Singapore có tân Thủ tướng Lawrence Wong

Bloomberg cho biết, ông Lawrence Wong - 51 tuổi và có bằng đại học Harvard - sẽ tuyên thệ nhậm chức tại dinh thủ thướng Istana trong một buổi lễ diễn ra vào buổi tối ngày 15/5. Ngay sau buổi lễ này, ông sẽ phải bắt tay vào xử lý một loạt vấn đề gồm chi phí sinh hoạt tăng cao, rủi ro địa chính trị ngày càng lớn, và ảnh hưởng của một vụ bê bối làm suy giảm hình ảnh của Đảng Hành động Nhân dân (PAP) cầm quyền.

Ông Lawrence Wong bắt đầu tham gia chính trường vào năm 2011, khi được bầu làm thành viên quốc hội Singapore. Hai tuần sau cuộc bầu cử quốc hội Singapore năm 2011, ông được giao giữ chức vụ đầu tiên trong chính phủ Singapore, liên quan giáo dục và quốc phòng.

Không giống như ông Lý Hiển Long, ông Lawrence Wong không xuất thân từ gia đình có truyền thống sự nghiệp chính trị. (Ảnh: CNA - Bên trái: Ông Lý Hiển Long, bên phải: Ông Lawrence Wong).

Sau đó, ông Wong đã kinh qua công việc tại nhiều bộ khác nhau trong nội các Singapore. Sau cuộc bầu cử năm 2015, ông giữ chức Bộ trưởng Bộ Phát triển Quốc gia và làm việc tại cơ quan này cho đến tháng 7-2020.

Năm 2020, ông Wong được giao nhiệm vụ đồng lãnh đạo lực lượng đặc biệt của Singapore nhằm chống dịch Covid-19, cùng với Bộ trưởng Y tế lúc đó là ông Gan Kim Yong.

Cùng với ông Gan và sau đó là Bộ trưởng Y tế kế nhiệm Ong Ye Kung, ông Wong đã chỉ đạo công tác ứng phó của Singapore đối với Covid-19 và đưa ra các chỉ đạo quan trọng.

Các nhà quan sát chính trị cho rằng chính phong cách lãnh đạo kiên định của ông Wong trong thời kỳ đại dịch Covid-19, sự giải thích rõ ràng về các chính sách và nắm bắt thông tin chi tiết đã giúp ông Wong trở thành ứng viên sáng giá cho chức thủ tướng Singapore.

Từ tháng 5/2021, ông Wong giữ vai trò Bộ trưởng Tài chính Singapore. Đến tháng 4/022, ông Wong được bổ nhiệm vào nhóm lãnh đạo PAP thế hệ thứ tư (4G).

Hai tháng sau, ông được bổ nhiệm chức phó thủ tướng Singapore. Kể từ đó, ông Wong đã có những bài phát biểu quan trọng, trong đó có những bài phát biểu thay cho ông Lý Hiển Long.

Theo CNA, ông Wong lớn lên trong một “gia đình bình thường” ở Marine Parade HDB (đông Singapore) và có một anh trai hơn ông 2 tuổi. Cha ông sinh ra ở đảo Hải Nam (Trung Quốc). Khi còn nhỏ, cha ông đến Malaysia và sau đó chuyển đến Singapore làm công việc bán hàng.

Mẹ ông Wong là một giáo viên. Ông Wong cho biết bà là người kỷ luật cả ở trường và ở nhà, vừa giảng dạy vừa chăm sóc cho ông và anh trai.

Ông học tiểu học tại nơi mẹ ông dạy. Thời niên thiếu, ông theo học tại trường trung học Tanjong Katong – ngôi trường gần nhà ông. Ông Wong có bằng cử nhân tại ĐH Wisconsin-Madison (Mỹ) và thạc sĩ kinh tế tại ĐH Michigan-Ann Arbor (Mỹ). Ông cũng có bằng thạc sĩ quản trị công của Trường Harvard Kennedy (Mỹ).

Trước khi tham gia chính trường, ông Wong là công chức trong 14 năm. Tờ The Straits Times cho biết ông Wong đã thôi làm công chức, trước khi tròn 15 năm làm công việc này. Các công chức tại Singapore đủ điều kiện được hưởng lương hưu sau 15 năm làm việc.

“Đó là một mất mát, nhưng đó không phải là điều khiến tôi cân nhắc vào thời điểm đó” – ông Wong nói.

Ông bắt đầu sự nghiệp tại Bộ Thương mại và Công nghiệp vào năm 1997, sau đó chuyển sang các vai trò khác trong Bộ Tài chính và Bộ Y tế. Năm 2005, ông Wong trở thành thư ký riêng của thủ tướng Singapore.

