'Hình vang vọng ý' - đối thoại cùng danh họa Tô Ngọc Vân

Triển lãm do Phù Sa Art Foundation và Lân Tinh Foundation tổ chức. Danh họa Tô Ngọc Vân sẽ "đối thoại" với 7 nghệ sĩ đương thời, gồm: Kim Bạch, Đặng Xuân Hòa, Phan Cẩm Thượng, Duy Hòa, Triệu Phương, Lê Thúy, và Xuân Lam - đại diện cho các lứa học trò hậu duệ của Trường Mỹ thuật Đông Dương (1924 - 1945), nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, nhân cột mốc 100 năm thành lập trường.

561744882_1296520369152945_8125172023314501015_n (1)

Tô Ngọc Vân (1906 - 1954) vừa là họa sĩ, nhà tư tưởng và nhà giáo dục với di sản có sức ảnh hưởng sâu rộng trong lịch sử mỹ thuật Việt Nam. Tốt nghiệp đầu bảng Khóa II (1926 - 1931) Trường Mỹ thuật Đông Dương, ông trở thành một tên tuổi được đánh giá cao với kỹ thuật vững chắc và ý niệm sắc sảo, khai thác tính đương thời của thị dân Hà Nội.

Tới sau Đổi mới, làn sóng hội nhập và toàn cầu hóa đã đẩy “tính đương thời” sang một kỷ nguyên mới. Nhiều thế hệ nghệ sĩ bắt đầu rời bỏ khung toan để đến với những hình thức nghệ thuật thị giác đa dạng và mới mẻ như nghệ thuật sắp đặt, trình diễn hay ảnh động. Nghệ thuật ý niệm trở thành một khái niệm chính thống, bổ sung và thách thức lối thực hành và giảng dạy giá vẽ trường quy truyền thống.

Một câu hỏi hiện sinh lớn được đặt ra: vậy, trong thời đại này, chỗ đứng nào dành cho chủ nghĩa hình thái của mỹ thuật hàn lâm? Ý niệm và hình họa có còn đi chung được với nhau nữa không? Tính đương thời của di sản Tô Ngọc Vân nói riêng, và Trường Mỹ thuật Đông Dương nói chung, nên được nhìn nhận thế nào?

Theo Ban tổ chức, Hình vang vọng ý có thể được coi như một nỗ lực khiêm tốn từ đội ngũ giám tuyển để đi tìm lời giải, một bài luận dưới dạng thức một triển lãm. Sự kiện được kiến thiết như một cuộc đối thoại giả tưởng xuyên thế hệ giữa Tô Ngọc Vân và các họa sĩ đương thời - đều là những thế hệ sau của trường Yết Kiêu, từ Kim Bạch (sinh năm 1938) đến Xuân Lam (1993), thông qua những lát cắt thực hành của họ.

Dù là sơn dầu, sơn mài, lụa, giấy hay đa chất liệu, những nghệ sĩ này đều có những điểm chung với (hoặc kế thừa từ) cách tiếp cận của Tô Ngọc Vân được hiện lộ rõ rệt từ những ký họa của ông. Những điểm chung này được liên kết lại trong 4 gian trưng bày trong triển lãm, với sự khẳng định mối quan hệ mật thiết giữa hình và ý trong mỹ thuật.

Triển lãm diễn ra từ 18/10 - 2/11, tại K-Art Studio, 67 Tô Hiến Thành, Hà Nội.

Thái Minh