Vĩnh Long xuất hiện nhiều tỷ phú nông dân trong HTX

Mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Châu Văn Hòa cùng sở, ngành chức năng đến thăm, làm việc với các HTX trên địa bàn tỉnh nhằm nắm bắt tình hình, thực trạng để kịp thời tháo gỡ những khó khăn và định hướng, hỗ trợ cho HTX xây dựng kế hoạch, phương thức sản xuất, kinh doanh mới hiệu quả, bền vững.

Tỷ phú trồng sầu riêng

Những năm qua, HTX Dịch vụ nông nghiệp Tân Phú (xã Phú Phụng) tập hợp nhiều bà con địa phương cùng nhau hợp tác trồng sầu riêng theo hướng VietGAP; đồng thời liên kết với các doanh nghiệp từ sản xuất đến tiêu thụ nhằm phát triển bền vững, giúp nhiều hộ ở nông thôn vươn lên làm giàu…

Những ngày đầu thành lập, HTX có 51 thành viên, nay tăng lên hơn 300 thành viên, với 320ha diện tích sản xuất. HTX còn hình thành 8 tổ dịch vụ vừa hỗ trợ các thành viên trong canh tác sầu riêng, vừa đi làm dịch vụ ở nhiều nơi khác. Ðến nay, HTX xây dựng được 6 mã vùng trồng sầu riêng và áp dụng sản xuất VietGAP trên diện tích 200ha.

15 công sầu riêng của gia đình chị Cao Thị Hạnh mang lại doanh thu hơn 1 tỷ đồng mỗi năm.

Chị Cao Thị Hạnh, thành viên HTX chia sẻ, trước đây mỗi khi sầu riêng bị bệnh nứt thân, xì mủ… thì chị chỉ biết chạy ra các cửa hàng phân thuốc mua về phun xịt đại trà, nên khá tốn kém. Từ khi tham gia HTX được tập huấn thường xuyên nên bà con nắm vững lúc nào cần phun thuốc và phun loại nào vừa hiệu quả mà không ảnh hưởng đến chất lượng trái.

Ngoài ra, bà con còn được HTX hướng dẫn không thu hoạch trái còn non, mà phải để trái già tự nhiên trên cây nhằm đảm bảo độ ngọt, độ béo thì sầu riêng mới ngon; xuất khẩu đạt tiêu chuẩn. Ðây cũng là cách tạo uy tín và thương hiệu cho sầu riêng của HTX Tân Phú.

“15 công sầu riêng của gia đình tôi áp dụng các quy trình này mang lại doanh thu hơn tỷ đồng mỗi năm…”, chị Hạnh cho hay.

Cũng là thành viên của HTX Dịch vụ nông nghiệp Tân Phú, chị Nguyễn Thị Diễm cho hay, trước đây canh tác sầu riêng hàng chục năm nhưng thu nhập chỉ tạm đủ sống, không dư nhiều bởi sản xuất tự phát dẫn đến chi phí đầu tư cao, bán giá thấp. Mấy năm nay, chị được vận động tham gia HTX, từ đó được tham gia tập huấn tại các lớp khuyến nông, kỹ thuật làm vườn; tiếp cận mô hình canh tác VietGAP… Từ những kiến thức có được, chị thiết kế lại vườn trồng sầu riêng giống Ri6, áp dụng các giải pháp kỹ thuật do HTX và ngành nông nghiệp hỗ trợ.

Ðể sầu riêng bán được giá cao, chị cùng các thành viên trong HTX xử lý trái vụ từ tháng 9 đến tháng 2; thời điểm này giá bán sầu riêng dao động 90.000-130.000 đồng/kg đối với giống Ri6, với năng suất 20 tấn/ha, mỗi héc-ta sầu riêng mang về bạc tỷ, hiệu quả cao hơn những loại cây trồng khác. Vụ sầu riêng năm 2024, chị Diễm canh tác 20 công, thu hoạch khoảng 24 tấn, bán giá từ 90.000-130.000 đồng/kg, thu về khoảng 2,5 tỷ đồng.

Sung túc nhờ nuôi nghêu

HTX Thủy sản Rạng Đông (xã Thới Thuận) có diện tích quản lý và khai thác nghêu là 1.500 ha, chiều dài bờ biển 16km với 3.497 hộ thành viên và 9.626 nhân khẩu của toàn bộ xã Thới Thuận. Trung bình, mỗi tháng, HTX khai thác nghêu 2 đợt theo con nước. Mỗi đợt kéo dài từ 4 - 5 ngày, mỗi ngày khai thác khoảng 20 tấn.

Bình quân mỗi năm, HTX cung cấp khoảng 1.200 tấn nghêu giống hoặc 600 tấn nghêu thịt, thị trường chủ yếu ở TP HCM và các tỉnh phía Bắc. Đơn vị có thể đáp ứng đủ cho thị trường khoảng 40 tấn nghêu một ngày.

Nhờ giá nghêu thương phẩm ở mức khá cao, nên hầu hết các thành viên khai thác nghêu đều có thu nhập khá. Trong những tháng đầu năm 2025, bình quân mỗi nhân khẩu được chia lợi nhuận 1 triệu đồng.