Năm 2008, ông được bổ nhiệm giữ chức phó giám đốc điều hành Cơ quan Thị trường Năng lượng và được thăng chức làm giám đốc điều hành cơ quan này vào năm 2009.

Về đời tư, ông Wong kết hôn với bà Loo Tze Lui và chưa có con. Ông cũng được biết đến là một người yêu âm nhạc và người chơi guitar điêu luyện.

Theo CNA, tình yêu của ông Wong dành cho cây đàn guitar bắt đầu từ khi cha ông tặng cho ông cây đàn guitar đầu tiên vào năm 8 tuổi. Khi còn học trung học, ông thường dành những ngày cuối tuần để học guitar từ sách của thư viện. Khi nhận được học bổng đi du học Mỹ, ông cũng mang cây guitar theo bên mình.

Qua ba thế hệ thủ tướng, Singapore trở thành một trong những nền kinh tế giàu có nhất thế giới nhờ thu hút đầu tư nước ngoài và xây dựng nền kinh tế định hướng xuất khẩu với chiến lược thương mại đa phương.

Di sản của những người tiền nhiệm cũng chính là áp lực và kỳ vọng nặng nề mà ông Wong phải đối mặt khi nhậm chức Thủ tướng. Ông cũng phải tự vạch ra con đường riêng nhằm phát triển các lĩnh vực từ kinh tế, an sinh xã hội đến ngoại giao, từ đó để lại dấu ấn của riêng bản thân trong sự nghiệp lãnh đạo đảo quốc sư tử.

Riêng về kinh tế, ông Wong được kỳ vọng sẽ tiếp nối đường hướng do những người tiền nhiệm đặt ra và đảm bảo độ mở lớn nhất có thể. Chính ông cũng từng khẳng định với tờ Nikkei Asia, các nền kinh tế nhỏ và có độ mở lớn như Singapore phải dựa vào dòng chảy thương mại và đầu tư tự do, coi đây là huyết mạch của toàn nền kinh tế.

Tuy nhiên, khi Singapore phát triển ở mức cao, nền kinh tế này không còn có thể kỳ vọng tăng trưởng theo cấp số nhân như trước đây, do đó ông Wong cũng phải đối mặt với thách thức đổi mới mô hình phát triển của Singapore.

“Chúng tôi biết Singapore không phải là địa điểm rẻ nhất, do đó chúng tôi phải làm việc chăm chỉ hơn nữa để nâng cao giá trị và chứng minh đẳng cấp của đất nước ”, ông nói sau khi chính phủ trình ngân sách quốc gia vào tháng 2.

Bên cạnh áp lực đổi mới và phát triển nền kinh tế, ông Wong phải giải quyết các vấn đề tồn tại trong xã hội, bao gồm bất bình đẳng và chuyển dịch xã hội trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng gia tăng.

“Nhiều người Singapore cảm thấy như bị cuốn vào một cuộc chạy đua từ khi còn trẻ, phải chịu áp lực để đạt được điểm số cao nhất, chạy đua vào trường tốt nhất để từ đó giành được những suất vào đại học tốt nhất” - ông nói với các nhà lập pháp Singapore.

Không chỉ vậy, ông cũng cho biết khái niệm thu hút nhân tài của Singapore dường như vẫn quá hạn hẹp trong thế giới thay đổi như vũ bão ngày nay.

Thực tế, ông Wong đã thực hiện nhiều chính sách tăng cường an sinh xã hội để giải quyết những vấn đề trên. Trong đó, ông tuyên bố chính phủ đã đổi mới tư duy, cam kết sẽ tiến hành thay đổi lớn, đưa ra chương trình hỗ trợ tài chính tạm thời cho những người thất nghiệp.

Cam kết trên đi ngược với tư duy truyền thống trong xây dựng chính sách của Singapore, vốn lựa chọn các biện pháp khuyến khích tạo việc làm và hỗ trợ tiền lương để thúc đẩy khả năng tự lực của người dân. Các quan chức cũng lập luận, các khoản trợ cấp thất nghiệp làm giảm động lực khuyến khích người thất nghiệp tìm việc làm mới, dẫn đến cố tình kéo dài thời gian để hưởng trợ cấp.

Theo ông Wong, đổi mới tư duy là điều phải làm trước nền kinh tế thay đổi với tốc độ ngày càng nhanh chóng. Điển hình như dù tỷ lệ thất nghiệp của Singapore ở mức thấp, những tiến bộ công nghệ như trí tuệ nhân tạo có thể dễ dàng phá vỡ cấu trúc hoạt động kinh doanh, khiến nhiều công việc hiện tại trở nên lỗi thời.

Đổi mới tư duy cũng là mục tiêu chính trong chiến dịch tham vấn người dân Forward Singapore sau khi ông được bầu chọn trở thành nhà lãnh đạo thế hệ tiếp theo vào năm 2022.

PV(t/h)