Yên Bái: Bát nháo khai thác cát sỏi khiến hàng trăm ha ruộng vườn lở xuống sông
Khai thác cát sỏi bát nháo chưa từng thấy ở nhiều địa phương, khiến hàng trăm ha ruộng vườn của nhân dân bị lở xuống sông.
Trước tình trạng đó Chính phủ đã có văn bản yêu cầu các địa phương tăng cường quản lý việc khai thác khoáng sản. Mới đây UBND tỉnh Yên Bái đã ra văn bản 2543/UBND-TNMT ngày 30/10/2018 Tăng cường quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn…
Trên địa bàn tỉnh Yên Bái hiện có 12 doanh nghiệp, đơn vị được cấp 14 giấy phép khai thác cát sỏi. Đây là số đơn vị được cấp quyền khai thác, kinh doanh cát sỏi, còn nhiều tổ chức và cá nhân chỉ có giấy phép kinh doanh cát sỏi, nhưng cũng tham gia khai thác dọc các con sông, suối thì không đếm xuể...
Ngày 12/3/2018 Sở Tài nguyên-Môi trường Yên Bái thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra 10 đơn vị, doanh nghiệp khai thác cát sỏi.
Kết quả thật đáng hãi hùng, hầu như cả 10 đơn vị đều vi phạm các quy định về việc khai thác khoáng sản. Trong đó có 11 mỏ chưa làm các thủ tục thuê đất phục vụ khai thác, 11 mỏ chưa lắp đặt trạm cân và camera giám sát theo dõi sản lượng, 8 mỏ chưa có bến thủy nội địa, 5 mỏ chưa lập đề án bảo vệ môi trường khu vực tập kết cát sỏi, 3 mỏ chưa thực hiện quan trắc môi trường định kỳ hàng năm và báo cáo chất thải nguy hại, 3 mỏ khai thác vượt công suất so với đăng ký…
Như thế đủ thấy sự bất chấp các quy định pháp luật của các doanh nghiệp, đơn vị được cấp giấy phép khai thác cát sỏi. Sau khi kiểm tra, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên - Môi trường đã phạt 8 doanh nghiệp vi phạm hành chính các quy định pháp luật, tổng mức phạt là 68 triệu đồng. Điển hình là các doanh nghiệp: HTX dịch vụ tổng hợp Hoàng Thắng, Cty CPĐTXDTM Long Phú Cường, Cty TNHH Minh Phú…
Ngoài ra Sở Tài nguyên- Môi trường đã có văn bản gửi Sở Giao thông vận tải xử phạt 8 doanh nghiệp chưa có Giấy phép bến thủy nội địa, Giấy phép sử dụng phương tiện đường thủy, với tổng số tiền là 337,5 triệu. Tiêu biểu là các doanh nghiệp: HTX Khai Minh mức đề nghị phạt 20 triệu, Cty CP khai thác chế biến khoáng sản Trường Phát mức đề nghị phạt 61 triệu, HTX dịch vụ tổng hợp Hoàng Thắng 20 triệu, HTX dịch vụ tổng hợp Hương Giang 12 triệu, Cty CPĐTXDTM Long Phú Cường 17 triệu, Cty TNHH Mạnh Lâm 11 triệu…
Trong 12 doanh nghiệp, HTX chỉ có 2 đơn vị chấp hành khá đầy đủ các quy định của pháp luật, đó là Cty TNHH Hiệp Phú và HTX Khai thác dịch vụ vật liệu xây dựng Hợp Nhất. Điều đó đủ thấy các doanh nghiệp khai thác cát sỏi bất chấp các quy định của pháp luật, mạnh ai nấy làm.
Các doanh nghiệp khai thác cát sỏi không chỉ vi phạm các quy định của pháp luật mà còn vi phạm hành lang an toàn kè sông Hồng mà báo Nông nghiệp Việt Nam phản ánh trong bài “Kè sông Hồng ở Yên Bái bị đe dọa”. UBND TP.Yên Bái đã chỉ đạo các xã, phường yêu cầu các doanh nghiệp không đổ cát sỏi vi phạm hành lang an toàn kè. Tuy nhiên, theo quan sát của PV báo NNVN thì dường như các doanh nghiệp đều phớt lờ các yêu cầu của UBND TP.Yên Bái.
Để tìm hiểu việc khai thác cát sỏi có đúng quy định của pháp luật hay không, chúng tôi đã tìm gặp ông Nguyễn Quang Thọ- GĐ HTX Khai thác dịch vụ vật liệu xây dựng Hợp Nhất, ông cho biết: Chúng tôi đã nộp 100% tiền Cấp quyền khai thác khoáng sản 838 triệu từ năm 2015, tiền Quỹ cải tạo phục hồi môi trường hơn 300 triệu, tiền Đăng ký, đăng kiểm 1 tàu và 8 máy hút cát sỏi gần 1 tỷ đồng, thuê tư vấn làm hồ sơ thuê đất hết 45 triệu. Ngày 15/10/2018 đã nộp hồ sơ thẩm định việc thuê đất hết 4 triệu lệ phí…
Cho đến nay HTX Hợp Nhất đã cơ bản hoàn thành việc chấp hành các quy định pháp luật về khai thác, kinh doanh cát sỏi. Toàn bộ số tiền đó đều hạch toán vào giá thành mỗi khối cát, khối sỏi. Trong khi đó các doanh nghiệp khác không chấp hành các quy định vẫn được khai thác, nên HTX Hợp Nhất khó mà cạnh tranh lành mạnh nổi với họ…