VEPR: Bức tranh doanh nghiệp tương đối ảm đạm, cần thêm nhiều chính sách hỗ trợ

Thông tin được đưa ra tại Báo cáo Kinh tế vĩ mô quý I/2024, diễn ra sáng nay, ngày 17/5. Trình bày báo cáo, ông Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng VEPR chỉ ra những điểm sáng của kinh tế Việt Nam trong 4 tháng đầu năm.

Trong đó, nền kinh tế đang chứng kiến sự phục hồi của xuất nhập khẩu và đầu tư nước ngoài. Đáng chú ý, Việt Nam duy trì thặng dư thương mại 8 năm liên tiếp với kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 238,88 tỷ USD, tăng 15,2% so cùng kỳ năm trước.

Cùng với đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng trưởng 6,28% trong 4 tháng đầu năm...

Tuy nhiên, xu thế chưa thực sự bền vững và còn nhiều rủi ro bất định phía trước. Trong đó, công nghiệp phục hồi chưa ổn định; tiêu dùng nội địa còn yếu; các doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, với số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cao gấp 1,5 lần số doanh nghiệp thành lập mới.

Tăng trưởng tín dụng thấp nhất trong 10 năm qua, từ đó, cho thấy cần tiếp tục có các biện pháp mạnh mẽ để hỗ trợ doanh nghiệp.

Các chuyên gia thảo luận về Báo cáo kinh tế vĩ mô quý I/2024

Bên cạnh đó, một số yếu tố rủi ro cho ổn định kinh tế vĩ mô cũng được báo cáo chỉ ra là tỷ giá, giá vàng và bong bóng tài sản có thể tăng áp lực lạm phát trong năm nay.

Tính đến cuối tháng 4, tỷ giá VNĐ/USD đã tăng 4,4% kể từ đầu năm, tăng 7,6% nếu tính từ đầu năm 2023, trong khi DXY chỉ tăng vỏn vẹn 1,4%. Theo báo cáo, việc mất giá VNĐ tác động không lớn đến xuất khẩu, trong khi lại có rủi ro làm tăng lạm phát khi cứ 1% mất giá đồng VNĐ thì lạm phát sẽ tăng 0,34%.

“Như vậy, nếu theo nghiên cứu này thì với mức mất giá khoảng 4,5% kể từ đầu năm 2024, có thể lạm phát sẽ tăng thêm 1,5%” – Báo cáo đánh giá. Vì vậy, theo các chuyên gia VEPR, việc kiểm soát mức độ mất giá đồng VNĐ trong năm 2024 vẫn phải là một ưu tiên để ổn định vĩ mô.

Với những rủi ro trên, nhóm nghiên cứu của VERP khá thận trọng trong dự báo tăng trưởng kinh tế. “VEPR nhận định tăng trưởng của Việt Nam năm 2024 ở mức cận dưới mục tiêu là 6%. Thậm chí có những rủi ro, khó khăn đã vạch ra nhưng có diễn biến phức tạp hơn, có thể chỉ đạt 5,5% như dự báo của WB”, TS. Nguyễn Quốc Việt chia sẻ quan điểm của nhóm nghiên cứu.

Để thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế, VEPR khuyến nghị 5 nhóm giải pháp gồm: Tăng cường giải ngân đầu tư công; Tháo gỡ khó khăn, giảm gánh nặng cho doanh nghiệp; Tiếp tục giảm thuế VAT trong năm 2024; Thúc đẩy đa dạng hóa các kênh dẫn vốn và đầu tư ngoài tín dụng ngân hàng; và Nâng cao mức độ độc lập, tự chủ của nền kinh tế và của các doanh nghiệp Việt Nam.

"Doanh nghiệp mà khó khăn thì các chỉ tiêu vĩ mô khác khó đạt. Chúng tôi muốn nhắc đến bức tranh doanh nghiệp tương đối ảm đạm khi số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng lên đáng kể so với số doanh nghiệp đăng ký mới; quy mô vốn doanh nghiệp đang giảm đi. Đây là lý do cần tiếp tục các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp", ông Nguyễn Quốc Việt nhấn mạnh.