Xử lý nghiêm hành vi chống đối người thi hành công vụ

Nhiều vụ chống đối CSGT

Trong năm qua, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên cả nước có chuyển biến tích cực. Lực lượng CSGT đã phục vụ tốt nhất cho sự thành công của Năm APEC 2017 và Tuần lễ cấp cao APEC tại TP Ðà Nẵng. Tình hình số vụ tai nạn giao thông (TNGT) tiếp tục giảm cả ba tiêu chí (xảy ra 20.061 vụ, 8.267 người chết, 17.036 người bị thương). So với năm 2016 giảm 1.353 vụ TNGT, số người chết giảm 374 người và số người bị thương giảm 2.064 người. Tuy nhiên, tình trạng người vi phạm chống đối CSGT trong khi làm nhiệm vụ lại có chiều hướng gia tăng. Năm 2017, toàn quốc có 48 vụ chống đối CSGT trong lúc làm nhiệm vụ, khiến ba đồng chí hy sinh và nhiều đồng chí bị thương. Ðiển hình các vụ việc chống lại CSGT, gây tử vong như: Ngày 15-4-2017, tại Trạm thu phí cầu Ðồng Nai trên quốc lộ 1 (TP Biên Hòa, Ðồng Nai), trong quá trình kiểm tra ô-tô BKS 60C-107.62, Thiếu tá Lê Quang Minh (Phòng CSGT, Công an tỉnh Ðồng Nai) đã bị lái xe điều khiển ô-tô cán qua người, khiến đồng chí Minh hy sinh. Tiếp đó, ngày 2-5, tại đường tránh TP Huế (Thừa Thiên - Huế), trong lúc làm nhiệm vụ, đồng chí Võ Duy Khánh, cán bộ phòng CSGT (Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế) đã bị người vi phạm giao thông đâm thẳng xe mô-tô vào người, gây tử vong.

Trong nhiều vụ người vi phạm chống đối CSGT đã bị khởi tố, có hai vụ việc bị khởi tố với tội danh "giết người" là: Vụ lái xe công-ten-nơ đâm vào Thượng úy Nguyễn Anh Ðức (Phòng CSGT, Công an tỉnh Hà Tĩnh), ngày 30-6-2017. Nguyên nhân, do lái xe không chấp hành hiệu lệnh của CSGT, cố tình đâm thẳng xe vào đồng chí Ðức, khiến anh bị thương nặng. Gần đây nhất, Trung tá Trần Văn Vang, cán bộ Cục CSGT cùng tổ công tác thực hiện nhiệm vụ trên đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên (đoạn qua xã Quyết Thắng, TP Thái Nguyên), phát hiện xe mô-tô BKS 30E1-266.09 do Hoàng Văn Trường điều khiển chở theo Trương Văn Ðạo không đội mũ bảo hiểm và đi vào đường cao tốc. Thay vì chấp hành hiệu lệnh dừng xe của tổ công tác, Trường đã tăng ga đâm thẳng vào đồng chí Vang. Hậu quả, đồng chí Vang hy sinh…

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong quá trình tham gia giao thông, khi bị CSGT xử phạt, các lái xe thường có hành vi chống đối như: không xuất trình giấy tờ, xúc phạm, đe dọa, lợi dụng đông người để gây sức ép với CSGT; giằng co, xô đẩy nhằm lấy lại giấy tờ và phương tiện bị tạm giữ; dùng hung khí hoặc vũ lực để đánh CSGT; chèn ép xe CSGT đang truy đuổi; khóa xe bỏ đi hoặc quay xe ngang đường gây ùn tắc giao thông, gây bức xúc trong dư luận. Ngoài ra, những quy định pháp luật về xử lý các hành vi chống người thi hành công vụ còn nhẹ, chưa đủ sức giáo dục và răn đe. Nhiều vụ chống đối CSGT mới chỉ xử lý hành chính bằng hình thức phạt tiền cao nhất từ hai triệu đến năm triệu đồng, theo điểm a, khoản 3, điều 20, Nghị định 167/2013/NÐ-CP. Theo điều 257, Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009) thì mức phạt cao nhất cho hành vi chống người thi hành công vụ là bảy năm tù.

