Bên trong một Triều Tiên đang đổi thay từng ngày

Các phóng viên của National Public Radio (NPR) Mary Louise Kelly, Becky Sullivan và nhiếp ảnh gia David Guttenfelder cùng 150 phóng viên quốc tế khác đã có cơ hội đến Triều Tiên vào tháng 9 để tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm Quốc khánh Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên.

Một cuộc diễu hành với sự tham gia của đông đảo người dân Triều Tiên. (Nguồn: NPR)

Những sự thay đổi này có thể được thấy rõ ngay trong lòng Triều Tiên. Từng được biết đến với những con phố vắng vẻ, những tòa nhà màu xám lạnh lẽo và một sân bay đã lạc hậu, thủ đô Bình Nhưỡng và một số thành phố ở Triều Tiên ngày càng trở nên hiện đại hơn.

Tuy vậy, tình trạng thiếu thốn lương thực và điện vẫn xảy ra ở một số nơi, nhưng nền kinh tế của đất nước này đang dần được cải thiện mặc cho những lệnh trừng phạt và cấm vận. Về tổng thể, chất lượng cuộc sống của người dân đã được cải thiện rất nhiều kể từ nạn đói thập niên 1990.

Một ban nhạc biểu diễn tại một nhà hàng đồ Italy tại Bình Nhưỡng. Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un được cho là đã mở ra một kỷ nguyên thời trang, kiểu tóc và văn hóa tương đối thoải mái ở đất nước này. (Nguồn: NPR)

Thủ đô Bình Nhưỡng và con sông Taedong buổi bình minh. Bức ảnh được chụp tại khách sạn Yanggakdo, tọa lạc ở giữa con sông. (Nguồn: NPR)

Một phóng viên người Nga chụp hình cùng một sĩ quan Triều Tiên gần bức tranh tường ở một nông trại Triều Tiên. (Nguồn: NPR)

Màn đồng diễn hoành tráng của Triều Tiên có sự tham gia của hàng ngàn người. Khán giả trên sân vận động mang theo những tấm thẻ màu, cùng nhau hợp lại thành chân dung cố Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il. (Nguồn: NPR)

Một căn phòng lưu niệm thuộc một nhà máy mỹ phẩm lưu lại những hình ảnh của ba nhà lãnh đạo Triều Tiên đã từng đến thăm quan. Chiếc ghế gập trong tủ kính từng được Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un sử dụng khi ông tới đây. (Nguồn: NPR)

Trong vòng 6 ngày tại Triều Tiên, nhóm phóng viên được chứng kiến những cảnh tượng từ cổ điển tới hiện đại. Họ được chiêm ngưỡng những cuộc diễu hành lớn, một diễn ra vào ban ngày nhằm phô diễn sức mạnh quân sự của đất nước và một diễn ra vào buổi tối với sự tham gia của đông đảo người dân.

Họ đi tìm kiếm và ghi lại những khoảnh khắc tuyệt vời của sự kiện, đồng thời đem lại một cái nhìn mới về cuộc sống thường nhật của người dân Triều Tiên và một đất nước đang đổi thay một cách ấn tượng, bất ngờ, đẹp đẽ và không kém phần thơ mộng.

Binh lính Triều Tiên bước đều trong lễ diễu binh kỷ niệm 70 năm ngày quốc khánh Triều Tiên. (Nguồn: NPR)

Một khu vui chơi dành cho trẻ em trong một nhà máy lụa ở Bình Nhưỡng, mô phỏng tên lửa Unha-3 được phóng thành công vào năm 2012. (Nguồn: NPR)

Cô giáo hướng dẫn các em học sinh nhảy múa và hoạt động tập thể. (Nguồn: NPR)

Thế nhưng, có những thứ vẫn không thay đổi. Phóng viên nước ngoài không được phép đi lại tự do và luôn bị kèm cặp bởi các hướng dẫn viên của Chính phủ. Họ không được họ không được phép đến những địa điểm công cộng như ga tàu điện ngầm hay siêu thị và nhiều khi bị cấm ghi lại khoảnh khắc bình dị nhất của cuộc sống, ví dụ như một người đàn ông đang rửa xe, một phụ nữ sải bước dọc một cây cầu đã cũ, một nông dân ngồi trên xe bò của mình.

Hướng dẫn viên của chính phủ luôn kèm cặp các phóng viên quốc tế. (Nguồn: NPR)

Một người đàn ông Triều Tiên đi dọc con đường ở một hợp tác xã. (Nguồn: NPR)

Phong cách làm việc với phóng viê nước ngoài của các sĩ quan Triều Tiên dựa vào sự tin tưởng. Đối với nhiều phóng viên đã từng đến Triều Tiên nhiều lần, việc tác nghiệp không quá mấy khó khăn.

Trong nhiều năm qua, Triều Tiên cấm người nước ngoài mang theo điện thoại di động vào đất nước mình và những bức ảnh chụp về Triều Tiên là rất hiếm. Thế nhưng vào đầu năm 2013, lần đầu tiên, chính phủ Triều Tiên thiết lập hệ thống mạng 3G cho người nước ngoài và cho phép họ được sử dụng điện thoại di động.

Giờ đây bất kỳ ai đến thăm Triều Tiên, cho dù là phóng viên hay khách du lịch, đều có thể lưu lại những khoảnh khắc bằng điện thoại di động và chia sẻ với thế giới.

Binh lính Triều Tiên tập trung đông đảo tại sân vận động lớn ở Bình Nhưỡng nhân dịp 70 năm quốc khánh. (Nguồn: NPR)

Các sinh viên hệ sư phạm ở Bình Nhưỡng được tiếp cận với những công nghệ mới. (Nguồn: NPR)

Ở Triều Tiên, chỉ một nhóm nhỏ những người thuộc tầng lớp ưu tú và nhân viên chính phủ mới được nối mạng internet. Còn với phần lớn người dân, họ chỉ dùng một hệ thống mạng nội bộ intranet với nội dung giới hạn.

Thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên cũng đang có một sự thay đổi hình ảnh rõ rệt. Vào thời Chiến tranh Triều Tiên, phần lớn thành phố đã bị san phẳng bởi những đợt đánh bom của Mỹ và công cuộc tái thiết được thực hiện sau khi chiến tranh kết thúc vào năm 1953. Việc xây dựng các tòa nhà đều do chính phủ thực hiện, vậy nên kiến trúc ở đây đều na ná giống nhau với những tòa nhà bê tông theo kiểu Liên Xô cũ kỹ, màu xám và có chút đợm buồn.

Một cô bảo mẫu tại nhà máy mỹ phẩm và trẻ nhỏ đứng bên cửa sổ trước sự chứng kiến của phóng viên nước ngoài. (Nguồn: NPR)

Đường chân trời thủ đô Bình Nhưỡng, chụp từ tháp Juche. Đằng xa là khách sạn Ryugyong, một tòa nhà 105 tầng mất nhiều năm xây dựng nhưng vẫn chưa hoàn thiện. (Nguồn: NPR)

Tuy nhiên trong vòng 1 thập kỷ trở lại đây, rất nhiều tòa nhà cao tầng theo kiểu kiến trúc mới, hợp thời, được xây dựng bằng kính, đã bắt đầu xuất hiện trên khắp thành phố. Trong khi đó, những tòa nhà cũ đã được sơn lại bằng những màu sắc tươi sáng như màu đỏ, xanh lá cây và xanh nước biển.

Một góc thủ đô Bình Nhưỡng, với những tòa nhà được sơn bằng những màu sắc tươi mới, ảnh chụp từ tháp Juche. (Nguồn: NPR)

Những chiếc xe taxi cũng bắt đầu xuất hiện trên đường phố, hệ thống xe điện cũng được thay mới. Nhiều gia đình ở Bình Nhưỡng có điều kiện kinh tế cũng tự sắm ô tô riêng, khiến đường phố ở Bình Nhưỡng có lúc bị ách tắc. Người dân cũng bắt đầu có những kiểu tóc hiện đại và quần áo màu sắc hơn ngày trước rất nhiều.

Một đầu máy nghe nhạc của Nhật Bản, được trang trí bằng hoa ở một nhà hàng tại Bình Nhưỡng. (Nguồn: NPR)

Tại một cửa hàng lưu niệm ở Bình Nhưỡng, một người đàn ông ngoại quốc được mời làm mẫu ảnh cho một bộ quần áo mang đậm chất Triều Tiên. (Nguồn: NPR)

Vào năm 2015, chính phủ Triều Tiên khánh thành một nhà ga quốc tế mới tại sân bay Bình Nhưỡng. Nó rất giống với những sân bay hiện đại khác với trần cao, tường kính, cầu hàng không, quán cà phê, nhà hàng và các cửa hàng miễn thuế. Dù vậy, một ngày ở đây chỉ có hai chuyến bay đến và đi và hai điểm đến duy nhất để lựa chọn là Trung Quốc và Nga.

Có một thứ không bao giờ thay đổi ở Triều Tiên, đó là những bức hình của hai nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Nhật Thành và Kim Jong-il xuất hiện ở khắp mọi nơi. Chân dung của họ được treo ở các quảng trường công cộng, sảnh chính của các tòa nhà và trong các lớp học. Hai bức tượng của hai nhà lãnh đạo cũng được dựng lên ở đồi Mansu ở Bình Nhưỡng, có chiều cao hơn 18m.

Thật khó để dự đoán được công cuộc hiện đại hóa và đẩy mạnh các hoạt động ngoại giao sẽ đem lại những lợi ích gì cho Triều Tiên trong tương lai. Những lệnh cấm vận vẫn còn đó, phần lớn người dân chưa được tự do đi lại, tiếp cận với internet bị hạn chế. Nhưng, với những gì mà Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đã làm được trong thời gian vừa qua, người dân hoàn toàn có thể hy vọng về một cuộc sống ở Triều Tiên ngày càng có nhiều bước chuyển biến tích cực hơn.

Bảo vệ an ninh cùng máy phát hiện kim loại dàn hàng ngang tại Nhà hát Nhân dân Mansudae ở Bình Nhưỡng. (Nguồn: NPR)

Thủ đô Bình Nhưỡng chụp từ tầng xoay của khách sạn Yanggakdo. (Nguồn: NPR)

Cánh đồng và các căn nhà ở ngoại ô Bình Nhưỡng chụp từ trên cao. (Nguồn: NPR)

Đôi găng tay mà mọi khách du lịch đều phải đeo để mở những cánh cửa nặng nề để đi vào Bảo tàng Hữu nghị Quốc tế ở Myohyangsan, cách thủ đô Bình Nhưỡng 90km. Đây là nơi 115.000 món quà lưu niệm được gửi cho các lãnh đạo Triều Tiên được lưu giữ, từ chiếc xe chống đạn của lãnh tụ Stalin cho đến quả bóng rổ có chữ ký của huyền thoại Michael Jordan được trao bởi cựu Ngoại trưởng Mỹ Madeleine Albright. (Nguồn: NPR)

Chân dung của hai nhà lãnh đạo Kim Nhật Thành và Kim Jong-il tại Quảng trường Kim Nhật Thành ở Bình Nhưỡng. (Nguồn: NPR)

Quang Đào

(theo National Public Radio)