Việc triển khai hóa đơn điện tử trên toàn quốc được đánh giá đã đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn có tình trạng một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân lợi dụng sự thông thoáng của cơ chế chính sách, thành lập doanh nghiệp để thực hiện hành vi bán hóa đơn khống thu lợi bất chính. Trước các hành vi vi phạm pháp luật thuế ngày càng tinh vi, ngành Thuế đã và đang thực hiện quyết liệt các giải pháp phân tích rủi ro trong quá trình sử dụng hóa đơn điện tử để ngăn chặn tội phạm.
Theo khuyến nghị và đề xuất của Ủy ban Thuế và Hải quan EU - Liên minh châu Âu, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), nhiều cơ quan thuế các nước đã và đang đưa quản lý rủi ro tuân thủ trở thành một đơn vị thường trực trong cơ cấu tổ chức để thực hiện các biện pháp phát hiện rủi ro và sử dụng quản lý rủi ro tuân thủ như một công cụ tích hợp cho tất cả các quy trình lập kế hoạch và đưa ra quyết định phục vụ công tác quản lý thuế.
Có tình trạng doanh nghiệp núp bóng hộ kinh doanh, vẫn có hộ kinh doanh có doanh thu hàng trăm tỷ đồng, sử dụng nhiều hóa đơn, tăng chí phí đầu vào cho doanh nghiệp. Tổng cục Thuế sẽ tăng cường quản lý để chống gian lận, trốn thuế.
Việc triển khai áp dụng quản lý rủi ro tuân thủ (QLRRTT) chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi xây dựng được một hành lang pháp lý vững chắc và xây dựng được Bộ chỉ số tiêu chí đảm bảo nhận diện được các dấu hiệu rủi ro đầy đủ.
Việc áp dụng quản lý thuế theo rủi ro sẽ giúp cơ quan thuế hiểu được hành vi tuân thủ của người nộp thuế, từ đó có chiến lược xử lý rủi ro phù hợp, giám sát chặt chẽ và xử lý kịp thời các hành vi không tuân thủ.
Nền kinh tế số đã mang đến những cơ hội to lớn cho phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, việc quản lý tuân thủ thuế trong nền kinh tế số gặp nhiều khó khăn do tính phức tạp, tính đa dạng và toàn cầu của các hoạt động kinh tế đòi hỏi có những giải pháp quản lý phù hợp, hiệu quả. Theo đó, cần sớm xây dựng và kiện toàn bộ phận quản lý rủi ro tuân thủ về thuế thuộc Tổng cục Thuế.
Trao đổi với phóng viên TBTCVN bên lề hội thảo 'Quản lý tuân thủ thuế trong nền kinh tế số', do Tổng cục Thuế tổ chức mới đây, bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, cho rằng việc xây dựng và kiện toàn bộ phận quản lý rủi ro tuân thủ về thuế thuộc Tổng cục Thuế đang là yêu cầu bức thiết trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.
Ngành thuế phải áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý tuân thủ thuế và xây dựng kho dữ liệu trong nền kinh tế số vì nó có nhiều khó khăn hơn so với nền kinh tế truyền thống.
Tại Hội thảo 'Quản lý tuân thủ thuế trong nền kinh tế số' do Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) tổ chức ngày 13/5, ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết: Ngành Thuế đang có những nghiên cứu, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào phân tích dữ liệu để phát hiện rủi ro giá bất thường, đặc biệt triển khai hiệu quả quản lý rủi ro tuân thủ pháp luật thuế.
Trên thế giới nhiều nước đã thực hiện quản lý rủi ro trong tuân thủ thuế với một bộ máy chuyên nghiệp, bài bản và Chương trình hành động cụ thể đạt được hiệu quả tốt nhất.
Việc áp dụng quản lý rủi ro trong tuân thủ thuế hiện đang đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn, hạn chế khi số lượng người nộp thuế lớn, trong khi tình trạng trốn thuế, gian lận thuế ngày càng tinh vi, phức tạp.
Áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế là một yêu cầu tất yếu của quản lý thuế hiện đại. Tổng cục Thuế cho biết, những văn bản pháp lý được xây dựng đã tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc áp dụng quản lý rủi ro trong quản lý thuế một cách đầy đủ, toàn diện trong các khâu của nghiệp vụ quản lý thuế, góp phần cải cách, hiện đại hóa công tác quản lý thuế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế trong tình hình mới và phù hợp với thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, quản lý rủi ro trong quản lý thuế ở Việt Nam hiện nay còn tồn tại những hạn chế cần tiếp tục được khắc phục trong thời gian tới.
Khi số lượng người nộp thuế tăng ngày càng nhanh, mô hình hoạt động của người nộp thuế lớn, tính chất hoạt động ngày càng phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro về thuế… nhưng cơ quan thuế không có đủ nguồn lực để quản lý tất cả thì cần phải áp dụng quản lý rủi ro tuân thủ thuế.
Việc áp dụng quản lý thuế theo rủi ro sẽ giúp cơ quan thuế phân bổ và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực khan hiếm của mình để tập trung quản lý nhóm người nộp thuế có mức độ tuân thủ thấp nhất, khả năng gian lận về thuế cao nhất; tiết kiệm thời gian, nâng cao tính tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế.
Ngày 27/3, tại trụ sở Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng đã chủ trì cuộc họp về đánh giá công tác quản trị rủi ro và kiểm toán nội bộ.
Nhằm nâng cao tính tuân thủ của người nộp thuế, ngăn chặn các trường hợp xuất hóa đơn khống, đồng thời phòng chống gian lận gây thất thoát ngân sách nhà nước, Tổng cục Thuế cho biết sẽ tiếp tục sử dụng các giải pháp quản lý rủi ro đã triển khai để áp dụng quản lý đối với hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Với xu hướng số lượng người nộp thuế ngày một gia tăng, hoạt động kinh tế phát sinh của người nộp thuế ngày càng phức tạp, cùng với yêu cầu tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong khi nguồn lực cán bộ thuế có hạn, ngành Thuế đã đẩy mạnh áp dụng quản lý rủi ro trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao tính tuân thủ của người nộp thuế, phòng chống gian lận gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Thời gian qua, ngành Thuế đã đẩy mạnh công tác hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), đảm bảo kịp thời, tránh tình trạng chậm muộn hoàn thuế; đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế để kiểm soát chặt chẽ, phát hiện kịp thời các hành vi gian lận, trục lợi ngân sách nhà nước.
Thu ngân sách vượt dự toán được giao, cải cách hệ thống thuế, đẩy mạnh chuyển đổi số… là những sự kiện nổi bật của ngành thuế trong năm 2023.
Lý thuyết Quản lý rủi ro được áp rất thành công trong nhiều lĩnh vực ở nhiều nước trên thế giới và cả ở tại Việt Nam
Tổng cục Thuế vừa ban hành công văn đề nghị kiểm tra, rà soát, phòng ngừa xử lý với người nộp thuế có rủi ro về hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp.
Ngành Thuế đánh giá, thủ đoạn gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) hiện đang có những diễn biến hết sức phức tạp và tinh vi. Hành vi gian lận chiếm đoạt tiền ngân sách nhà nước thông qua hoàn thuế, không chỉ làm méo mó môi trường sản xuất kinh doanh, mà còn gây bất bình đẳng trong cộng đồng doanh nghiệp. Để ngăn chặn vấn nạn trên, từ ngày 25/10/2023, ngành Thuế đã chính thức áp dụng quản lý rủi ro vào phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT trên toàn quốc, nhằm chống gian lận hoàn thuế.
Tổng cục Thuế cho biết, từ ngày 25/10/2023, sẽ áp dụng quản lý rủi ro phân loại hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng trên toàn quốc. Theo đó, Tổng cục Thuế vừa tổ chức hội nghị tập huấn hướng dẫn triển khai áp dụng trực tiếp tại cơ quan Tổng cục Thuế và trực tuyến tại 63 điểm cầu cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh cho biết, những hành vi vi phạm về hoàn thuế GTGT nhằm chiếm đoạt tiền thuế ngày càng phức tạp. Theo đó, cần thiết phải áp dụng quản lý rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT để chống gian lận hoàn thuế.
