Giải mã lối đánh giúp Nga đẩy lui quân Ukraine tại Kursk

Lối đánh giúp Nga đánh bật Ukraine

Có thời điểm, Ukraine chiếm giữ khoảng 800km2 lãnh thổ của Nga, nhưng sau nhiều tháng bế tắc, Moscow đã chiếm lại gần như toàn bộ khu vực mà Kiev kiểm soát. Một blogger quân sự của Nga, mang tên Russian Engineer cho rằng, thành công này một phần là nhờ Moscow đã thực hiện “cuộc cách mạng” trong chiến thuật sử dụng máy bay không người lái nhắm vào các tuyến tiếp tế của Ukraine.

"Cuộc cách mạng này cho phép chúng tôi ứng phó với những tình huống tương tự ở các khu vực khác trên mặt trận", Russian Engineer nhấn mạnh.

Binh sỹ Nga tiến qua một thị trấn bị phá hủy tại Kursk. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga

Chiến dịch đột kích bất ngờ của Ukraine vào tỉnh Kursk hồi tháng 8/2024 được gọi là chiến thuật Blitzkrieg hay “tấn công chớp nhoáng”. Thuật ngữ này được đưa ra vào những năm 1930 để mô tả việc tập trung lực lượng thiết giáp nhằm tiến hành cuộc tấn công bất ngờ, nhanh chóng phá vỡ các phòng tuyến của đối phương và tiếp tục tiến lên. Nhưng trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, thay vì tập trung xe bọc thép, các bên sử dụng chủ yếu phương tiện tác chiến điện tử và máy bay không người lái.

Sử dụng thiết bị trinh sát vô tuyến, Nga đã thiết lập tần số hoạt động của máy bay không người lái Nga trong khu vực. Khi bắt đầu cuộc tấn công, các tần số này đã bị thiết bị tác chiến điện tử của Ukraine gây nhiễu.

Nhưng Ukraine chỉ giữ được lợi thế trong thời gian ngắn vì ngay sau đó, Nga đã thay đổi tần số UAV. Tuy vậy, Kiev đã sử dụng khoảng thời gian này để triển khai máy bay không người lái tấn công, gồm các UAV FPV có độ chính xác cao bay thành từng đàn. Điều này đã mở đường cho cuộc tiến công của Ukraine.

Nga không thể quan sát được vị trí của lực lượng Ukraine, cũng không thể chỉ điểm hỏa lực pháo binh hoặc máy bay không người lái tấn công. Vì thế, cuộc tiến công của các đơn vị hạng nhẹ Ukraine hầu như không bị kháng cự.

Nhưng Nga đã nhanh chóng ổn định mặt trận và ngăn chặn bước tiến của Ukraine bằng cách đưa vào các đơn vị máy bay không người lái. Đặc biệt, họ đã sử dụng một số lượng lớn máy bay không người lái sợi quang mới rất khó bị gây nhiễu và vô hiệu hóa lợi thế của Ukraine trong tác chiến điện tử.

Tổng thống Ukraine Zelensky từng cho rằng, những gì xảy ra sau chiến dịch đột kích vào tháng 8/2024 giống như “một trận chiến trong Thế chiến thứ nhất với máy bay không người lái”, nhưng lần này là trên đất Nga. Vậy Nga đã làm thế nào để phá vỡ tình thế bế tắc? Câu trả lời rất đơn giản, Moscow có nhiều máy bay không người lái hơn so với Kiev.

Những yếu tố làm nên thành công của Nga

Theo giới phân tích, có nhiều yếu tố góp phần làm nên thành công của Nga trong chiến dịch tái chiếm Kursk. Một yếu tố trong số đó là sự hiện diện của số lượng lớn binh sỹ Triều Tiên. Sau thời gian dài chiến đấu, họ đã đúc rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trên chiến trường và hoạt động ngày càng hiệu quả hơn.

Một yếu tố khác là việc Mỹ tạm dừng viện trợ quân sự và đặc biệt là dừng chia sẻ thông tin tình báo, khiến quân đội Ukraine không thể nắm được những thông tin quan trọng về địa điểm tập kết và vị trí của lực lượng Nga.

