4 nội dung nhà đầu tư mong đợi trong bài phát biểu của ông Powell ở Jackson Hole

Chủ tịch Fed Jerome Powell ở Jackson Hole năm 2024 - Ảnh: Bloomberg.

Bài phát biểu của ông Powell được nhận định sẽ tác động đến tâm lý ngắn hạn trên thị trường tài chính, hé lộ thông tin về lộ trình chính sách dài hạn của Fed, và là một nỗ lực không hề nhỏ nhằm bảo toàn sự độc lập của các nhà hoạch định chính sách tiền tệ vào thời điểm mà Fed - cơ quan vốn được coi là “bất khả xâm phạm” - đang phải đối mặt với áp lực chính trị to lớn từ chính quyền của Tổng thống Donald Trump.

Nếu cũng giống như những gì mà ông Powell đã thể hiện trong hơn 7 năm qua ở cương vị Chủ tịch Fed, bài phát biểu lần này của ông ở khu nghỉ dưỡng Jackson Hole, bang Wyoming sẽ có một vẻ ngoài điềm tĩnh, dù ẩn chứa bên trong là một gánh nặng to lớn mà ông và các đồng nghiệp đang phải gánh vác.

Trong một cuộc trao đổi với hãng tin CNBC, chiến lược gia Michael Arone của công ty State Street Global Advisors nhận định: “Ông Powell đã làm rất tốt trong việc giữ vững sự độc lập của Fed, bỏ qua những ồn ào và một số câu hỏi mà ông ấy nhận được, đồng thời tập trung vào việc hoành định chính sách dựa trên dữ liệu, cũng như vào nhiệm vụ kép của Fed. Liên quan đến sự độc lập của Fed và đứng trước một số áp lực từ chính quyền ông Trump, ông Powell đã chọn con đường cao thượng. Vì vậy, tôi nghĩ rằng ông ấy sẽ tiếp tục đi theo con đường đó”.

Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào đầu năm nay, Tổng thống Donald Trump đã liên tục công kích ông Powell và các đồng nghiệp của ông vì không giảm lãi suất về mức thấp hơn. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Trump cũng đã gây áp lực như vậy đối với ông Powell và Fed. Nhưng trong thời gian gần đây, các cuộc tấn công của vị Tổng thống vào Fed đã vượt khỏi phạm vi chính sách tiền tệ đơn thuần.

Đầu mùa hè này, Nhà Trắng đã chỉ trích Fed vì một dự án cải tạo trụ sở chính ở Washington, DC. Sự chỉ trích đó trùng hợp với thời điểm ông Trump tuyên bố cân nhắc cách chức ông Powell, mặc dù sau đó đã rút lại ý định này. Tuần này, chính quyền đã tập trung vào Thống đốc Fed Lisa Cook, cáo buộc bà gian lận trong hồ sơ xin vay thế chấp nhà.

Giữa những tranh cãi này, ông Powell - người sẽ hết nhiệm kỳ Chủ tịch Fed vào tháng 5/2026 - có thể sử dụng bài phát biểu ở Jackson Hole để ít nhất phản bác những sức ép chính trị nhằm vào ông và Fed, ngay cả khi ông giữ vững phong cách thường thấy là không nói thẳng.

CHÍNH TRỊ VÀ CHÍNH SÁCH

“Ông ấy sẽ đưa ra một lời chỉ trích và nói về sự độc lập của Fed, bởi ông ấy có gì để mất vào thời điểm này?” nhà kinh tế Dan North của công ty Allianz Trade North America nhận xét với CNBC. “Có vẻ đã rõ là ông Trump không thể sa thải ông Powell một cách hợp pháp. Tổng thống có thể sẽ gây tất cả các loại áp lực lên Chủ tịch Fed. Và tôi nghĩ đây là cơ hội để ông Powell nói rằng ngân hàng trung ương phải giữ vững sự độc lập và đó là điều Fed sẽ làm”.

Vượt ra ngoài chính trị là chính sách tiền tệ của Fed, và đó cũng sẽ là một vấn đề nhiều thách thức.

Với chủ đề của bài phát biểu đã được công bố trước là “Triển vọng kinh tế và Đánh giá khuôn khổ”, có khả năng ông Powell sẽ dành thời gian để đưa ra quan điểm của mình về các điều kiện trên phạm vi rộng của nền kinh tế Mỹ, cũng như thảo luận về các mục tiêu chính sách dài hạn của Fed - một cuộc đánh giá diễn ra 5 năm một lần.

Thị trường đang kỳ vọng ông Powell sẽ “dọn đường” cho việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9. Tại mỗi bài phát biểu trước đây của ông tại Jackson Hole, bắt đầu từ năm 2018, ông đều phát tín hiệu về những thay đổi chính sách quan trọng. Từ việc đưa ra tín hiệu cắt giảm lãi suất hàng quý trong bài phát biểu đầu tiên vào năm 2018, đến sự thay đổi quan trọng trong đánh giá lạm phát vào năm 2020, đến cái gật đầu của bài phát biểu năm ngoái dành cho một động thái hạ lãi suất quyết liệt vào tháng 9, thị trường đã dựa vào các bài phát biểu quan trọng này của ông Powell để định hình kỳ vọng về chính sách tiền tệ.

Bình luận của Phố Wall phản ánh những kỳ vọng tương tự về bài phát biểu lần này, dù cho rằng những tín hiệu có thể “phảng phất” hơn so với trước đây.

