Cần có môi trường kinh doanh minh bạch

Góp ý dự thảo nghị định về kinh doanh xăng dầu:

Một cây xăng tại Hà Nội. Ảnh: Tuyết Mai

Hội thảo đã thu hút sự tham dự của hơn 200 DN đến từ các địa phương. Theo Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế VCCI Đậu Anh Tuấn, dự thảo Nghị định về kinh doanh xăng dầu nhận được sự quan tâm, chú ý rất lớn. Quản lý xăng dầu luôn là bài toán khó, phải cân bằng nhiều lợi ích. Do đó, soạn thảo nghị định kinh doanh xăng dầu bị áp lực không nhỏ, chưa kể còn quá nhiều mục tiêu đặt ra trong việc xây dựng nghị định này.

Nếu giá xăng dầu cao, sẽ tốt cho DN ngành này nhưng lại ảnh hưởng đến vĩ mô khác. Mặt khác, chi phí DN xăng dầu bỏ ra lớn, nên những bất ổn trên thị trường có nhiều rủi ro gây đứt gãy chuỗi. Thực tế này chúng ta đã chứng kiến hơn 1 năm trước,

Lần sửa này cần đảm bảo quan điểm công khai minh bạch, thị trường hóa, hướng đến bền vững, duy trì động lực thị trường trong Nghị định. Để làm được điều đó, Bộ Công Thương cần lấy ý kiến rộng rãi trong cộng đồng DN, cần tạo động lực để người dân góp ý nói thẳng, nói thật... từ đó đưa ra những điểm phù hợp nhất.

Nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, xăng dầu là mặt hàng chiến lược của mỗi quốc gia, nên phải có cơ chế đặc thù trong việc tiếp cận sửa đổi nghị định. Đặc biệt, nghị định này còn tác động đến nhiều ngành hàng khác và cả nền kinh tế chứ không riêng gì lĩnh vực xăng dầu. Đồng thời, trên hết, một nghị định tốt phải tạo được động lực cho tất cả các chủ thể.

Ông Trịnh Quang Khanh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam bày tỏ, thời gian qua, một lít xăng khi bán ra thị trường phải thực hiện quá nhiều mục tiêu. Vì thế, nghị định mới cần lược bớt các quy định không cần thiết, để tạo thuận lợi cho DN. Nếu không DN dễ bị “bắt lỗi” bởi các cơ quan thanh kiểm tra.

Giám đốc Công ty CP Xăng dầu Sài Gòn Đỗ Thanh Hán cho rằng, dự thảo nghị định nói trên chưa thực sự mới, vẫn còn hạn chế bớt quyền kinh doanh của thương nhân phân phối và bán lẻ. Do đó, đề nghị các quy định đưa vào dự thảo phải mở rộng quyền kinh doanh cho các đối tượng DN. Bởi 2 năm nay, nhiều DN bán lẻ xăng dầu như đang “nằm trên giường bệnh”, gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, theo các DN, nghị định mới cần điều hành xăng dầu theo thị trường, tôn trọng quy luật cung cầu, không được can thiệp quá nhiều.

Tại hội thảo, ông Phan Văn Chinh - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, xăng dầu là mặt hàng chiến lược và phải có cơ chế quản lý. Vì thế, cơ chế quản lý có hướng tiếp cận khác so với các mặt hàng khác. Điểm khác không chỉ đơn thuần là làm sao áp chế tài cho chặt, cho mạnh, mà chúng ta phải có chính sách khuyến khích DN tham gia vào thị trường gắn với trách nhiệm, nghĩa vụ quốc gia. Sở dĩ có điều này, trước đây, chúng ta vẫn nghĩ các DN khi kinh doanh xăng dầu mang lại rất nhiều lợi nhuận, chỉ cần bơm ra là có tiền. Thế nhưng không phải như vậy. Xăng dầu là mặt hàng không phụ thuộc vào cung cầu mà phụ thuộc vào địa chính trị - yếu tố chúng ta không thể đoán trước được.

Ông Phan Văn Chinh cũng cho rằng, vì đặc thù như vậy, chúng ta cần phải có chiến lược linh hoạt, thực tiễn. Điều này thể hiện trong 4 vấn đề lớn được đề cập trong nghị định lần này, các vấn đề được kế thừa từ nội dung của nghị định cũ và có những điều chỉnh mới để phù hợp với thị trường hiện nay.

Mọi văn bản pháp lý phải xuất phát từ thực tiễn. Cơ quan soạn thảo mong muốn nghe được ý kiến đa chiều, thậm chí trái chiều để xây dựng nghị định tốt nhất. Mục tiêu dự thảo muốn giảm bớt đa mục tiêu trong quản lý, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng Quốc gia, hài hòa lợi ích của các bên.

Thái Phương