Ngoài được chia lợi nhuận, tất cả các hộ gia đình đều được phát phiếu bắt nghêu thuê cho HTX với số tiền khoảng 10 tỷ đồng/năm. Nhờ vậy, bà con có việc làm với tiền công 180 ngàn đồng/phiếu. Những gia đình neo đơn, người già không bắt nghêu thuê được có thể nhượng lại phiếu bắt nghêu thuê với khoảng 50% tiền công.

Các thành viên HTX Thủy sản Rạng Đông đang khai thác nghêu.

Năm nay, HTX được địa phương giao chỉ tiêu khai thác 36 tỷ đồng, đến cuối tháng 5/2025 đã thu hoạch đạt 52 tỷ đồng, vượt rất nhiều so với kế hoạch đề ra nên chia lợi nhuận cho bà con cao hơn so với mọi năm.

Cũng giống như HTX Thủy sản Rạng Đông, HTX Phương Đông cũng đang nuôi trồng, quản lý khai thác nghêu thương phẩm với diện tích hơn 210 ha tại ấp Nhà Mát, phường Trường Long Hòa. Qua các đợt khai thác nghêu thương phẩm, HTX góp phần giải quyết việc làm cho hơn 5.000 lượt lao động và thành viên tại địa phương, với thu nhập bình quân từ 300.000 - 1 triệu đồng/người/lượt tham gia lao động.

Ông Đặng Xuân Thảo, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX cho biết, đơn vị có vốn điều lệ hơn 2,9 tỷ đồng, với 241 thành viên. Trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng thu của HTX đạt gần 45 tỷ đồng, tổng lợi nhuận thành viên đạt 605% so với vốn sản xuất kinh doanh (hơn 17,7 tỷ đồng). Tuy nhiên, những tháng đầu năm, nhu cầu đầu ra nghêu thịt giảm và giá cả thấp, trong khi nguồn cung ứng nghêu giống đầu vụ khan hiếm, giá nghêu giống tăng cao kèm theo đó các yếu môi trường như nhiệt độ, độ mặn thường xuyên thay đổi làm ảnh hưởng đến sự phát triển của nghêu.

Định hướng mô hình HTX phát triển bền vững

Theo Liên minh HTX tỉnh Vĩnh Long, hiện địa phương có 631 HTX với hơn 88.160 thành viên, trên 12.000 lao động làm việc thường xuyên. Trong đó, có 416 HTX nông nghiệp, 41 HTX thủy sản, 36 HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, 27 HTX xây dựng, 36 HTX thương mại, dịch vụ, 40 HTX vận tải, 6 HTX khác, 29 Quỹ tín dụng nhân dân, 5 Liên hiệp HTX đang hoạt động với 36 HTX thành viên và có 3.150 tổ hợp tác. Qua khảo sát tình hình hoạt động của các HTX, hiện có 575 HTX đang hoạt động, 56 HTX ngừng hoạt động, 23 HTX thành lập mới, 9 HTX giải thể.

Đầu tháng 8 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Châu Văn Hòa cùng sở, ngành chức năng đã đến thăm một số HTX, nắm bắt tình hình, thực trạng để kịp thời tháo gỡ những khó khăn và định hướng, hỗ trợ cho HTX xây dựng kế hoạch, phương thức sản xuất, kinh doanh mới hiệu quả, bền vững.

Tại buổi làm việc, HTX Phương Đông kiến nghị tỉnh xem xét hỗ trợ quỹ đất để đơn vị sản xuất nghêu giống, khu dự trữ nghêu thịt cung cấp ra thị trường vào những thời điểm thời tiết bất lợi. Bên cạnh đó, Liên minh HTX tỉnh Vĩnh Long và các sở, ngành chức năng tiếp tục mở các khóa tập huấn, tham quan học hỏi kinh nghiệm cho cán bộ quản lý, kế toán, thủ quỹ, văn thư HTX, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, hoạt động sản xuất kinh doanh. Đồng thời, hỗ trợ HTX kết nối với các công ty, doanh nghiệp tạo đầu vào nguồn cung nghêu giống, thị trường đầu ra cho nghêu thịt.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long đánh giá cao về hiệu quả trong hoạt động của HTX Phương Đông. Đồng thời, đề nghị đơn vị mở rộng kết nạp thành viên trong các vùng lân cận; nghiên cứu mô hình nuôi nghêu giống để chủ động nguồn giống tốt, giảm giá thành, giảm thiểu rủi ro; tổ chức thực hiện mô hình nuôi nghêu vỗ béo để tăng giá trị sản phẩm. Đối với kiến nghị về thuê đất của HTX, lãnh đạo tỉnh đề nghị các cấp, ngành nghiên cứu, xem xét để giải quyết thỏa đáng, đúng pháp luật cho HTX phát triển bền vững.

Liên minh HTX tỉnh cho biết thời gian tới sẽ phối hợp với các sở, ngành liên quan chú trọng hỗ trợ các mặt công tác chuyên môn để nâng cao chất lượng HTX và mạnh dạn giải thể những HTX hoạt động kém hiệu quả.

Đồng thời, tăng cường hoạt động hỗ trợ làm cầu nối để thúc đẩy giữa các HTX xây dựng chuỗi liên kết với doanh nghiệp, nhà máy chế biến để nâng cao giá trị sản phẩm; tổ chức hội thảo trao đổi mô hình, chuyển giao kỹ thuật và kết nối đầu ra, đầu vào sản phẩm của các HTX.

Thành Vinh