Tin vũ khí hôm nay 10.12: Mỹ luyện chiến thuật săn UAV lúc nửa đêm trước sức ép từ Trung Quốc

Mỹ luyện chiến thuật săn UAV lúc nửa đêm trước sức ép từ Trung Quốc

Lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ tại Okinawa đang đẩy mạnh huấn luyện trong môi trường mô phỏng xung đột tại chuỗi đảo đầu tiên, trong bối cảnh Trung Quốc mở rộng hiện diện quân sự ở Tây Thái Bình Dương. Ngày 3.12, trung đoàn Thủy quân lục chiến số 4 đã triển khai một UAV VXE30 Stalker bay ngoài khơi căn cứ Camp Schwab trong bài tập đêm, phối hợp cùng các đội phòng không tầm thấp (LAAD) thực hành theo dõi nhiều mục tiêu bay thấp, bao gồm các UAV mô phỏng.

Lính Mỹ vận hành UAV VXE30 Stalker trong buổi huấn luyện kết hợp giữa hệ thống máy bay không người lái và lực lượng phòng không tầm thấp (LAAD) tại căn cứ Camp Schwab, Okinawa, ngày 3.12 - Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ

Bài huấn luyện diễn ra trong khu vực ven biển nhằm tái tạo điều kiện hoạt động mà lực lượng Mỹ dự kiến đối mặt tại vùng biển chiến lược. Trong nhiều tháng, Thủy quân lục chiến đã tích hợp UAV chiến thuật cỡ nhỏ vào các nhiệm vụ trinh sát, giám sát và phòng không tầm gần, phản ánh định hướng tác chiến phân tán và dựa trên cảm biến trong khu vực.

VXE30 Stalker thuộc nhóm UAV hạng nhẹ (NATO Class I), có sải cánh gần 5m và trọng lượng cất cánh tối đa khoảng 22kg. Dòng drone này sử dụng cơ chế cất - hạ cánh thẳng đứng, cho phép vận hành từ bờ biển, bãi đỗ xe hoặc boong tàu nhỏ mà không cần đường băng. Khi chuyển sang chế độ bay cánh cố định, Stalker có thể duy trì hoạt động hơn tám giờ nhờ hệ thống pin nhiên liệu ôxit rắn dùng propane, đủ để bao quát cả một đêm giám sát.

Hệ thống liên lạc sử dụng radio hai băng tần S và C cho phép truyền dữ liệu ở khoảng cách tối đa 160 km tùy điều kiện địa hình. Cấu trúc mở giúp UAV mang đồng thời nhiều loại cảm biến, từ camera quang -hồng ngoại đến thiết bị chuyển tiếp thông tin. Toàn bộ hệ thống chỉ cần hai người vận hành và lắp ráp trong vài phút.

Trong bài tập đêm, Stalker đóng vai trò cảm biến tiên phong, phát hiện và truyền dữ liệu về các UAV nhỏ mô phỏng mục tiêu bay thấp từ nhiều hướng. Các đội LAAD phải thực hiện phát hiện trực quan, đánh giá tình huống và mô phỏng khai hỏa trong điều kiện ánh sáng hạn chế. Mục tiêu là cải thiện khả năng phòng không tầm thấp khi phải xử lý nhiều mục tiêu cùng lúc, đồng thời vận hành trong mô hình “cảm biến - hỏa lực” phân tán.

Hoạt động huấn luyện gần Okinawa mang giá trị thực tế cao, khi khu vực nằm trong tầm hoạt động của máy bay chiến đấu và tàu khu trục mang tên lửa của Trung Quốc. Việc tăng cường mạng lưới cảm biến và lực lượng phòng không tầm thấp trên các đảo đồng minh thể hiện nỗ lực của Mỹ trong xây dựng lưới phòng thủ dày hơn tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Đối với Trung Quốc, đây là tín hiệu cho thấy chuỗi đảo đầu tiên đang củng cố lớp phòng vệ phức tạp hơn, gây khó cho các hoạt động bay thấp trong khu vực.

Na Uy muốn sở hữu năng lực tấn công tầm 500km để răn đe Nga

Na Uy đã đề xuất khoản đầu tư 1,88 tỉ USD nhằm trang bị cho quân đội một hệ thống tấn công mặt đất tầm xa lên đến 500km - bước chuyển lớn nhất trong tư thế hỏa lực trên bộ của Oslo trong nhiều thập kỷ. Bộ Quốc phòng Na Uy cho biết gói này gồm bệ phóng, tên lửa, hệ thống huấn luyện và hậu cần, xuất phát từ đánh giá rằng môi trường an ninh tại Bắc Cực đang xấu đi nhanh chóng. Bộ trưởng Quốc phòng Tore O. Sandvik mô tả năng lực này “tốn kém nhưng cần thiết” để tăng chi phí cho bất kỳ hành động tấn công vào lãnh thổ Na Uy.

Tên lửa tầm xa PrSM - Ảnh: Breaking Defense

Mục tiêu của chương trình là tạo ra khả năng tấn công chính xác tầm 500km, cho phép Na Uy lần đầu tiên đặt các mục tiêu giá trị cao của Nga tại bán đảo Kola vào vòng rủi ro từ mặt đất. Các vị trí như Murmansk - tổng hành dinh Hạm đội Phương Bắc Nga hay căn cứ không quân Olenya đều nằm trong phạm vi tấn công nếu bệ phóng đặt tại Finnmark hoặc Nordland. Năng lực này có thể buộc Nga phải phân tán lực lượng và tăng cường bảo vệ tài sản quân sự trọng yếu.

