Bảo vệ nguồn nước sạch cho cao nguyên LangBiang

Đây là hồ lớn, cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho cả khu vực rộng lớn thuộc TP Đà Lạt cũ và một phần huyện Lạc Dương cũ với công suất 50.000m3/ngày. Bảo vệ hồ Đan Kia có ý nghĩa chiến lược về an ninh nguồn nước, đảm bảo số lượng, chất lượng nước phục vụ nhân dân trong mọi tình huống. Cùng với sự đô thị hóa mạnh mẽ, dân số tăng nhanh, hoạt động du lịch tự phát và sản xuất nông nghiệp ở đầu nguồn cùng chất thải phát sinh đã khiến chất lượng nước của hồ này lâm vào tình trạng bị đe dọa.

Chính quyền địa phương thường xuyên ra quân dọn dẹp chất thải để bảo vệ nguồn nước hồ Đan Kia.

Những cơn mưa lớn năm 2025 đã cuốn theo một lượng rác thải nông nghiệp, du lịch khổng lồ đổ về lòng hồ. Đáng quan ngại, trong số chất thải này có rất nhiều vỏ chai, bao gói thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học. Đây vốn là chất thải độc hại, phải được thu gom, xử lý theo một quy trình riêng biệt để tránh làm phát tán, ô nhiễm ra môi trường. Theo thống kê của cơ quan chức năng, thượng nguồn hồ Đa Kia có khoảng 1.600ha đất của người dân đang hoạt động sản xuất nông nghiệp.

Hằng năm người dân đã sử dụng rất nhiều phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Điều này đồng nghĩa với việc phải thải ra môi trường lượng lớn vỏ chai, bao bì, vốn là những chất thải độc hại, khó tiêu hủy. Việc thu hoạch hoa màu cũng làm tồn dư một lượng lớn chất thải. Theo tập quán sản xuất, chất thải từ hoạt động nông nghiệp chủ yếu được bà con để ngoài trời, đắp thành từng đống bên lề đường, hành lang bảo vệ mương, suối nên rất dễ bị nước mưa cuốn đi.

Từ nhiều năm qua, mặc dù cơ quan chức năng đã lắp đặt nhiều thùng thu gom chất thải độc hại trong các vùng sản xuất nông nghiệp nhưng ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường trong nhân dân vẫn chưa cao, việc phân loại, xử lý rác không được đảm bảo. Phần lớn các loại chất thải phát sinh trong hoạt động sản xuất nông nghiệp chưa được tập kết, thu gom, xử lý đúng quy định. Vì thế, những trận mưa lớn, một lượng chất thải khổng lồ đã theo nước đổ tất cả về lòng hồ Đan Kia.

Là người có nhà gần hồ Đan Kia, nay thuộc phường LangBiang – Đà Lạt, ông Nguyễn Văn Thắng cho biết, sau những trận mưa lớn đầu mùa, mặt hồ bồng bềnh rất nhiều rác thải, trong đó có loại chất thải nguy hại. Chính quyền địa phương thường xuyên thu gom xong mọi chuyện lại tái diễn sau mỗi cơn mưa lớn.

Theo UBND phường LangBiang – Đà Lạt, cùng với việc tăng cường tuyên truyền, nhắc nhở, chính quyền địa phương còn thường xuyên phối hợp với các tổ chức đoàn thể nạo vét, khai thông dòng chảy sông suối, chủ động thu gom chất thải ngay từ nguồn phát sinh, song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế.

Một thực trạng đáng quan tâm chính là chất thải từ hoạt động du lịch sinh thái tự phát dưới tán rừng thông liên tục gia tăng theo hằng năm và rất khó kiểm soát, phần lớn cũng theo nước mưa đổ về hồ Đan Kia.

Trong buổi làm việc với UBND tỉnh Lâm Đồng mới đây, UBND huyện Lạc Dương cũ cho biết, năng lực thu gom chất thải rắn đổ về hồ Đan Kia mới đạt 50% yêu cầu thực tế. Dùng lưới chắn rác để chủ động thu gom là giải pháp đã được các cơ quan chức năng địa phương đề xuất UBND tỉnh Lâm Đồng. Cùng với đó là đẩy nhanh tiến độ nạo vét lòng hồ.

Khắc Lịch