Ðể CSGT an toàn khi làm nhiệm vụ

Theo Thiếu tướng Trần Sơn Hà, Cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an), nguyên nhân chính của tình trạng chống đối CSGT đang làm nhiệm vụ là do người tham gia giao thông không chấp hành Luật Giao thông đường bộ. Cụ thể: không có giấy phép lái xe (GPLX), không đội mũ bảo hiểm, chạy quá tốc độ quy định, vượt ẩu, lạng lách và đánh võng, sử dụng rượu, bia quá nồng độ hoặc nghiện ma túy... Khi vi phạm thì xin bỏ qua hoặc gọi điện thoại nhờ xin xỏ hoặc đưa hối lộ; thậm chí lăng mạ, xúc phạm để đòi trả phương tiện bị tạm giữ. Manh động hơn, một số người còn sẵn sàng đốt xe mô-tô, tiến công, gây thương tích cho các CSGT. Bên cạnh đó, tình trạng đào tạo, thi sát hạch, cấp GPLX và quản lý lái xe tại các trung tâm cũng bị buông lỏng. Các cơ sở đào tạo lái xe mới chỉ chú trọng nghiệp vụ chứ chưa quan tâm nhiều đến rèn luyện đạo đức người lái xe. Chế tài xử phạt về vi phạm TTATGT khá nghiêm khắc và có cả hình thức xử phạt bổ sung, khiến người vi phạm chống đối để tránh bị phạt; công tác tổ chức giao thông còn nhiều bất cập; một số văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Giao thông đường bộ chưa phù hợp tình hình thực tế như: QC41: 2016/BGTVT - Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ, Thông tư số 91/2015/TT-BGTVT về quy định tốc độ và khoảng cách an toàn của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ. Trong lực lượng CSGT vẫn còn một số cán bộ, chiến sĩ do áp lực công việc, cho nên giải quyết các vụ việc chưa khéo léo, thậm chí còn tiêu cực.

Ðể ngăn chặn hành vi chống đối, gây thương tích cho CSGT khi làm nhiệm vụ, Cục CSGT đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, tập huấn pháp luật nghiệp vụ để giải quyết các tình huống; tăng cường kiểm tra đối với cán bộ, chiến sĩ khi thực thi nhiệm vụ; từng bước trang bị công cụ hỗ trợ, lắp đặt ca-mê-ra giám sát trên các tuyến giao thông trọng điểm. Ðồng thời, kiến nghị Chính phủ sửa Luật Giao thông đường bộ năm 2008 bằng việc xây dựng mới Luật TTATGT và Luật Giao thông vận tải, nhằm phân công rõ chức năng nhiệm vụ của từng ngành; giao cho ngành công an tổ chức thi sát hạch, cấp GPLX và quản lý người lái xe.

Cùng với đó, các ban, ngành, đoàn thể, địa phương cần tăng cường tuyên truyền để nâng cao kiến thức, ý thức chấp hành pháp luật của người tham gia giao thông; chuẩn bị các phương án xử lý tình huống đối với những người có hành vi chống đối CSGT; huy động các lực lượng cảnh sát cơ động, cảnh sát hình sự phối hợp CSGT bảo đảm TTATGT trong những thời điểm phức tạp… Ðối với những vụ việc đã khởi tố vụ án hình sự với tội danh “chống người thi hành công vụ” cần sớm đưa ra xét xử để có tác dụng răn đe, giáo dục. Khi xử lý người vi phạm giao thông, các CSGT phải có thái độ lịch sự, nhân văn nhưng kiên quyết, đúng quy trình.

Hoàng Lê và Ngọc Hiếu