Xuất khẩu sụt giảm vì... Samsung
Xuất khẩu tháng 10 giảm chủ yếu do Samsung kết thúc đợt đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm phiên bản mới Galaxy Note 10.
Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, so với tháng 9, xuất khẩu trong tháng 10 giảm nhẹ 3%. Nguyên nhân xuất khẩu tháng 10 giảm chủ yếu do Samsung kết thúc đợt đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm phiên bản mới Galaxy Note 10 làm cho xuất khẩu điện thoại và linh kiện giảm sâu 13,5%. Trong khi đó, nhóm hàng này đang chiếm tới 21% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Nói về sự tác động của Samsung đối với kinh tế Việt Nam thì đây là câu chuyện không mới nhưng hiện tại đang diễn ra như thế nào? Nhìn trong quãng thời gian từ đầu năm nay 2019, vào quý 1, khi Samsung Galaxy Note 10 chưa chính thức được bán ra thị trường thì tăng trưởng sản xuất và xuất khẩu của nhóm hàng linh kiện, điện tử bị ảnh hưởng mạnh.
"Sức khỏe" của Samsung còn chi phối mạnh tới hoạt động xuất khẩu của Việt Nam.
Ngành sản xuất các sản phẩm này chỉ bắt đầu phục hồi từ giữa quý 2 và lấy lại đà tăng trưởng. Tính riêng trong tháng 8 và tháng 9, tăng trưởng IPP (chỉ số đổi mới sáng tạo) của ngành đạt 20,1% và 14,6% so với tháng trước, báo hiệu dấu hiệu phục hồi dần sau khi liên tục tăng trưởng âm so với cùng kỳ của năm trước trong 6 tháng đầu năm.
"Nguyên nhân chủ yếu là do hãng điện thoại Samsung cho ra mắt dòng sản phẩm điện thoại cao cấp Galaxy Note 10 và đẩy mạnh để xuất khẩu”, trong một báo cáo về tình hình sản xuất tháng 9 Bộ Công Thương nhận định như vậy.
Xuất khẩu Việt Nam những kỉ lục ngất ngưỡng trong 2 tháng. Nhóm điện thoại và linh kiện cán mốc 5,5 tỷ USD trong tháng 8 và 5,2 tỷ USD trong tháng 9.
Tính riêng 9 tháng đầu năm, 5 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam đạt trên 10 tỷ đô la đều thuộc về nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo thì xuất khẩu điện thoại, mà chủ yếu là Samsung đạt 38,6 tỷ đô la, chiếm 23,5% tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này.
Tuy nhiên, bước sang tháng 10, Apple chính thức bày bán bộ 3 iPhone 11, iPhone 11 Pro và iPhone 11 Pro MAX, phần nào làm giảm độ hot của Galaxy Note 10. Thời gian qua, 3 mẫu smartphone mới nhất nhà "táo khuyết" tràn về Việt Nam với số lượng không nhỏ ở thời điểm chưa được bán chính thức. Đặc biệt, mẫu iPhone 11 đang dần hạ nhiệt còn khoảng 18 triệu đồng, thu hút sự chú ý của người dùng nhiều hơn.
Trên thực tế, mong muốn của Chính phủ là ngày càng ít phụ thuộc hơn vào tình hình “sức khỏe” của khối doanh nghiệp FDI, nhằm thoát ra khỏi sự “chi phối” rất mạnh của khối này đến xuất khẩu và cả kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, với một thực tế có ảnh hưởng lớn như trường hợp Samsung đối với hoạt động xuất khẩu kể trên, hay Thaibev với Sabeco và việc thay đổi dòng vốn nước ngoài…thì khả năng cân bằng giữa tiềm lực của doanh nghiệp nội với doanh nghiệp ngoại trong nhiều năm nữa vẫn là khó.
