Đề xuất nới điều kiện chia cổ tức cổ phiếu, tăng quỹ đầu tư phát triển cho ngân hàng quốc doanh
Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 135/2025/NĐ-CP với nhiều điểm mới đáng chú ý. Trong đó, đề xuất nâng tỷ lệ trích quỹ đầu tư phát triển của các ngân hàng quốc doanh lên tối đa 40% lợi nhuận sau thuế, thống nhất cơ chế khen thưởng phúc lợi và rút ngắn điều kiện để chia cổ tức bằng cổ phiếu từ 3 năm xuống còn 2 năm, áp dụng cho các ngân hàng xếp loại từ loại B trở lên.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 135/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 về chế độ tài chính đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và giám sát tài chính, đánh giá hiệu quả đầu tư vốn nhà nước tại tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và tổ chức tín dụng có vốn nhà nước (Nghị định 135). Nghị định dự kiến ban hành trong năm 2025, để các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có thể áp dụng ngay từ năm tài chính 2026.
Tăng trích quỹ đầu tư phát triển lên 40%, thống nhất cơ chế khen thưởng phúc lợi
Theo Bộ Tài chính, sau khi Quốc hội ban hành Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp số 68/2025/QH15 (gọi tắt là Luật 68), một số nội dung liên quan đến tổ chức tín dụng có vốn nhà nước cần phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung để phù hợp với Luật 68 và đảm bảo đồng bộ, thống nhất giữa tổ chức tín dụng với doanh nghiệp.
Theo đó, về phân phối lợi nhuận, Điều 22, Điều 23 Nghị định 135 quy định các tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ được trích 10% lợi nhuận sau thuế vào quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ.
Đáng chú ý, đối với quỹ đầu tư phát triển, tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ được trích tối đa 20% lợi nhuận còn lại, còn tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ trên 50% đến dưới 100% vốn điều lệ được trích tối đa 25% lợi nhuận còn lại.
Tuy nhiên, tại điểm a khoản 2 Điều 25 Luật 68 quy định các tổ chức tín dụng được trích không quá 50% vào quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và quỹ đầu tư phát triển. Do đó, tại dự thảo Nghị định sửa đổi, Bộ Tài chính đề xuất nâng mức trích quỹ đầu tư phát triển lên tối đa 40% lợi nhuận sau thuế còn lại, để phù hợp với quy định tại Luật 68. Mức tối đa của quỹ đầu tư phát triển không vượt quá mức vốn điều lệ của tổ chức tín dụng.
Nguồn: Tờ trình dự thảo Nghị định.
Bên cạnh đó, theo Bộ Tài chính, về việc trích quỹ khen thưởng, phúc lợi, hiện dự thảo Nghị định Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp hướng dẫn Luật 68 (đang trình Chính phủ) không chia các quỹ theo đối tượng thụ hưởng như trước đây, mà quy định doanh nghiệp được trích quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi chung cho cả người lao động, người quản lý, kiểm soát viên.
Do đó, cần phải sửa đổi quy định tại Nghị định 135 để đảm bảo đồng bộ, thống nhất và công bằng, bình đẳng cho người lao động làm việc tại doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.
2 năm xếp loại B trở lên có thể chia cổ tức bằng cổ phiếu
Về điều kiện chia cổ tức bằng cổ phiếu đối với tổ chức tín dụng do Nhà nước nắm giữ trên 50% đến dưới 100% vốn điều lệ, theo Bộ Tài chính, Điều 23 Nghị định 135 quy định việc chia cổ tức bằng cổ phiếu áp dụng đối với tổ chức tín dụng đáp ứng một trong các điều kiện sau: đang hoạt động có hiệu quả, đảm bảo kết quả xếp loại của 3 năm liền kề trước năm xác định chia cổ tức bằng cổ phiếu đạt từ loại B trở lên.
Đề xuất nới điều kiện chia cổ tức cổ phiếu, tăng quỹ đầu tư phát triển cho ngân hàng quốc doanh. Ảnh minh họa.
Dự thảo Nghị định sửa đổi quy định điều kiện về kết quả xếp loại để được chia cổ tức bằng cổ phiếu đối với tổ chức tín dụng tại Nghị định 135 từ 3 năm xuống còn 2 năm như đối với doanh nghiệp nhà nước để đảm bảo đồng bộ, thống nhất về chính sách.
Tuy nhiên, tại dự thảo Nghị định Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp hướng dẫn Luật 68 hiện quy định, một trong những điều kiện doanh nghiệp chia cổ tức bằng cổ phiếu đó là: hoạt động có hiệu quả và kết quả xếp loại doanh nghiệp của 2 năm liền kề trước năm đề xuất đầu tư bổ sung vốn điều lệ đạt từ loại B trở lên.
Về các tiêu chí đánh giá, xếp loại, dự thảo Nghị định về giám sát, kiểm tra, đánh giá, xếp loại, báo cáo và công khai thông tin trong quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp hướng dẫn Luật 68 không còn tiêu chí chấp hành pháp luật và chỉ còn 5 tiêu chí cụ thể. Do đó, cần xem xét các đặc thù của tổ chức tín dụng để cân nhắc việc quy định các tiêu chí đánh giá, xếp loại cho phù hợp.
Cũng theo Bộ Tài chính, đặc thù hoạt động ngân hàng là huy động tiền gửi của người dân, doanh nghiệp để cho vay.
"Hiện nay quy mô huy động vốn của 4 ngân hàng thương mại nhà nước là rất lớn khoảng hơn 7,4 triệu tỷ đồng. Nếu xảy ra đổ vỡ sẽ tác động rất lớn tới nền kinh tế nên việc quy định các tiêu chí đánh giá, xếp loại cần đảm bảo chặt chẽ và phù hợp với tính chất hoạt động của các ngân hàng thương mại" - Bộ Tài chính nêu rõ.
Do đó, dự thảo Nghị định tiếp tục giữ nguyên các tiêu chí như hiện hành về tỷ lệ nợ xấu, nợ có khả năng mất vốn. Riêng đối với tiêu chí chấp hành pháp luật sẽ bỏ nội dung "chấp hành pháp luật về thuế và các khoản thu nộp ngân sách nhà nước", tương tự như doanh nghiệp nhà nước./.
Nghị định 135 là khung pháp lý quan trọng trong việc quản lý tài chính của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để thực hiện theo đúng quy định của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024 và các quy định của pháp luật có liên quan.
Đồng thời, nâng cao tính tự chủ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, góp phần hoạt động hiệu quả, tạo nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước từ thuế và cổ tức, lợi nhuận còn lại.
Bên cạnh đó, các tiêu chí giám sát, đánh giá hiệu quả đầu tư vốn nhà nước đối với ngân hàng thương mại có vốn nhà nước tại Nghị định 135 đảm bảo rõ ràng, bám sát thực tiễn hoạt động của các ngân hàng, phù hợp với quy định.
Bộ Tài chính đánh giá, việc ban hành Nghị định 135 đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, giúp các tổ chức tín dụng nâng cao năng lực tài chính, quy mô, tạo nguồn lực để tăng trưởng tín dụng, cung ứng vốn cho nền kinh tế. Từ đó, tạo động lực thúc đẩy tăng tốc phát triển kinh tế và bứt phá, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 - 2030.
