Zinedine Zidane và cú húc đầu rung chuyển lịch sử bóng đá

Ngay cả trong những tiêu chuẩn điên rồ của trận chung kết World Cup, việc tên tuổi lớn nhất bóng đá thế giới là Zidane chọn cách húc đầu vào ngực Marco Materazzi khi cuộc đấu tại Berlin bước sang hiệp phụ thứ 2 cũng trở thành khung cảnh gây sốc.

Song Zidane đã làm điều ấy, mà theo như những gì anh thừa nhận ngay sau trận đấu là "không chút hối tiếc" bất chấp cả việc vì thiếu người mà ĐT Pháp không thể kết liễu Italy trong 120 phút.

Trước khi Zidane rời sân, "Les Bleus" mới là bên chơi hay hơn và cho thấy họ thắng thế về thể lực trước Italy gần như kiệt sức sau 120 phút trước Đức ở bán kết, song chiếc thẻ đỏ đã thay đổi tất cả.

Zidane nhận thẻ đỏ trực tiếp trong trận chung kết World Cup 2006 giữa Pháp và Italy. Ảnh: Getty.

Khoảnh khắc của Zidane

Phút 110, trận chung kết bỗng dừng lại. Những máy quay bắt được cảnh trung vệ của Italy Marco Materazzi nằm ôm ngực đau đớn dưới mặt sân. Các bác sĩ chạy vào từ bên ngoài. Gianluigi Buffon là người gay gắt hơn cả. Bên ngoài đường biên, HLV Marcello Lippi chỉ trực lao vào.

Chỉ Zidane là bình thản đến lạ thường giữa những tiếng la ó khắp các khán đài.

Trọng tài người Argentina Horacio Elizondo bước tới, ông quan sát trước khi tới gần trọng tài biên Dario Garcia nghe điều gì đó và quay trở lại. Elizondo chạy tới vị trí của Zidane và rút thẻ đỏ trực tiếp. Zidane bị đuổi.

Zidane húc đầu thẳng vào ngực trung vệ Materazzi của ĐT Italy. Ảnh: Getty.

700 triệu người theo dõi trận chung kết qua màn ảnh nhỏ không hiểu chuyện gì đang diễn ra. Đạo diễn hình nhanh chóng giải đáp thắc mắc. Zidane đã húc thẳng đầu vào ngực Materazzi mà không cần bất kỳ va chạm nào trước đó. Tình huống đánh nguội công khai, phi thể thao.

Zidane nhún vai, anh cố gắng giải thích mình bị kích động, nhưng trọng tài Elizondo không có ý định thay đổi quyết định. Hình ảnh đáng nhớ nhất World Cup 2006 diễn ra sau đó. Zidane lầm lũi bước qua chiếc cúp vàng World Cup với cái đầu cúi gằm. Một trong những cầu thủ hay nhất lịch sử bóng đá đã kết thúc giải đấu cuối cùng của mình theo cách đó.

Không chỉ người Pháp, cả thế giới đều sững sờ. Báo chí Pháp tiết lộ trong phòng thay đồ khi kết thúc trận đấu, sau khi HLV Raymond Domenech chào tạm biệt Zidane vì người đội trưởng sẽ treo giày, không ai vỗ tay. “Chỉ có những tiếng nghiến răng”, Domenech kể lại. Những người đồng đội tỏ ra thất vọng vì đội trưởng của họ. Trong khoảnh khắc ấy, Zidane bị căm ghét.

Người Pháp đã có thể chiến thắng nếu Zidane không nhận thẻ đỏ. Họ sở hữu thể lực vượt trội Italy và chơi ép sân toàn bộ trong thời gian hiệp phụ. Song thẻ đỏ của Zizou đã làm phần còn lại của tuyển Pháp sững sờ, và "Les Bleus" thất bại trên chấm luân lưu.

Tờ Le Figaro coi hành động đó của Zidane là điều “đáng ghê tởm”. L’Equipe đặt câu hỏi ngay trên trang nhất: "Chúng ta nên nói gì với con cái sau những gì xảy ra với người mà bạn luôn đem ra để trở thành tấm gương cho chúng?”. Đồng đội cũ của Zidane là Frank Leboeuf “cảm thấy xấu hổ” vì hành động của Zidane.

