Xung đột Syria hay Yemen: Mỹ bất ngờ xét lại quyền tuyên chiến?

Đã đến lúc Mỹ nên rút khỏi xung đột Yemen?

Tờ FP trích dẫn, vào ngày 20/3, Thượng viện Mỹ đã họp bàn Nghị quyết về việc Mỹ có nên rút khỏi chiến tranh tại Yemen.

Hình ảnh đổ nát sau cuộc xung đột tại Yemen. Ảnh: getty image

Tác giả Bernie Sanders, một thượng nghị sĩ độc lập từ Vermont nói về việc đã đưa ra Nghị quyết này với hai lý do. Đầu tiên, chiến tranh do Saudi dẫn đầu tại Yemen đã dẫn đến khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại. Thứ hai, thời gian này đã là quá hạn cho Quốc hội xác nhận quyền hiến pháp cho các vấn đề chiến tranh.

Điều I của Hiến pháp Mỹ cho biết, đại diện trong Quốc Hội mà không phải là cá nhân đơn lập trong Nhà Trắng có quyền tuyên bố chiến tranh.

Theo ông Bernie Sanders, phần lớn các thượng nghị sỹ đều quyết định thông qua Nghị quyết. Ông Sanders bày tỏ tin tưởng cần thiết về việc bỏ phiếu đối với vấn đề này đồng thời nhấn mạnh đến các thảm họa chính sách chiến ngoại giao trong lịch sử hiện đại của Mỹ, trong đó bao gồm chiến tranh tại Iraq và chiến tranh tại Việt Nam. Điều này xảy ra khi Quốc hội đứng phía sau và chiến tranh khủng khiếp đã diễn ra trong quá khứ. Ông Sanders bày tỏ mong muốn không muốn điều này lặp lại.

Sự thật khủng khiếp chiến tranh Iraq

Vào ngày 20/3/2003, chiến tranh Iraq đã bắt đầu và các cuộc ném bom đã nhằm vào Baghdad. Ngày nay, nhiều ý kiến cho rằng, cuộc chiến tại Iraq là một sai lầm to lớn và nguyên nhân dẫn đến cuộc chiến này là hoàn toàn giả dối. Mặc dù chính quyền Bush cho biết, Iraq không có liên quan cho cuộc tấn công 9/11 và họ không mang vũ khí hủy diệt hàng loạt đến thách thức Mỹ.

Theo ông Sanders, chiến tranh đã mang đến hàng loạt bất ổn trong khu vực.

“Chúng ta đang phải đối mặt với các vấn đề tại Syria và các nơi khác, thậm chí điều này sẽ diễn ra trong nhiều năm tới. Thực chất, nếu không phải là cuộc chiến tranh Iraq thì các tổ chức khủng bố IS sẽ không tồn tại”, ông Sanders nói.

Chiến tranh đã kéo theo sự thù địch giữa cộng đồng Sunni, Shiite tại Iraq và các nơi khác. Điều này đã kéo theo cuộc chiến tranh quyền lực trong khu vực giữa Saudi Arabia và Iran cùng với đó là các điểm nóng như Syria, Lebanon và Yemen; đồng thời hiện tại là xung đột Israel và Palestine.

Xung đột Yemen

Sự thật về Yemen, Mỹ đã cung cấp các thông tin tình báo và tiếp nhiên liệu trên không cho các máy bay chiến đấu của Saudi. Washington đang rơi vào các hoạt động thù địch. Chiến tranh đã gây ra khủng hoảng nhân đạo hàng loạt với khoảng 10.000 người tử vong, hơn 40.000 người bị thương và hơn 3 triệu người rơi vào tình trạng vô gia cư.

Vào tháng 11 năm ngoái, điều phối viên cứu trợ khẩn cấp của Mỹ cho biết, Yemen đang rơi vào miệng hố của nạn đói lớn nhất thế giới trong nhiều thập kỷ. Khoảng 15 triệu người ở tình trạng thiếu nước sạch sinh hoạt và điều kiện vệ sinh kém bởi vì dịch vụ xử lý nước sinh hoạt bị tàn phá trong chiến tranh. Hơn 20 triệu người tại Yemen, trong đó, hơn 2/3 dân số cần hỗ trợ nhân đạo với khoảng 10 triệu người cần hỗ trợ cấp thiết. Hơn 1 triệu người dân mắc bệnh tả báo hiệu cho đại dịch tả tồi tệ nhất trong lịch sử thế giới.

Chiến tranh Yemen làm suy yếu nỗ lực của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố. Vào năm 2016, tờ Reuters thông báo, chiến tranh đã giúp cho lực lượng khủng bố al Qaeda tại bán đảo Ả rập trở nên nguy hiểm hơn bất kỳ thời điểm nào. Sự gia tăng về số lượng cùng với mức độ hoạt động vô cùng lớn so với cách đây gần 20 năm trước.

Bộ Ngoại giao Mỹ năm 2016 đã có báo cáo cho biết, xung đột Yemenh đã khiến cho lực lượng al Qaeda và tổ chức IS mở rộng đường và xâm nhập sâu hơn vào nhiều nước.

Theo ông Sanders, việc hỗ trợ của Iran cho lực lượng nổi dậy tại Yemen cũng là vấn đề nghiêm trọng. Sự thật, chiến tranh đã giúp Iran mở rộng ảnh hưởng. Xung đột dai dẳng đã đẩy Iran trở lại và lợi hại hơn xưa.

Theo ông Sanders, việc bỏ phiếu cho Nghị quyết đã thông qua phiên điều trần của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện về việc can thiệp quân sự trong suốt 3 năm qua của Mỹ. Ông Sanders nhấn mạnh đến khả năng phiên điều trần sẽ diễn ra sớm và sẽ cần thiết đi đến các câu hỏi liên quan đến chiến tranh.

Nếu Quốc hội ủng hộ Mỹ tiếp tục tăng cường quân đội tại Syria hay những nơi nào khác thì họ sẽ phải tham gia bỏ phiếu cho điều này. Theo ông Sanders, Quốc hội Mỹ không nên thoái thác cho các trách nhiệm thuộc về Hiến pháp đã có sẵn.

Hồng Nhung