Tổng cục Thuế đang xây dựng cơ sở dữ liệu lớn (big data) phục vụ cho việc phân tích, quản lý thuế theo nguyên tắc quản lý rủi ro. Tổng cục Thuế cho biết, hệ thống ứng dụng phân tích dữ liệu và quản lý rủi ro được đầu tư, đưa vào sử dụng nhằm đảm bảo việc thực hiện các nhiệm vụ tổng cục được giao, trong chiến lược quốc gia về chuyển đổi số.
Cách mạng công nghiệp 4.0 đã thúc đẩy và làm bùng nổ thương mại toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Hải quan đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo đồng thời tạo thuận lợi thương mại, thực thi các nhiệm vụ đáp ứng yêu cầu, quy định của pháp luật quốc gia và phù hợp với thông lệ quốc tế. Sự gia tăng về lưu lượng hàng hóa, hành khách, phương tiện vận tải cùng với công cuộc chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về hải quan đã khiến cơ quan hải quan thay đổi cách thức quản lý cũng như phương pháp thực thi nhiệm vụ. Theo đó, từ năm 2011 đến nay, cơ quan hải quan đã áp dụng và triển khai phương pháp quản lý tuân thủ dựa trên quản lý rủi ro cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.
Hóa đơn điện tử với những ưu việt mang lại như tiết kiệm thời gian, chi phí vận chuyển, bảo quản hóa đơn, giảm thiểu các thủ tục hành chính, an toàn, bảo mật thông tin... cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tế triển khai, cơ quan chức năng đã phát hiện, xử lý nhiều vụ việc vi phạm về hóa đơn.
Tại Quy trình áp dụng quản lý rủi ro (QLRR) đánh giá, xác định người nộp thuế (NNT) có dấu hiệu rủi ro trong và quản lý sử dụng hóa đơn, Tổng cục Thuế đã quy định cụ thể về nguyên tắc đánh giá, phân loại NNT.
Việc triển khai hóa đơn điện tử đã đạt được những kết quả tích cực, song lại xuất hiện hiện tượng một số tổ chức, cá nhân gian lận trong việc phát hành, sử dụng nhằm trục lợi tiền thuế. Tổng cục Thuế đã triển khai 'Hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hóa đơn điện tử' với chức năng phân tích dữ liệu hóa đơn điện tử, phục vụ cho công tác quản lý rủi ro về hóa đơn điện tử trong toàn ngành.
Các biện pháp, kỹ thuật nghiệp vụ quản lý rủi ro (QLRR) ngày càng được chú trọng, từng bước phát triển có chiều sâu... là tiền đề để ngành Hải quan tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ công nghệ tiên tiến vào quản lý rủi ro.
Tổng cục Hải quan tổ chức triển khai Chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan, nhằm nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, để chương trình đạt hiệu quả cao, rất cần sự ''chung tay'' phối hợp từ nhiều bên.
Phương thức quản lý rủi ro đã được ngành Hải quan chứng minh được hiệu quả sau nhiều năm áp dụng vào các khâu trong hoạt động. Để kết quả tích cực này được tối ưu hóa và nhân rộng, việc đưa quản lý rủi ro vào kiểm tra chuyên ngành là một hướng đi cần được triển khai tích cực, trong thời gian tới.
Thời gian qua, thủ tục thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) đã có sự cải thiện đáng kể, nhất là các thủ tục kiểm tra chuyên ngành nên chi phí tuân thủ của người dân, doanh nghiệp đã giảm rất nhiều.
Đến nay có 100% thủ tục hải quan cốt lõi được thực hiện tự động trên Hệ thống VNACCS/VCIS, với số lượng doanh nghiệp tham gia trên 99%, thời gian thông quan luồng xanh chỉ từ 1 đến 3 giây.
Ngày 9-6, tại Hà Nội, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Tổng cục Hải quan tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về Trung tâm quản lý rủi ro (QLRR) liên ngành tập trung và thảo luận khả năng thành lập mô hình Trung tâm QLRR liên ngành tập trung phù hợp với Việt Nam để thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 10-1-2022 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022.