Sự thật nguy hiểm khi máy bay gặp nhiễu động không khí
Hàng không luôn đi kèm với sự nhiễu động không khí, đặc biệt là trên các chuyến bay đường dài. Vụ việc nghiêm trọng trên máy bay của hãng Singapore Airlines dẫn đến 1 người tử vong, 30 người bị thương đã dấy lên mối quan ngại về mức độ nguy hiểm của hiện tượng này.
Nhiễu động không khí có bốn mức độ: Nhẹ, vừa, nghiêm trọng và cực kỳ nghiêm trọng. Trong những trường hợp nhẹ và vừa, hành khách có thể cảm thấy bị ép vào dây an toàn và các vật dụng trong khoang có thể di chuyển. Tuy nhiên, trong trường hợp nghiêm trọng, nhiễu động có thể khiến hành khách bị ném xung quanh khoang, gây chấn thương nặng hoặc thậm chí tử vong.
Paul Williams - Giáo sư khoa học khí quyển tại Đại học Reading ở Anh - giải thích: "Nhiễu động trên các chuyến bay có thể do bão, núi và các dòng không khí mạnh gọi là luồng khí phản lực gây ra. Loại nhiễu động không khí trong sạch là loại rất khó tránh khỏi vì nó không hiển thị trên radar thời tiết trong buồng lái".
Chuyến bay của Singapore Airlines gặp phải tình trạng nhiễu động nghiêm trọng.
Theo Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), nhiễu động không khí trong sạch là hiện tượng không khí di chuyển do ảnh hưởng của áp suất khí quyển, các dòng chảy phản lực, không khí quanh các ngọn núi, nhiệt độ thời tiết và các cơn bão. Phi công có thể nhận được cảnh báo về nhiễu động từ FAA, đội ngũ dự báo thời tiết của hãng hàng không hoặc các phi công bay trước đó. Tuy nhiên, nhiễu động không khí vẫn có thể xảy ra bất ngờ mà không có cảnh báo trước.
FAA cho biết, từ năm 2009-2021 có 30 hành khách và 116 thành viên phi hành đoàn bị thương nặng do nhiễu động không khí. Với số lượng hành khách hàng không hiện nay ước tính khoảng bốn tỷ mỗi năm, các sự cố này được cho là hiếm khi xảy ra.
Cơ quan hàng không Liên bang Mỹ coi nhiễu động không khí là nguyên nhân hàng đầu gây thương tích cho tiếp viên hàng không và hành khách trong các tai nạn không gây tử vong. Tuy nhiên, số liệu về các chấn thương nhẹ hơn chưa được báo cáo đầy đủ.
Hình ảnh bên trong máy bay của Singapore Ailines khi gặp phải nhiễu động vào ngày 21/5.
Một nghiên cứu của Đại học Reading cho thấy nhiễu động nghiêm trọng đã tăng 55% trong bốn thập kỷ qua do biến đổi khí hậu. Vào năm 2022, Williams - đồng tác giả của nghiên cứu - dự đoán rằng nhiễu động không khí nghiêm trọng có thể tăng gấp đôi hoặc gấp ba trong những thập kỷ tới, chủ yếu do nhiễu động không khí trong sạch - một loại nhiễu động khó tránh khỏi.Để đảm bảo an toàn, hành khách nên đeo dây an toàn suốt chuyến bay trừ khi đi vào nhà vệ sinh.
Báo cáo năm 2021 của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTSB) cho biết, phần lớn hành khách bị thương trong các vụ tai nạn liên quan đến nhiễu động là không đeo dây an toàn vào thời điểm đó.
Trong trường hợp nhiễu động cực kỳ nghiêm trọng, máy bay có thể bị hư hỏng cấu trúc nghiêm trọng. Chẳng hạn như sự cố mới xảy ra ngày hôm 21/5 trên chuyến bay của Singapore Airlines, đã gây ra thiệt hại đáng kể cho khoang máy bay.
Trên khoang máy bay Singapore Airlines bị thiệt hại.
Nhiễu động không khí có thể xảy ra ở mọi nơi và ở bất kỳ độ cao nào, tuy nhiên có một số khu vực dễ bị ảnh hưởng hơn. Ví dụ, chuyến bay từ London đến Singapore của Singapore Airlines gặp nhiễu động nghiêm trọng trên bầu trời Myanmar.
Theo phân tích của trang web dự đoán nhiễu động Turbli, hành trình giữa Santiago, Chile và sân bay quốc tế Viru Viru ở Bolivia là đường bay dễ gặp nhiễu động nhất. Đứng thứ hai trong danh sách được công bố năm ngoái là tuyến bay giữa Almaty, Kazakhstan và Bishkek, Kyrgyzstan. Đường bay từ Nashville, Tennessee đến Raleigh/Durham ở Bắc Carolina được xếp hạng là tuyến đường Bắc Mỹ có mức độ nhiễu động trung bình cao nhất.
