Nga tiến nhanh tới độc lập về công nghệ trong lĩnh vực vi điện tử

Ngành công nghiệp vi điện tử Nga có bước tiến lớn khi Tập đoàn Lassard vừa tạo ra một số nguyên mẫu đầu tiên được chế tạo bằng tia laser excimer - công nghệ quan trọng của in thạch bản.

Đây là bước tiến lớn của Nga trong việc độc lập công nghệ với phương Tây, bởi trước kia những công nghệ liên quan tới tia laser excimer được kiểm soát bởi hai nhà sản xuất nước ngoài bao gồm ASML của Hà Lan và Gigaphoton của Nhật Bản.

Công nghệ đặc biệt liên quan đến loại tia laser này là "chìa khóa" cho thiết bị tối cần thiết để sản xuất chip dùng trong bộ vi xử lý và nhiều loại linh kiện điện tử được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị hiện đại.

Cho đến gần đây Nga vẫn phải nhập khẩu những linh kiện như vậy, tuy nhiên vào năm 2022, việc phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt đã ngăn chặn khả năng tiếp cận thiết bị in thạch bản tiên tiến của Moskva.

Mặc dù vậy, bất chấp sự đảm bảo của các chuyên gia và chính trị gia phương Tây rằng Nga sẽ không thể thiết lập cơ sở sản xuất vi điện tử của riêng mình, thực tế đang cho thấy sự khác biệt.

Dự kiến sau khi thử nghiệm thành công, dự kiến tới năm 2026, Nga sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt máy in thạch bản, điều này sẽ cho phép các công ty trong nước độc lập chế tạo chip xử lý và các sản phẩm bán dẫn khác.

Nhưng dĩ nhiên vẫn phải nhấn mạnh, thành tựu công nghệ mà các kỹ sư Nga mới chạm tới vẫn kém xa khi đặt cạnh sản phẩm của những công ty hàng đầu thế giới trong lĩnh vực vi điện tử.

Ví dụ nếu Công ty TSMC đã sản xuất hàng loạt bộ vi xử lý với kiến trúc 7 nanomet (nm) thì thiết bị của Nga lớn hơn nhiều khi vẫn là cấu trúc liên kết 350 nm. Tuy nhiên nhờ công nghệ tia laser mới, con số này sẽ giảm xuống còn 130 nm và hướng tới 90 nm.

Những con chip như vậy phù hợp với nhiều loại thiết bị điện tử dân dụng và cả trong khí tài quân sự, giúp Nga thoát khỏi tình cảnh trì trệ của nhiều ngành sản xuất khi thiếu linh kiện phù hợp.

Trước đó Công ty Micron đã sản xuất chip dựa trên cấu trúc liên kết 90 nm để được sử dụng trong thẻ ngân hàng, nhưng bây giờ Nga đang nỗ lực tạo ra các thiết bị hoàn toàn nội địa, giúp họ vươn đến một tầm cao mới trong sản xuất vi điện tử.

Cần nói thêm sau khi Liên Xô tan rã, ngành vi điện tử Nga rơi vào tình thế rất khó khăn khi nhiều cơ sở chế tạo có tầm quan trọng chiến lược nằm ngoài biên giới và thực tế đã bị gần như bị xóa sổ vào thập niên 1990.

Nhưng sau đó Điện Kremlin đã nhận thấy vấn đề và nỗ lực khôi phục các cơ sở sản xuất còn sót lại, ngoài ra còn thiết lập quan hệ hợp tác với những cơ sở thuộc Liên Xô cũ. Điển hình như công ty Planar của Belarus đóng vai trò tối quan trọng trong việc tạo ra các bản in 350 nm.

Chưa dừng lại đây, Tập đoàn Lassard còn tạo ra một cơ sở nghiên cứu để phát triển các tinh thể gali và germanium arsenide đơn lẻ, rất cần thiết cho việc sản xuất những thành phần bán dẫn phức tạp, dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ cuối năm 2025.

Cho dù Nga chưa thể đặt mục tiêu giành vị trí dẫn đầu trong lĩnh vực điện tử, nhưng việc khôi phục và phát triển một ngành công nghiệp đầy hứa hẹn đang giúp Moskva từng bước tiến tới độc lập về công nghệ.

Trước đó báo chí Nga cho biết nước này đã đạt được thành tựu lớn trong việc tạo ra máy tính lượng tử ion có tốc độ xử lý 50 qubit, tiệm cận cỗ máy tốt nhất thế giới do Mỹ chế tạo.

Những thành tựu trên kết hợp với nhiều cơ sở nghiên cứu công nghệ cao mới đang được xây dựng trên khắp đất nước cho thấy tham vọng của Nga trong việc trở lại thời hoàng kim Liên Xô.

Việt Dũng

Theo Reporter