Xung đột tại Syria: Phép mầu nhiệm nào giúp Nga-Thổ vẫn chưa đẩy lên cao trào?

"Không nên quá gay gắt về vấn đề Syria"

Hãng Reuters đưa tin, Tổng thống Tayyip Erdogan cho biết vào ngày 4/2 rằng, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga nên giải quyết các khác biệt về vấn đề xung đột tại idlib, Syria mà không nên quá gay gắt sau chuỗi ngày căng thẳng đỉnh điểm trong bạo lực sau các thách thức về sự hợp tác mong manh giữa Moscow và Ankara.

Đoàn xe của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục đi về phía Đông Bắc Syria. Ảnh:reuters

Cả hai nước hỗ trợ phe đối lập tại Syria trong gần 9 năm chiến tranh căng thẳng cùng với xung đột leo thang tại Libya. Tuy nhiên, cả Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đều cùng phối hợp với nhau để tránh xô xát đẫm máu.

Lực lượng chính phủ Syria dưới sự hỗ trợ của Nga đã giết khoảng 8 quân línhThổ Nhĩ Kỳ vào ngày 3/2 gia tăng thách thức lớn trong quan hệ Nga và Thổ kể từ thỏa thuận 2018 trong cuộc chiến đối phó tại khu vực Idlib phía Tây Bắc Syria.

Theo reuters, Tổng thống Erdogan đã nói với lực lượng Nga vào ngày 3/2 rằng, giữa Ankara và Moscow nên đứng sát bên nhau. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã tấn công vào hàng chục mục tiêu để trả thù trong ngày.

Moscow và Ankara sau đó đưa ra giả thuyết rằng liệu Thổ Nhĩ Kỳ đã thông báo trước với Nga về việc nước này đã gửi tiếp viện tới Idlib hay chưa.

"Không hề cần thiết cho chúng tôi để tiến tới các xung đột hay mâu thuẫn nghiêm trọng với Nga trong giai đoạn này", Tổng thống Erdogan đã nói với các phóng viên trong chuyến bay tới Ukraine.

"Tất nhiên, chúng tôi sẽ phải ngồi xuống và thảo luận mọi thứ liên quan. Không cần quá căng thẳng. Bởi vì nếu cùng bàn bạc hay thảo luận trong căng thẳng, điều đó có nghĩa là thất bại", Tổng thống Erdogan nói thêm.

Trong thời gian dài, Nga hỗ trợ Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong chiến tranh tại Syria trong khi Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ lực lượng nổi dậy tại nước này.

Các nhà phân tích cho biết, mối quan hệ hai nước vẫn tiếp tục duy trì trong bối cảnh căng thẳng xung đột vẫn diễn ra tại Syria thời gian gần đây. Ankara đang có khoảng 3.6 triệu tị nạn, lo sợ các cuộc không kích Nga và sự nổi dậy về phía Bắc của quân lính Syria khiến cho hàng triệu tị nạn tiếp tục vào biên giới nước này.

Cảnh báo tiếp tục về diễn biến Nga-Thổ

Tại Liên Hợp Quốc, Tổng thư ký Antonio Guterres đã kêu gọi giảm thiểu tình trạng khiêu khích nhằm bình ổn tình và tránh đưa mọi thứ ra khỏi kiểm soát.

"Chúng tôi đặc biệt lo lắng rằng, hiện tại leo thang căng thẳng có thể dẫn tới tình hình mà quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Syria có thể bùng phát đánh bom vào lẫn nhau", Tổng thư ký Guterres cho biết.

Các quan chức an ninh Thổ Nhĩ Kỳ cho biết về các cuộc đụng độ giữa lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và Syria vẫn tiếp tục vào hôm thứ Ba (4/2) cách thị trấn Saraqeb khoảng 15 km về phía đông thành phố Idlib.

Tuy nhiên, "tập phim này sẽ không dẫn đến cuộc chia tay vĩnh viễn giữa Ankara và Moscow Họ sẽ tìm cách khắc phục điều này bởi vì cả hai sẽ tiếp tục phụ thuộc vào nhau nhằm ngăn chặn diễn biến căng thẳng tại Idlib", ông Guterres nói thêm.

Nói bên ngoài xung đột Syria, Tổng thư ký Guterres cho biết: "Tất cả tình hình đều khác biệt nhưng có xu hướng bất ổn định gia tăng và căng thẳng đẩy lên đỉnh điểm. Điều này khiến cho mọi thứ đang đi quá xa và ngoài vòng kiểm soát".

Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nói với người đồng cấp Nga của mình để tái kích hoạt lực lượng Syria và một lần nữa cảnh báo về sự trả đũa chống lại các cuộc tấn công khiêu khích vào các trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ tại Idlib được thiết lập theo thỏa thuận năm 2017 với Nga và Iran.

"Chúng tôi cũng không chấp nhận bất kỳ lời xin lỗi về việc chúng tôi không thể kiểm soát chính quyền ở đây", ông Mevlut Cavusoglu nói về Nga.

Quan chức an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, Ankara không có bất kỳ kế hoạch nào rút khỏi 12 trạm giám sát trong khu vực mặc dù một số vẫn do lực lượng chính phủ Syria kiểm soát.

"Nga không thể một mình giải quyết vấn đề này, tuy nhiên có thể tiếp tục cố gắng để thực hiện đầy đủ các thỏa thuận về Idlib (bởi các bên liên quan), Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói trong một cuộc phỏng vấn trên báo Rossiyskaya Gazeta vào ngày 4/2.

"Chúng tôi đang nói với các đối tác Thổ Nhĩ Kỳ về điều này", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết.

Ông Konstantin Kosachev, một nghị sĩ Nga kêu gọi đánh giá cao nỗ lực cho phép thử về thỏa thuận Nga-Thổ tại cả Idlib và phía đông bắc Syria – nơi hai quốc gia cùng tham gia tuần tra.

Bạo lực tại Idlib vẫn tiếp tục căng thẳng trong các tháng gần đây mặc dù các nỗ lực ngừng bắn vẫn thông qua, bao gồm thỏa thuận ngừng bắn mới nhất là vào tháng Một.

Người phát ngôn Liên Hợp Quốc – ông David Swanson cho biết có khoảng 520.000 người đã phải di dời từ đầu tháng 12 và con số này có thể vẫn tăng lên.

Hồng Nhung