Trước khi Zidane bị truất quyền thi đấu, Pháp đang chiếm ưu thế trước Italy. Ảnh: Getty.

Marco Materazzi đã nói gì?

Khi ấy không ai biết chắc chắn hậu vệ người Italy đã nói gì trước khi bị Zidane húc đầu. Tất cả đều mờ ảo dù những chuyên gia khẩu hình, thậm chí máy móc đã vào cuộc. Tờ Times khẳng định theo những phân tích, Materazzi đã gọi Zidane là con trai của con điếm. "Trung vệ này còn mong cái chết tồi tệ đến với gia đình Zidane", tờ này viết.

Số 10 của Pháp cáo buộc Materazzi sỉ nhục chủng tộc và gia đình của mình. “Tôi đã cố để không phải nghe thấy những điều đó, nhưng anh ta cứ lặp đi lặp lại nó hết lần này đến lần khác. Đôi khi những từ ngữ được thốt ra còn tệ hơn thế. Khi anh ta nói đến lần thứ 3, tôi đã phản ứng lại”, Zidane chia sẻ lại chuyện đã diễn ra trong trận chung kết.

Marco Materazzi dùng tiểu xảo để loại Zidane khỏi trận chung kết World Cup. Ảnh: Getty.

Materazzi bác bỏ điều này. “Mẹ tôi mất năm 15 tuổi. Tôi không bao giờ xúc phạm mẹ Zidane”, số 23 của ĐT Italy nói. “Là chị anh ấy. Tao thà chơi gái điếm còn hơn là chơi chị gái của mày”, Materazzi thừa nhận. Anh nói Zidane đã khiêu khích trước khi nói: “Nếu cần, tao sẽ cho mày chiếc áo đừng cố mà kéo nữa”, và anh đơn giản chỉ đáp trả.

Những câu chửi tục tĩu xúc phạm nhau như thế là điều mà cầu thủ chuyên nghiệp sẽ phải hứng chịu cả nghìn lần trong suốt sự nghiệp. Song ngay thế hậu vệ Italy cũng không tránh khỏi những phán xét khủng khiếp mà cả thế giới (trừ người Italy và những người ủng hộ đội bóng này) nhắm vào mình.

Năm 2016, tờ France Football đã khảo sát xem ai là nhân vật bị người Pháp căm ghét nhất. Materazzi chính là nhân vật đứng đầu.

Song những tranh cãi khi ấy không chỉ hướng vào Materazzi.

Báo chí Pháp, quốc gia châu Âu bị ảnh hưởng mạnh nhất bởi dân nhập cư gốc Phi, không thể bỏ qua cơ hội này để đào bới lại quá khứ của Zidane. Anh lớn lên ở thành phố cảng Marseille, nơi thói côn đồ hung hăng là điều mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng có, Zidane còn là dân nhập cư gốc Algeria. Những định kiến bay tới tấp vào Zizou.

Zidane từng húc đầu và nhận thẻ đỏ không ít lần trước đó trong cả sự nghiệp.

Tờ L’Equipe nhẹ nhàng hơn khi miêu tả Zidane là “trẻ con tiểu học” và “không quan tâm tới luật lệ”. Báo chí thế giới hùa theo với dẫn chứng là 14 thẻ đỏ trải dài sự nghiệp, trong đó có cú húc đầu vào mặt Jochen Kientz (Hamburg) tại Champions League 2001 khi anh vẫn còn khoác áo Juventus.

Cường độ lẫn cách thức định hướng dư luận khi ấy của báo chí thể thao trên toàn thế giới hoàn toàn có thể vùi dập cầu thủ nào đó, nhưng Zidane thì không.

Cú húc đầu của Zizou đã vượt qua phạm vi thể thao.

Sức ảnh hưởng của Zidane

"Tôi tự hào vì nhận thẻ đỏ sau cú húc đầu ấy", Zidane không hối tiếc khi nói với France Football vào năm 2009.

