Xuất khẩu tôm sang EU vẫn khó khăn

Sản phẩm tôm chế biến được ưu chuộng tại EU. Ảnh: T.H

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP), năm 2019, XK tôm sang EU vẫn chưa thoát khỏi xu hướng giảm. Trong những tháng đầu năm 2019, XK tôm Việt Nam sang EU giảm tới 27,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

EU vẫn là thị trường NK tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm 20,5% tổng giá trị XK tôm Việt Nam đi các thị trường. Năm 2018, XK tôm Việt Nam sang EU đạt 838,3 triệu USD, giảm 2,8%.

XK tôm sang EU tăng trưởng tốt trong nửa đầu năm 2018 và có xu hướng giảm trong nửa cuối năm. Tuy nhiên, trong những tháng đầu năm 2019, XK tôm sang EU vẫn chưa đảo chiều đi lên.

Nguyên nhân khiến XK tôm sang EU giảm, một phần do nguồn cung tôm thế giới tăng, kéo giá tôm XK giảm, những xáo trộn về kinh tế, chính trị đang diễn ra tại EU cũng tác động tới xuất nhập khẩu tôm tại thị trường này.

Tôm chân trắng là sản phẩm chủ đạo XK sang EU, chiếm tỷ trọng áp đảo 82% tổng các sản phẩm tôm xuất sang EU. Anh, Hà Lan, Đức là 3 thị trường nhập khẩu lớn nhất trong khối EU.

Trong khối EU, Anh đang là thị trường NK tôm lớn nhất của Việt Nam, chiếm gần 33% tổng XK tôm của Việt Nam sang EU và chiếm 6,7% tổng XK tôm Việt Nam đi tất cả các thị trường. Nửa cuối năm 2018 và những tháng đầu năm 2019, XK tôm Việt Nam sang Anh không ổn định do tác động từ sự kiện Brexit vẫn chưa đi đến hồi kết. Sự kiện này phần nào làm xáo trộn tình hình XNK hàng hóa và nhu cầu tiêu thụ thủy sản tại Anh.

Anh là thị trường đáng lưu tâm của doanh nghiệp XK tôm Việt Nam trong khối EU vì DN XK sang thị trường này được hưởng ưu đãi về thuế GSP giống như quy định chung trong XK sang EU. Mặt hàng tôm chế biến xuất xứ từ Việt Nam trên thị trường Anh đang có lợi thế cao hơn về giá bán và chất lượng so với hàng của Ấn Độ, Bangladesh.

Đức là thị trường NK tôm lớn thứ hai của Việt Nam trong khối EU, chiếm 3,8% tổng giá trị XK tôm của Việt Nam đi các thị trường. XK tôm Việt Nam sang Đức 2 tháng đầu năm 2019 đạt 14,3 triệu USD, giảm 16,6% so với cùng kỳ năm 2018.

Tuy giá trị XK giảm, nhưng với Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) dự kiến có hiệu lực trong năm nay cộng với những lợi thế về thuế quan mà các đối thủ cạnh tranh là Ấn Độ và Thái Lan không có, EU vẫn được coi là thị trường tỷ đô trọng điểm của XK tôm Việt Nam trong năm 2019.

Trong 3 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu tôm sang 5 thị trường chính đều giảm trong đó giá trị xuất khẩu sang EU giảm mạnh nhất 27,6%, Nhật Bản giảm 0,9%, xuất khẩu sang Trung Quốc, Mỹ và Hàn Quốc giảm lần lượt 1,6%, 19,2% và 18%. Trong tháng 2/2019, duy nhất xuất khẩu tôm sang thị trường Nhật Bản tăng 14,7%, xuất khẩu sang các thị trường còn lại đều giảm.

Lê Thu