Xung đột Nagorno-Karabakh 'phá vỡ' chiến thuật chiến đấu thông thường
Cuộc chiến ở Nagorno-Karabakh có thể sẽ thay đổi mãi mãi các quy tắc chiến đấu thông thường, khi những UAV được Azerbaijan sử dụng thành công đã làm mất giá trị của tất cả chiến thuật mà nhân loại tích lũy trong 70 năm qua.
Theo bình luận của giới quân sự Nga, hầu hết quân đội trên thế giới vẫn chưa nhận ra bài học này và rút được kết luận. Tuy nhiên, Nga đã cố gắng tiến xa hơn trong vấn đề nói trên.
Hãy trở lại Nagorno-Karabakh, các hầm trú ẩn và chiến hào do quân đội Cộng hòa Nagorno-Karabakh tự xưng (NKR) chuẩn bị, bản đồ hỏa lực, vị trí đã định trước... hóa ra hoàn toàn bất lực trước vũ khí mới của Thổ Nhĩ Kỳ và Azerbaijan.
Các UAV được sử dụng trong cuộc tấn công của Azerbaijan, theo ước tính từ những chuyên gia, đã phá hủy hơn một nửa số xe bọc thép, hơn 60% số pháo và phần lớn hệ thống phòng không của đối phương.
Nhưng quan trọng nhất, chiến thuật mới cho thấy rằng trong tương lai không cần thiết phải "gieo hạt" vào vị trí của đối phương bằng đạn pháo. Máy bay không người lái đã làm tăng đáng kể hiệu quả của hỏa lực, thực tế đưa nó đến lý tưởng "một phát ăn ngay".
Đồng thời máy bay không người lái có thể được sử dụng không chỉ để phá hủy thiết bị quân sự mà còn cả các điểm hỏa lực, cũng như nhóm bộ binh, bao gồm cả những người ẩn nấp trong chiến hào và công sự.
Còn Nga thì sao? Theo giới chuyên gia quân sự và những nhà phân tích, Moskva đã có những nền tảng không chỉ cho phép nhanh chóng thích ứng với chiến thuật chiến tranh mới mà còn cải thiện nó.
Nếu trước đó Nga đã thử nghiệm khả năng điều khiển một nhóm UAV, thì tại cuộc tập trận Kavkaz-2020 gần đây, quân đội Nga đã học được cách hợp nhất các nhóm khác nhau ở cách xa nhau hàng nghìn km vào một hệ thống điều khiển duy nhất.
Cách tiếp cận này cho phép bạn kiểm soát một khu vực rộng hàng nghìn km2. Đồng thời, những nhóm máy bay không người lái không chỉ có thể tiến hành trinh sát và gây nhiễu thiết bị thông tin liên lạc của đối phương mà còn phá hủy các mục tiêu được giao.
Một ngày trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu thông báo rằng các hợp đồng cung cấp UAV cỡ lớn thế hệ mới sẽ được ký kết vào cuối năm nay. Do đó trong tương lai gần, hiệu quả của đội quân "không người lái" Nga sẽ tăng lên đáng kể.
Tuy vậy theo phân tích từ phương Tây, những gì mà Nga tuyên bố có thể khác xa với thực tế mà họ đạt được, khi công nghệ máy bay không người lái của Moskva còn khoảng cách nhất định so với Mỹ hay châu Âu, thậm chí cả Trung Quốc.
Việc điều khiển nhóm UAV chỉ mang lại hiệu ứng đẹp mắt trong đồng diễn, điều này đã được nhiều quốc gia thể hiện từ lâu, nhưng trong chiến tranh, việc ra lệnh cho từng máy bay không người lái hành động độc lập lại là việc hoàn toàn khác.
Chiếc máy bay không người lái được đánh giá tốt nhất của Nga hiện nay - Forpost thực chất chỉ là UAV IAI Searcher do Israel chuyển giao công nghệ, còn những loại khác như Orion hay Orlan-10 hoặc chưa chứng tỏ được bản thân, hoặc quá "thô sơ".
UAV S-70B Hunter (Okhotnik) mà Nga tự hào sẽ là chiến đấu cơ thế hệ 6 đầu tiên trên thế giới vẫn bị nghi ngờ về tính thực tiễn, nhất là khi nhìn vào tiến độ hoàn thành tiêm kích thế hệ 5 Su-57 hiện nay, đó là chưa nói đến việc Okhotnik còn đi sau X-47B hay Neuron của Mỹ và châu Âu.
Bên cạnh đó, các hệ thống tên lửa phòng không "độc nhất vô nhị" và "không thể xuyên thủng" của Nga bao gồm Buk, Pantsir-S, S-300... đều có màn thể hiện bị đánh giá là "tồi tệ" trước UAV trên thực địa.
Với những gì đã diễn ra, có lẽ Nga cần phải chứng tỏ năng lực thích ứng với hình thức tác chiến mới thông qua hoạt động thực chiến, chứ không phải là trên những diễn đàn quân sự.