Tuy nhiên, ít hệ thống hiện nay thực sự đáp ứng tầm bắn như kỳ vọng của Na Uy. Quốc gia NATO này đang cân nhắc giữa các hệ thống PULS, Chunmoo và HIMARS, trong đó chỉ phương án của Mỹ và Hàn Quốc còn được xem xét. Chunmoo có tầm bắn dưới 300km, trong khi HIMARS tương thích với tên lửa PrSM - loại được thiết kế đạt tầm 500 km. Oslo đã mở hồ sơ mua HIMARS, GMLRS và ATACMS nhưng chưa bao gồm PrSM. Lựa chọn HIMARS giúp Na Uy hòa nhập vào mạng lưới hỏa lực tầm xa của NATO, nhưng cũng khiến năng lực chiến lược phụ thuộc chính sách xuất khẩu của Washington.

Các lựa chọn châu Âu còn hạn chế như tên lửa Naval Strike Missile chỉ đạt 250km, trong khi 3SM Tyrfing phải sau năm 2035 mới sẵn sàng. Việc chương trình tên lửa ELSA tan rã càng thu hẹp lựa chọn. Trong bối cảnh Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO, liên minh đang xây dựng một “vành đai hỏa lực tầm xa” từ biển Baltic tới Barents. Năng lực 500km của Na Uy sẽ bổ sung cho F-35A, tàu ngầm và sức mạnh hải - không quân đồng minh, tạo mạng lưới răn đe nhiều tầng. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo cần quản lý thận trọng để tránh nguy cơ leo thang. Hiện chương trình vẫn ở giai đoạn đề xuất. Quốc hội Na Uy sẽ quyết định hệ thống nào sẽ được chọn, khi Oslo định hình lại chiến lược răn đe tại Cực Bắc.

Thụy Điển tăng hỏa lực cho xe chiến đấu CV90

Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Thụy Điển (FMV) đã ký hợp đồng trị giá hơn 400 triệu krona để trang bị trạm vũ khí điều khiển từ xa PROTECTOR RS4 của Kongsberg cho nhiều biến thể CV90 và một số phương tiện lục quân khác. Động thái này nằm trong chiến lược mở rộng lực lượng bộ binh cơ giới và hướng tới chuẩn hóa kiến trúc vũ khí số, phục vụ quá trình hội nhập sâu hơn với NATO.

Trạm vũ khí điều khiển từ xa PROTECTOR RS4 mới của Thụy Điển giúp các xe CV90 có khả năng bắn ổn định 360 độ với hệ thống cảm biến ngày/đêm, cho phép sử dụng chính xác súng máy 7,62mm hoặc 12,7mm và súng phóng lựu 40mm từ trong thân xe để đối phó mục tiêu tầm gần và các mối đe dọa từ UAV - Ảnh: Kongsberg

Theo công bố ngày 8.12, hợp đồng RS4 là phần tiếp nối chương trình hiện đại hóa CV90 và bổ sung cho các lô mua trước đó dành cho đội hình CAVS 300 và pháo tự hành Archer. PROTECTOR RS4 là phiên bản tiên tiến nhất của dòng trạm vũ khí điều khiển từ xa được sử dụng rộng rãi nhất thế giới, với hơn 20.000 hệ thống đã bàn giao. RS4 hỗ trợ nhiều loại vũ khí như súng máy 7,62mm, 12,7mm, súng phóng lựu tự động 40mm và thậm chí tích hợp tên lửa chống tăng Javelin. Hệ thống cảm biến đa kênh gồm camera ngày, ảnh nhiệt và thiết bị đo xa laser được gắn trên giá ổn định nhiều trục, giúp duy trì độ chính xác trong khi xe cơ động.

Trạm RS4 vận hành trên nền kiến trúc điều khiển hỏa lực mở thế hệ thứ năm, tương thích với tiêu chuẩn GVA và các hệ thống điện tử chiến đấu số hóa. Nhờ khả năng chia sẻ dữ liệu mục tiêu và vận hành bởi nhiều thành viên kíp chiến đấu, RS4 được đánh giá cao về độ tin cậy và đã trở thành trang bị tiêu chuẩn của nhiều đội hình NATO, bao gồm các phương tiện Stryker và JLTV.

Trên các biến thể CV90 chuyên dụng như sở chỉ huy, trinh sát và hỗ trợ kỹ thuật, RS4 sẽ bổ sung lớp hỏa lực ổn định 360 độ ở cự ly gần, thay thế các giá súng vận hành thủ công vốn hạn chế tầm bao quát và làm lộ kíp chiến đấu. Hệ thống này hoạt động song song với tháp pháo Bofors 40 mm vốn tạo nên sức mạnh của phiên bản CV9040, giúp tăng khả năng quan sát và phản ứng nhanh trước các mối đe dọa như tổ hợp chống tăng, UAV FPV hoặc vũ khí phóng vai.

Việc tăng cường trang bị RS4 gắn liền với bối cảnh an ninh Baltic đang biến động. Thụy Điển đặt ưu tiên xây dựng lực lượng bộ binh nặng, tăng chi ngân sách quốc phòng lên trên 2,6% GDP và hướng tới hình thành bốn lữ đoàn trang bị đầy đủ trước năm 2030. Song song đó, Thụy Điển đã chuyển 50 xe CV9040C cho Ukraine và đặt mua 50 xe CV9035 Mk IIIC theo chương trình đa quốc gia với Đan Mạch. Sự phổ biến của RS4 trong khối Bắc Âu tạo ra hệ sinh thái chung về huấn luyện, bảo dưỡng và tác chiến.

Hoàng Vũ