Chủ tịch Quốc hội: Cần thêm cơ chế giám sát để tránh độc quyền hàng không

Cần thêm điều khoản về giám sát để tránh độc quyền

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá cao Bộ Xây dựng và Ủy ban Pháp luật, Tư pháp của Quốc hội đã soạn thảo và thẩm tra Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).

Cho rằng, hiện nay dự thảo luật có khoảng 11 chương, 109 điều, giảm 33% so luật cũ, bãi bỏ 9/24 nhóm thủ tục, tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội vẫn còn dài. Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, luật xây dựng theo hướng đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, vấn đề nào mà thuộc khung của Quốc hội ban hành thì đưa vào, còn lại giao cho Chính phủ ban hành Nghị định để hướng dẫn cụ thể. Bộ Xây dựng sẽ ban hành Thông tư để quản lý.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham gia họp tổ về Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi)

Nên con số thống kê hiện có cả nước có 20 ga sân bay, 10 sân bay quốc tế, 12 sân bay nội địa, nhưng việc đầu tư rất còn chậm, chỉ khoảng l113.558 tỷ giai đoạn 2010-2020, Chủ tịch Quốc hội đề nghị: "Dự thảo cần bổ sung các quy định đột phá để khuyến khích đầu tư tư nhân và mô hình hợp tác công tư, đặc biệt cho các sân bay địa phương và chuyên dụng. Hiện nay Nhà nước vẫn đầu tư chính vào hạ tầng thiết yếu dẫn đến gánh nặng ngân sách. Cần có những quy định, cơ chế ưu đãi thuế, đất đai và các thủ tục phê duyệt nhanh cho nhà đầu tư nước ngoài, trong nước; đồng thời đảm bảo bình đẳng giữa các hãng hàng không trong tiếp cận bay và dịch vụ bay. Giao cho Chính phủ quy định tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư, nhưng cần thêm điều khoản về giám sát để tránh độc quyền".

Dự thảo luật cùng cần kế thừa quy định doanh nghiệp khai thác sân bay có quyền đầu tư, nhưng cần mở rộng để huy động nguồn lực xã hội phù hợp với Nghị quyết 29 về đổi mới kinh tế. Nếu không thì ngành hàng không khó đạt mục tiêu là 33 sân bay vào năm 2050. Bên cạnh đó cần bàn đến việc đầu tư tài chính hàng không, quy định gây quỹ phát triển hàng không từ phí dịch vụ ưu tiên lưỡng dụng sân bay là dân sự quốc phòng mà không chuyển sở hữu đất đai như trường hợp sân bay Chu Lai hay là Thọ Xuân.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, cần phân cấp, phân quyền và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Dự thảo đã phân cấp từ Thủ tướng, Bộ trưởng, xuống địa phương, nhưng cần triệt để hơn bằng cách giao quyền phê duyệt quy hoạch chi tiết sân bay cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh; giảm thời gian xử lý cấp phép bay từ 10 ngày xuống còn 5 ngày; hoặc bãi bỏ hoàn toàn đăng ký bắt buộc quyền sở hữu máy bay cho tổ chức Việt Nam chuyển sang tự nguyện để giảm gánh nặng hành chính. Thêm điều khoản chuyển tiếp để tránh gây ách tắt dự án đang triển khai và tích hợp và hệ thống dữ liệu để xử lý thủ tục trực tuyến giảm giấy tờ vật lý 100% từ nay đến năm 2030.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị bổ sung cơ chế kiểm soát, khuyến khích đầu tư tư nhân, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh và an toàn hàng không.

Khuyến khích cạnh tranh lành mạnh bằng cách cấm chuyển nhượng quyền vận chuyển

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị nâng cao an toàn, an ninh và quản lý không phận. Đây là vấn đề hết sức quan trọng, nên ưu tiên tuyệt đối an toàn bằng cách bổ sung quy định bắt buộc hệ thống quản lý cho tất cả doanh nghiệp thiết kế sản xuất mát bay và tích hợp AI trong giám sát. Đánh giá cao việc chuyển chức năng an ninh hàng không sang Bộ Công an từ ngày 1/3 năm, tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội cần phân định rõ ràng trách nhiệm với của Bộ Giao thông, Bộ Xây dựng để tránh chồng chéo.

Dự thảo cần bổ sung vấn đề an toàn, thể hiện chi tiết hơn nhằm chia sẻ dữ liệu đối với quản lý không phận bay, nhất là trong quản lý phương tiện bay không người lái; cần khung thí điểm để quản lý chặt chẽ, tránh ảnh hưởng đến an toàn dân dụng.

Các ĐBQH thảo luận tại tổ về Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi)

Về vấn đề bảo vệ môi trường phát triển bền vững, hiện đã có chính sách nghiên cứu công nghệ xanh như giảm thuế cho các hãng sử dụng máy bay điện và tích hợp đa phương thức kết nối sân bay với đường sắt, đường cao tốc.

Liên quan đến bảo vệ quyền lợi khách hàng, hàng hóa, nhân viên hàng không, Chủ tịch Quốc hội cho rằng thêm điều kiện về dữ liệu hành khách, bảo mật, khuyến khích cạnh tranh lành mạnh bằng cách cấm chuyển nhượng quyền vận chuyển.

Tăng cường quy định về hợp tác quốc tế, nhưng phải tuân thủ các hiệp ước trong sử dụng của hàng không. Hiện nay có Nghị quyết 57 về cơ sở dữ liệu công nghệ làm sao phải phù hợp để đảm bảo những quy định chống tấn công mạng. Theo đó cần xây dựng chương trình riêng về chuyển đổi an ninh hàng không yêu cầu kết nối với VneID.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, dự thảo luật nhằm khắc phục những bất cập, chậm trễ trong 11 năm qua; khi thông qua Dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) phải hiện đại, an toàn, góp phần phát triển ngành hàng không trong thời gian tới.

Lê Tuyết/VOV