Không có hình nộm nào bị đốt, không có lời chửi rủa nào nhắm vào người đã vứt đi cơ hội giành cúp vàng World Cup của ĐT Pháp bằng cú húc đầu. Zidane được người Pháp tung hô như người hùng. Anh về xứ sở hình lục lăng trong những tiếng hét “Zizou, Zizou” tràn ngập sân bay.

61% độc giả của tờ L’Equipe cho biết họ tha thứ cho Zidane vì hành động đó. 52% thừa nhận họ thấu hiểu cho Zizou. Tổng thống Pháp Jacques Chirac đưa ra lời chúc với ĐT Pháp, nhưng phần lớn trong số ấy là dành cho Zidane.

Zidane vẫn là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử bóng đá.

“Tôi biết tất cả cảm thấy buồn và thất vọng, nhưng những gì tôi muốn nói với bạn là cả đất nước đều vô cùng tự hào về các bạn. Mọi người đã tôn vinh hình ảnh của đất nước với những phẩm chất đặc biệt và tinh thần chiến đấu tuyệt vời, đó là sức mạnh của các bạn không chỉ ở thời điểm khó khăn, mà còn cả trong những chiến thắng”, ông Jacques Chirac.

Những tranh cãi còn được đẩy đi xa hơn. Cú húc đầu của Zidane đã khơi mào cuộc tranh cãi ngoài bóng đá về đạo đức có lẽ là lớn nhất trong lịch sử túc cầu: “Bạn sẽ làm gì nếu cha mẹ bị xúc phạm? Đứng nhìn hay giương nắm đấm?”. Hàng loạt những biểu mẫu điều tra xã hội học đã được thực hiện chỉ bởi cú húc đầu của Zidane trong trận chung kết World Cup.

Cố chủ tịch Cuba Fidel Castro thậm chí cũng lên tiếng. Ông bày tỏ niềm cảm thông sâu sắc với Zidane, cộng đồng dân nhập cư Algeria ở Pháp.

Theo cố chủ tịch Fidel Castro, người Algeria đã chịu sự quá nhiều sự bất công. Câu chuyện ấy được phản ánh qua chính hình ảnh Zidane húc đầu vào ngực Materazzi.

Zidane giã từ sự nghiệp theo cách không mấy tốt đẹp, nhưng hình ảnh ấy vẫn trở thành một trong những biểu tượng của World Cup 2006.

Trận chung kết World Cup 2006 là lần cuối cùng Zidane thi đấu với tư cách cầu thủ trong cả sự nghiệp. Chiếc thẻ đỏ trực tiếp vì thế được quy ra 3 ngày lao động công ích và các hoạt động nhân đạo trên danh nghĩa của FIFA.

13 năm sau ngày ấy, Zidane vẫn là một trong những tượng đài vĩ đại nhất của bóng đá thế giới trên cương vị cầu thủ. Chiếc thẻ đỏ ấy tuyệt nhiên không làm thay đổi những đóng góp của Zizou cho nước Pháp và cả thế giới bóng đá.

Khi năm 2006 kết thúc, khung cảnh Fabio Cannavaro nâng cao chiếc cúp vô địch World Cup được bình chọn là bức ảnh đẹp nhất thế giới. ĐT Italy đã đi chặng đường rất dài, vượt qua ám ảnh về án phạt treo lơ lửng tại quê nhà vì scandal dàn xếp tỷ số, cả nỗi lo lắng vì đồng đội nhảy lầu tự tử (Gianluca Pesotto) để sau cùng lên ngôi vô địch World Cup.

Song với nhiều người đứng ở năm 2019 nhìn lại, cú húc đầu của Zidane và dáng đi lầm lũi của số 10 qua cúp vàng World Cup vẫn là hình ảnh đáng nhớ nhất của buổi tối đầy rẫy những tranh cãi tại Berlin.

Đồng đội chơi đẹp khiến Zidane bị đuổi khỏi chung kết World Cup 2006? Raymond Domenech, cựu HLV đội tuyển Pháp cho biết Zidane sẽ chẳng phải nhận thẻ đỏ vì hành vi húc đầu vào người Materazzi nếu như đồng đội của anh không chơi quá fair-play.

Nhật Anh
Nhật Anh - Đồ họa: Minh Phúc