Đưa quy tắc 'mềm' vào đời sống

Cán bộ phường Quảng Yên (TX Quảng Yên) tuyên truyền người dân thực hiện nếp sống văn hóa theo hương ước, quy ước. Ảnh: Hoàng Giang

Ở Quảng Yên, ngoài dịp Tết Nguyên đán kéo dài thì là các lễ ra cỗ họ, lễ hội Tiên Công, lễ mừng cụ thượng, lễ hội xuống đồng… cũng nhiều. Nhận thấy những lễ hội này thường gắn với hoạt động cỗ bàn linh đình kèm theo uống bia, rượu, dễ dẫn tới mất ATGT, các tổ giám sát thực hiện quy ước, hương ước từ cấp thôn, khu đến xã, phường của TX Quảng Yên đã tăng cường tuyên truyền đến người dân thực hiện theo đúng hương ước, quy ước chung. Trong đó có quy định cụ thể về việc không uống rượu bia khi tham gia giao thông. Các tổ nắm bắt tình hình, đến từng gia đình có người cao tuổi chuẩn bị làm lễ mừng thọ, đến từng hộ trưởng họ, trưởng tộc chuẩn bị làm lễ ra cỗ họ để trao đổi, hướng dẫn thực hiện theo đúng quy định…

Từ việc làm thiết thực này, tình trạng vi phạm luật giao thông, an ninh trật tự liên quan đến uống rượu, bia trên địa bàn thị xã giảm hẳn. Anh Lê Minh Cường, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin thị xã, cho biết: Thành công này là do người dân Quảng Yên rất coi trọng việc thực hiện hương ước, quy ước, vốn là các quy định “mềm” của làng, xã. Nội dung các hương ước, quy ước được xây dựng rất phù hợp, sát thực tiễn. Tổ giám sát thực hiện hương ước, quy ước là người đứng đầu cấp xã, thôn và các hộ gia đình nòng cốt, luôn hoạt động sâu sát, hiệu quả.

Từ sau Tết Nguyên đán, trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát, thị xã thực hiện nghiêm các quy định của tỉnh về việc đóng cửa các lễ hội và một số loại hình dịch vụ vui chơi giải trí; dừng các hoạt động tập trung đông người… Một trong những giải pháp thị xã đưa ra để hiện thực hóa các quy định cấp bách này chính là phát huy các hương ước, quy ước. Thành viên các tổ giám sát thực hiện hương ước, quy ước tham gia tuần tra, kiểm soát, nhắc nhở các chủ hàng quán ăn uống, điểm kinh doanh game, karaoke... Các gia đình chuẩn bị tổ chức đám cưới hỏi, tổ giám sát xuống làm việc, vận động gia đình lùi thời gian tổ chức hoặc giảm quy mô tổ chức… Các đám buộc phải diễn ra đều có sự phối hợp tham gia của chính quyền xã, thôn, được phun khử trùng trước và sau khi diễn ra, phát khẩu trang miễn phí cho khách đến dự, đề nghị khách rửa tay.

Một hộ gia đình tại phường Minh Thành vui vẻ đồng ý hoãn tổ chức đám cưới để chung tay chống dịch Covid-19. Ảnh: Phạm Tuyết (Trung tâm TT-VH Quảng Yên)

Ông Lương Văn Khánh, Phó Chủ tịch UBND xã Tiền An, cho biết: Cái thuận là việc thực hiện theo hương ước, quy ước lâu nay đã trở thành thói quen, thấm sâu trong từng cá nhân, gia đình, nên khi được tuyên truyền vận động, người dân đều vui vẻ thực hiện. Nhờ vậy, mà ngay sau khi có các quy định phòng, chống dịch Covid-19, có 75 gia đình ở thị xã đã lùi lịch tổ chức đám cưới hoặc chỉ báo hỷ, không tổ chức ăn uống; 100% đám ma giảm nghi thức, thời gian, hạn chế số người đến phúng viếng, không tổ chức ăn uống; các hàng quán dịch vụ đều thực hiện đúng quy định.

Các hương ước, quy ước được xem là những quy tắc "mềm”, giúp vận hành bộ máy ở thôn, xã trở nên hiệu quả hơn. Dù không mang tính bắt buộc, không áp dụng chế tài xử lý, tuy nhiên việc thực hiện các hương ước, quy ước đã thực sự có tác động sâu rộng đến nhận thức, hành động của người dân trên địa bàn. Đây chính là động lực, sức mạnh để Quảng Yên thực hiện thắng lợi các mục tiêu đề ra, góp phần quan trọng trong xây dựng đời sống văn hóa.

Việt Hoa