khách/năm. Hệ thống đường ven biển, chiếu sáng và hạ tầng cơ bản được đầu tư đồng bộ. Toàn xã Sơn Hải hiện có gần 300 tàu cá, sản lượng khai thác đạt hơn 13.000 tấn/năm; trên 900 lồng bè nuôi cá, sản lượng hơn 2.300 tấn. Con số ấy không chỉ nói về năng suất mà còn phản ánh nỗ lực bám biển của hàng ngàn ngư dân. Mỗi chuyến tàu cập bến là một mùa no ấm - minh chứng cho khát vọng vươn khơi của cư dân Sơn Hải.

Ở xa hơn, Hòn Nghệ như viên ngọc xanh nằm giữa tuyến hàng hải Rạch Giá - Phú Quốc. Ông Trần Minh Trung - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hòn Nghệ cho biết: “Xã có vị trí chiến lược quan trọng, là tiền tiêu bảo vệ vùng biển Tây Nam. Chúng tôi tập trung phát huy thế mạnh kinh tế biển, đặc biệt là nghề nuôi cá lồng bè”. Hiện Hòn Nghệ có 805 lồng bè, với 96 hộ nuôi, tổng sản lượng cá xuất bán mỗi năm hơn 2.100 tấn, đạt 118% chỉ tiêu nghị quyết. Dù thị trường tiêu thụ có lúc khó khăn, người dân vẫn bền bỉ bám nghề, cải tiến kỹ thuật, giữ nguồn lợi thủy sản ổn định. Bên cạnh đó, xã có gần 100 cơ sở dịch vụ, thương mại, đảm bảo đời sống ổn định.

Lượng du khách đến Hòn Nghệ tăng dần, nay đạt hơn 25.000 lượt/năm. Chính quyền xã đang hoàn thiện thủ tục công nhận điểm du lịch chính thức, mở rộng cơ hội đón du khách quốc tế. Đặc biệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 12 hộ xuống còn 2 hộ, chiếm 0,32%, vượt xa chỉ tiêu nghị quyết.

Trong những cuộc trò chuyện với chúng tôi, lãnh đạo các xã đảo đều khẳng định, tuy xa đất liền nhưng xã không hề tách rời dòng chảy phát triển. Giữ nguyên địa giới hành chính không chỉ để thuận tiện quản lý mà còn để giữ nhịp sống, giữ cộng đồng, bảo tồn văn hóa của cư dân vùng biển, đảo. Mỗi công trình điện, đường, trường học, mỗi chuyến tàu nối đất liền với đảo… đều mang ý nghĩa gắn kết để “đảo xa” không còn xa mà “đời người trên đảo” ngày càng gần hơn với nhịp sống đất liền. Khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, người dân không còn vất vả vào đất liền làm thủ tục hành chính, chỉ cần liên hệ ủy ban nhân dân xã. Dịch vụ thanh toán trực tuyến, cửa hàng tiện lợi 4.0, dịch vụ công trực tuyến, chuyển đổi số lan rộng trong nhiều lĩnh vực, thu hẹp khoảng cách địa lý hơn bao giờ hết.

Từ những mái nhà trên đảo nhìn ra biển xanh bất tận. Lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên tàu khẳng định chủ quyền Tổ quốc. Người dân vẫn bám đảo, bộ đội vẫn canh gác. Biển mặn, gió khắc nghiệt, nhưng lòng người chan hòa. Từ những hòn đảo nhỏ, niềm tin lớn về một vùng biển bình yên, giàu có đang hiện hữu từng ngày.

(Còn tiếp)

GIA KHÁNH