Đa lợi ích từ những hàng cọc tre trên bãi bồi Cửa Sót

Khoảng 3 năm gần đây, người dân thôn Mai Lâm, xã Mai Phụ (Lộc Hà) dùng hàng loạt khúc tre "đặc ruột", tre già có chiều dài 3-4m đóng xuống lòng sông (sâu 1m) kết hợp với những thân tre dài 7-9m bắc ngang (chằng néo) để hình thành những công trình hữu ích trên các bãi bồi vùng Cửa Sót. Hàng vạn khúc tre được cắm xuống lòng sông và bước đầu phát huy hiệu quả.

Ông Đào Anh Văn – Chủ tịch Hội Nông dân xã Mai Phụ cho biết: “Đây là những cọc tre “đặc chủng”, phải lên tận các huyện miền núi của tỉnh, thậm chí phải ra Nghệ An chọn lựa. Cọc tre được bà con đưa ra lòng sông liên kết với nhau rất chắc chắn để nuôi hàu hết hợp làm hàng rào bảo vệ bãi ngao, ngăn chặn bèo tây và rác thải tràn vào các bãi nuôi nhuyễn thể gây ô nhiễm môi trường, làm chết các đối tượng nuôi”.

Những “bức tường” làm bằng tre có chiều dài 2-3 km và chiều rộng có 2 - 5 lớp, mỗi lớp cách nhau 50 - 70cm chạy dọc các dòng lạch, uốn lượn theo các bãi nuôi hến của mỗi gia đình. Phía dưới chân được cột lưới mắt dày có chiều cao khoảng 30 – 40 cm để ngăn ngao bị dòng chảy cuốn trôi.

Anh Phạm Văn Thái ở thôn Mai Lâm (xã Mai Phụ) cho biết: “Sở dĩ gia đình tôi và bà con trong vùng lựa chọn cọc tre đóng ở sông là vì cây tre bền (dùng được 4 - 5 năm), chịu đựng được sóng to và gió lớn, dễ vận chuyển, dễ buộc, dễ đóng hơn các cọc từ các loại thân cây khác, giá thành lại rẻ. Bà con cũng đã từng dùng thử cọc bê tông nhưng không ổn vì dễ bị sụt lún, nghiêng đổ trong quá trình sử dụng”.

Hiện nay, tất cả các hộ nuôi trồng thủy sản ở thôn Mai Lâm (nuôi hàu, ngao) đều sử dụng cọc tre đóng ở bãi bồi. Đây là những công trình đa năng, đa tác dụng, đồng thời kết hợp để nuôi hàu tự nhiên (không cần giống, không cần cho ăn)...

Tại thời điểm này, quy mô hàng rào tre của ông Nguyễn Văn Việt (người đứng giữa) lớn nhất thôn Mai Lâm. Ông Việt chia sẻ: “Tôi đã đầu tư 600 triệu đồng mua 12.000 cọc tre đóng xuống lòng sông tạo thành những hàng rào kiên cố (tương đương với diện tích 2,5 ha) để vừa nuôi hàu tự nhiên vừa bảo vệ 20ha ngao của hợp tác xã. Trên hệ thống cọc tre này, tôi đang thu hoạch vụ hàu đầu tiên, ước tính đạt khoảng 2.500 tấn, mang về khoảng 1,5 tỷ đồng.

“Vì các bãi cọc tre đang phát huy tốt công năng, hiệu quả sử dụng nên tôi đang tiếp tục gia cố hàng rào để cuối năm 2025 có 5ha cọc tre nuôi hàu. Qua đó, góp phần tăng doanh thu và lợi nhuận cho gia đình, tạo việc làm ổn định cho 18 lao động tại chỗ”, ông Việt chia sẻ thêm.

Ngoài đem lại lợi ích cho các hộ nuôi trồng, các bãi cọc còn góp phần tạo việc làm, thu nhập cho người dân trong vùng. Bởi, nhờ những hàng cọc tre ngang dọc mà tôm, cá có nơi trú ngụ. Dòng chảy không xiết nên có nhiều hàu, hến, cá đuối, cá chai, cua... trong tự nhiên sinh sôi nảy nở, hằng ngày người dân trong vùng có thể đánh bắt được nhiều hơn.

Tài sản và môi trường nuôi trồng được bảo vệ, bãi nuôi hạn chế tối đa xói lở, thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích tăng lên... nên hàng chục hộ nuôi trồng nhuyễn thể ở thôn Mai Lâm đang tiếp tục học tập kinh nghiệm, ưu tiên kinh phí để mở rộng diện tích, quy mô các bãi cọc tre trên các bãi bồi.

Ông Lê Văn Đông – Bí thư Đảng ủy xã Mai Phụ cho biết: “Bà con thôn Mai Lâm đang sử dụng vùng bãi bồi được quy hoạch nuôi nhuyễn thể có quy mô thuộc diện lớn nhất tỉnh với gần 100 ha ở vùng Cửa Sót (gồm cả thuê của xã Đỉnh Bàn, Thạch Hà). Mỗi năm, từ nuôi ngao, hàu kết hợp với đánh bắt, khai thác các loài tự nhiên, mỗi ha cho doanh thu khoảng 1 tỷ đồng. Vì vậy, những hàng cọc tre nơi biển cửa này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc bảo vệ tài sản, tạo thêm việc làm, phát triển thêm các đối tượng nuôi mới để nâng cao giá trị sản xuất trên cùng một đơn vị diện tích".

Video: Những bãi cọc tre phục vụ nuôi nhuyễn thể ở Cửa Sót.

Tiến Dũng