Nhà kinh tế David Mericle của Goldman Sachs viết trong một báo cáo: “Chúng tôi không kỳ vọng ông Powell sẽ báo hiệu một cách dứt khoát về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9, nhưng bài phát biểu sẽ làm rõ với thị trường rằng ông ấy có khả năng ủng hộ điều đó”.

Chủ tịch Fed chi nhánh Kansas City, ông Jeffrey Schmid, chủ nhà của sự kiện Jackson Hole, nói với CNBC vào hôm thứ Tư rằng ông vẫn chưa chắc chắn về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9 và sẽ cần xem thêm dữ liệu. Trên thực tế, chỉ có Thống đốc Christopher Waller và Thống đốc Michelle Bowman đã công khai báo hiệu rằng họ ủng hộ một động thái hạ lãi suất vào tháng tới.

Ông Mericle nhận xét: “Chúng tôi không cho là hầu hết các thành viên của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) đã bày tỏ sự thiếu chắc chắn về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9 sẽ sẵn sàng ủng hộ việc cắt giảm nếu ông Powell thúc đẩy điều đó. Nhưng ông ấy sẽ nghĩ rằng càng đến gần cuộc họp, khi có nhiều dữ liệu kinh tế hơn để đánh giá, ông ấy sẽ dễ thuyết phục họ hơn”.

LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP

Hai nội dung quan trọng nữa trong bài phát biểu sắp tới của ông Powell là cách ông mô tả thị trường lao động và quan điểm của ông về việc hiệu ứng lạm phát của chính sách thuế quan.

Ngay sau cuộc họp Fed vào cuối tháng 7, Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) đã công bố mức tăng trưởng việc làm ảm đạm của tháng 7 và điều chỉnh giảm mạnh số lượng việc làm mới của tháng 5 và tháng 6. Tuy nhiên, nhiều nhà hoạch định chính sách tiền tệ của Fed thời gian qua vẫn sử dụng từ “vững chắc” để mô tả thị trường lao động, cho thấy họ cảm thấy ít cấp bách về vấn đề cắt giảm lãi suất.

Biên bản từ cuộc họp tháng 7 chỉ ra rằng hầu hết các thành viên FOMC đều thấy lo ngại nhiều hơn về lạm phát. Các chủ tịch chi nhánh khu vực của Fed, gồm bà Beth Hammack từ Cleveland, ông Raphael Bostic của Atlanta và ông Schmid ở Kansas City đều bày tỏ sự hoài nghi về sự cần thiết của việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9.

Chuyên gia Krishna Guha của công ty Evercore ISI viết trong một báo cáo: “Ông Powell có khả năng vẫn sẽ cẩn trọng và không cam kết trước về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9, điều này có thể khiến một số nhà đầu tư thất vọng. Phần lớn bài phát biểu của ông ấy có thể sẽ cố gắng tạo ra một khuôn khổ trung hạn và dài hạn ổn định cho chiến lược chính sách và kiểm soát lạm phát.”

Khuôn khổ đó có thể có vai trò rất quan trọng, nhưng hiện tại không được Phố Wall quan tâm nhiều.

Trong lần điều chỉnh khuôn khổ chính sách tiền tệ 5 năm trước, trong bối cảnh đại dịch Covid, Fed đã áp dụng “mục tiêu lạm phát trung bình linh hoạt”. Về cơ bản, sự thay đổi khuôn khổ đó cho phép Fed có thể để lạm phát tăng cao hơn nếu tỷ lệ thất nghiệp cao hơn. Trong 2 năm sau đó, Fed lúc đầu đã giữ nguyên chính sách dù lạm phát ở Mỹ tăng lên mức cao nhất trong hơn 40 năm.

Hầu hết các quan chức Fed nói rằng sự thay đổi mục tiêu lạm phát của 5 năm trước không đóng vai trò gì trong quan điểm bị đánh giá là sai lầm của Fed hồi năm 2021-2022 rằng lạm phát là tăng cao chỉ là tạm thời. Tuy nhiên, khuôn khổ này có khả năng sẽ được điều chỉnh lại tại hội nghị Jackson Hole tuần này. Fed có thể sẽ quay trở lại lập trường lạm phát trước đây, bao gồm chủ trương hành động phủ đầu nếu lạm phát có vẻ nóng trở lại.

Nhà kinh tế trưởng Matthew Luzzetti của ngân hàng Deutsche Bank tại Mỹ, viết trong một báo cáo: “Mặc dù việc áp dụng khuôn khổ mới vào năm 2020 không phải là yếu tố chính đằng sau sự chậm trễ của Fed trong phản ứng với lạm phát, nhưng đã góp phần vào sự chậm trễ đó. Vì lý do này, chúng tôi kỳ vọng bài phát biểu của ông Powell tại Jackson Hole sắp tới sẽ nêu bật những thay đổi đối với tuyên bố của Fed về các mục tiêu dài hạn. Cụ thể, chúng tôi kỳ vọng bài phát biểu sẽ thu hồi các sửa đổi vào năm 2020 và khôi phục vai trò của chính sách tiền tệ phủ đầu”.

Ông Luzzetti cũng cho rằng bài phát biểu sắp tới của ông Powell đến vào một thời điểm không thể quan trọng hơn, và ông hy vọng Powell sẽ thay đổi đánh giá khi nói về thị trường lao động.

An Huy