Bắc Ma-xê-đô-ni-a đạt thỏa thuận thành lập chính phủ liên minh
Việc thiếu vắng người đứng đầu chính phủ thời gian qua khiến Bắc Ma-xê-đô-ni-a rơi vào tình thế khó khăn, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 hiện nay.
Việc thiếu vắng người đứng đầu chính phủ thời gian qua khiến Bắc Ma-xê-đô-ni-a rơi vào tình thế khó khăn, nhất là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 hiện nay.
Mới đây, liên minh do cựu Thủ tướng D.Da-ép của đảng Liên minh Dân chủ Xã hội (SDSM) đứng đầu và đảng Liên minh Dân chủ vì hội nhập (DUI) đã đạt được thỏa thuận thành lập chính phủ mới, giúp quốc gia vùng Ban-căng này sớm ổn định đất nước.
Cựu Thủ tướng D.Da-ép lên nắm quyền lãnh đạo Bắc Ma-xê-đô-ni-a từ giữa năm 2017. Dưới thời ông D.Da-ép, nhằm theo đuổi con đường trở thành thành viên của Liên hiệp châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Ðại Tây Dương (NATO), quốc gia vùng Ban-căng này đã đổi tên nước từ Ma-xê-đô-ni-a thành Bắc Ma-xê-đô-ni-a. Quyết định này được đưa ra do mong muốn gia nhập hai tổ chức này của ông D.Da-ép vấp phải sự phản đối của A-ten liên quan tranh cãi giữa hai nước láng giềng vì một tỉnh của Hy Lạp cũng có tên là Ma-xê-đô-ni-a, gây lo ngại về vấn đề chủ quyền. Quyết định đổi tên nước đã giải quyết tranh cãi kéo dài hơn 20 năm giữa hai nước này, đồng thời dỡ bỏ rào cản với việc gia nhập EU và NATO của Bắc Ma-xê-đô-ni-a.
Trong khi các cuộc đàm phán gia nhập NATO được tiến hành, một số nước thành viên EU đã phản đối khởi động tiến trình đàm phán kết nạp Bắc Ma-xê-đô-ni-a. Do đó, ông D.Da-ép đã tuyên bố từ chức vào tháng 1 năm nay, nhằm mở đường cho cuộc tổng tuyển cử sớm. Tháng 2 vừa qua, các nghị sĩ cũng bỏ phiếu giải tán Quốc hội Bắc Ma-xê-đô-ni-a để tổ chức bầu cử sớm. Việc bầu cử quốc hội sớm được xem là phép thử với các chính sách ủng hộ gia nhập EU của đảng SDSM do ông D.Da-ép lãnh đạo; đồng thời là một bước quan trọng với quá trình gia nhập EU. Sau đó, EU đã thay đổi quan điểm và “bật đèn xanh” khởi động các cuộc đàm phán kết nạp Bắc Ma-xê-đô-ni-a.
Do tác động của đại dịch Covid-19, cuộc bầu cử Quốc hội Bắc Ma-xê-đô-ni-a đã phải lùi sang tháng 7 vừa qua. Theo kết quả bầu cử, liên minh do đảng SDSM đứng đầu đã giành chiến thắng với 46 ghế trong quốc hội có 120 ghế, nhưng không đủ để đứng ra tự thành lập chính phủ. Trong khi đó, đảng VMRO-DPMNE đối lập giành được 44 ghế và đảng DUI giành được 15 ghế. Giữa tháng 8 vừa qua, Tổng thống Bắc Ma-xê-đô-ni-a X.Pen-đa-rốp-xki đã giao nhiệm vụ cho ông D.Da-ép đứng ra thành lập chính phủ mới. Ông D.Da-ép khẳng định, sẽ lãnh đạo một chính phủ hướng đến mục tiêu gia nhập EU, sau khi Bắc Ma-xê-đô-ni-a đã trở thành thành viên thứ 30 của NATO đầu năm 2020.
Theo thỏa thuận đạt được giữa đảng SDSM và DUI, ông D.Da-ép sẽ trở lại cương vị Thủ tướng với nhiệm kỳ bốn năm, sau đó trao lại quyền lực cho một ứng cử viên do đảng DUI lựa chọn trong khoảng 100 ngày, trước khi cuộc tổng tuyển cử nhiệm kỳ tới dự kiến diễn ra vào năm 2024. Phát biểu tại họp báo sau cuộc họp với ông A.A-mê-ti, lãnh đạo đảng DUI, ông D.Da-ép khẳng định, nhiệm vụ của chính phủ mới trong bốn năm tới là vì lợi ích của người dân và nhà nước Bắc Ma-xê-đô-ni-a. Theo ông D.Da-ép, các đối tác của liên minh cam kết phát triển cân bằng giữa các khu vực, hỗ trợ khu vực tư nhân trong nước và tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài, duy trì mức lương tăng... Về phía đảng DUI, ông A.A-mê-ti cho biết, hai bên đã đạt một thỏa thuận tích cực.
Việc đạt được thỏa thuận thành lập chính phủ mới sẽ giúp ông D.Da-ép tiếp tục theo đuổi các chính sách của nhiệm kỳ trước, trong đó có thúc đẩy tiến trình gia nhập EU. Tuy nhiên, liên minh giữa SDSM và DUI chỉ giành vừa đủ đa số ghế trong quốc hội, chính phủ mới sẽ cần nỗ lực nhằm giành được sự ủng hộ các bên tại Bắc Ma-xê-đô-ni-a nhằm thực hiện các chính sách đã đề ra trong tương lai.