Nhưng theo Russian Engineer, sự khác biệt chính nằm ở máy bay không người lái: “Thành công này đạt được là nhờ sự chuyển đổi từ số lượng sang chất lượng của máy bay không người lái, cùng với tất cả các lực lượng và phương tiện hỗ trợ khác. Có thể nói, quân đội Nga đã thành thạo chiến thuật “cô lập chiến trường” bằng các phương tiện hiện đại. Với sự trợ giúp của máy bay không người lái, Nga đã cắt đứt nguồn cung của Lực lượng Ukraine và khiến đối phương không còn lựa chọn nào khác ngoài việc rút lui".

Nga đã điều động những đơn vị vận hành UAV tinh nhuệ nhất, được trang bị máy bay không người lái điều khiển bằng sợi quang và sử dụng chúng để phá hủy mạng lưới hậu cần của Ukraine thay vì tấn công các lực lượng đối phương trên tiền tuyến. Bằng cách tấn công các phương tiện chở thực phẩm, nhiên liệu và đạn dược đến tiền tuyến, đồng thời ngăn chặn việc luân chuyển quân, Moscow đã cô lập được các đơn vị Ukraine chiến đấu tại Kursk.

Đánh giá này được thể hiện qua số lượng lớn các video tấn công bằng máy bay không người lái của Nga, trong đó có cả việc Moscow sử dụng máy bay không người lái mai phục bên đường để tập kích các đoàn xe đang đến gần. Máy bay không người lái sợi quang cần tương đối ít năng lượng nên chúng có thể hoạt động tại một địa điểm trong thời gian dài.

Một kỹ sư Nga cho biết: "Việc tập kích bằng UAV đã bào mòn đáng kể đội hình chiến đấu của Ukraine trong quá trình đối phương rút lui, gần như phá hủy hoàn toàn xe bọc thép và phương tiện vận tải của họ".

Điều này dường như trùng khớp với mô tả của một chỉ huy trung đội Ukraine đăng tải trên tờ New York Times, cho rằng, tất cả các phương tiện của họ đều bị phá hủy do máy bay không người lái Nga săn đuổi suốt ngày đêm và họ gần như cạn kiệt đạn dược do thiếu tiếp tế.

Theo các nhà quan sát, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào tuyến hậu cần được cho là yếu tố quan trọng trong cuộc xung đột. Nhà phân tích người Ukraine Serhii Flash viết trên kênh Telegram của mình rằng: “Một trong những lý do khiến Nga thành công là tập hợp những đơn vị UAV tốt nhất của mình theo hướng Kursk để phá vỡ hậu cần của Ukraine. Nếu không có hậu cần, các đơn vị quân đội sẽ không thể chiến đấu lâu dài”.

Russian Engineer coi cuộc giao tranh của Nga và Ukraine tại Kursk là giống như một vòng tròn cơ động mới. Theo blogger này, máy bay không người lái đã tạo ra thế bế tắc, nhưng chính chúng cũng phá vỡ thế bế tắc đó.

“Sau khi cả hai đội quân lao vào một cuộc chiến tranh giành vị trí mới, câu hỏi đặt ra là ai sẽ có thể vượt qua được thế bế tắc này. Thế bế tắc này là do sự xuất hiện của UAV trinh sát và tấn công toàn diện, khiến việc tập trung khối lượng lớn trang thiết bị và nhân sự trở nên vô nghĩa. Nhưng lối thoát cũng đã được nhìn thấy trong cuộc chiến của các phương tiện không người lái”.

Không có gì ngạc nhiên khi có nhiều đánh giá cho rằng, máy bay không người lái là yếu tố quyết định. Tuy nhiên, một diễn biến đáng chú ý là Ukraine hiện đang xây dựng các đường hầm lưới phòng thủ trên các tuyến đường tiếp tế để chống lại các cuộc tấn công của máy bay không người lái. Dù những đường hầm này chỉ cung cấp khả năng bảo vệ hạn chế, nhưng vẫn tốt hơn là không sử dụng biện pháp nào. Điều này là dấu hiệu cho thấy mối lo ngại ngày càng tăng về mối đe dọa của máy bay không người lái.

Hồng Anh/VOV.VN Theo Forbes, New York Times