Xu hướng phẫu thuật xâm lấn tối thiểu trong lĩnh vực ngoại khoa

TS-BS Võ Xuân Sơn (giữa) hướng dẫn các bác sĩ của Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Bệnh viện Đa khoa Thống Nhất và các bệnh viện trên địa bàn tỉnh thực hiện kỹ thuật mổ xâm lấn tối thiểu trên mô hình. Ảnh: Hạnh Dung

Đây được xem là bước tiến mới cũng như xu hướng trong lĩnh vực ngoại khoa do mang đến nhiều lợi ích cho bệnh nhân.

* Nhiều ưu điểm so với mổ mở

Bệnh nhân đầu tiên được các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thực hiện kỹ thuật này là bà N.T.T. (41 tuổi, ngụ xã Gia Canh, H.Định Quán). Bà T. bị đau cột sống thắt lưng lan xuống 2 bàn chân gây đau đớn trong thời gian dài, từng đi chữa trị nhiều nơi nhưng không khỏi. Cách đây hơn 1 tuần, bà T. đến Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai thăm khám và được bác sĩ chẩn đoán bị trượt đốt sống L5-S1. Bệnh nhân được chỉ định nhập viện và phẫu thuật để điều trị dứt điểm bệnh.

Trong phòng mổ, các bác sĩ đã mổ một đường nhỏ chỉ khoảng 2cm thay vì 12-15cm như phương pháp mổ mở trước kia. Sau đó, sử dụng các dụng cụ, thiết bị hiện đại như: máy C-ARM, kính vi phẫu thuật, máy khoan mài cao tốc để tiến hành giải phóng chèn ép thần kinh, hàn xương liên thân đốt sống và nẹp vít qua da.

BS CKII Nguyễn Đăng Minh, Trưởng khoa Ngoại thần kinh Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai chia sẻ: “Chúng tôi đã lên kế hoạch cho 10 ca phẫu thuật xâm lấn tối thiểu đầu tiên, các chuyên gia ở TP.HCM sẽ cầm tay chỉ việc, hướng dẫn, hỗ trợ các bác sĩ trong khoa thực hiện. Sau ca thứ 10, các bác sĩ Khoa Ngoại thần kinh sẽ có thể độc lập kỹ thuật này mà không cần sự hướng dẫn của các chuyên gia”.

TS-BS Võ Xuân Sơn cho biết, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu là xu hướng hiện nay của thế giới trong lĩnh vực phẫu thuật nói chung. Ở Việt Nam, phẫu thuật nội soi là kỹ thuật được sử dụng sớm nhất và lâu nhất. Trước đây, nếu muốn mổ ruột thừa, các bác sĩ phải mổ mở một đường dài từ 12-15cm, hay mổ bóc khối u xơ tử cung cũng phải truyền máu rất nhiều do mất máu trong khi mổ. Nhờ có phẫu thuật nội soi mà bệnh nhân đỡ đau hơn, đỡ mất máu hơn nhiều.

Trong xu hướng đó, phẫu thuật cột sống xâm lấn tối thiểu cũng được triển khai. Theo nguyên tắc, khi muốn tiếp cận khối thương tổn để lấy khối thương tổn ra ngoài, điều trị bệnh dứt điểm, các bác sĩ phải phá hủy một số mô lành để “đi” được đến khối thương tổn. Còn phẫu thuật xâm lấn tối thiểu là loại phẫu thuật có mức độ phá hủy cơ, phá hủy mô lành rất ít so với mổ hở thông thường. Với kỹ thuật này, bác sĩ sẽ rạch một đường trên da khoảng 18-20mm để giải ép, ghép xương. Qua một đường rạch khác khoảng 1cm, bác sĩ sẽ đưa vít vào cơ thể để cố định cột sống. Kỹ thuật này được ứng dụng nhiều nhất cho phẫu thuật các khu vực cột sống ngực và thắt lưng, các bệnh lý thoái hóa nói chung như thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống, trượt đốt sống.

“Mổ cột sống thường gây ám ảnh đau sau mổ cho người bệnh vì mức độ phá hủy mô nhiều. Tuy nhiên, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu do chỉ mổ một đường mổ rất nhỏ, ít mất máu trong mổ nên sau mổ bệnh nhân đỡ đau hơn, đỡ mệt mỏi hơn và khả năng lành vết thương sớm hơn. Những biến chứng khác như: nhiễm trùng, biến chứng về truyền máu, biến chứng thần kinh… cũng giảm hẳn” -
TS-BS Võ Xuân Sơn nhấn mạnh.

* Chuẩn bị kỹ nhân lực để thực hiện

BS CKII Nguyễn Đăng Minh, Trưởng khoa Ngoại thần kinh Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai cho biết, đến nay khoa đã triển khai được hầu hết các loại kỹ thuật để điều trị các bệnh lý về thần kinh, tất cả các dạng chấn thương sọ não, u não, dị dạng, viêm nhiễm hệ thần kinh, thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống… Những bệnh nhân nào mắc các bệnh liên quan nếu có chỉ định sẽ được can thiệp phẫu thuật.

Riêng với kỹ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, đây là lần đầu tiên bệnh viện triển khai. Yêu cầu quan trọng nhất để triển khai được kỹ thuật này là phải có đội ngũ bác sĩ lành nghề, có trình độ, chuyên môn cao. Kèm theo đó là hệ thống máy móc trang thiết bị hiện đại. Hiện bệnh viện đã cử 4 bác sĩ đi tập huấn lớp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu ở nước ngoài, ở Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM để có thể triển khai trong thời gian tới.

Bệnh nhân T.K.T. (61 tuổi, ngụ P.Tam Phước, TP.Biên Hòa) đi lại bình thường sau ca phẫu thuật xâm lấn tối thiểu bắt vít qua da tại Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai

Liên quan đến kỹ thuật, thời gian qua Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai đã sử dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu bắt vít qua da để điều trị các bệnh liên quan đến cột sống cho bệnh nhân.

Mới đây nhất, các bác sĩ Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai đã sử dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu bắt vít qua da, hàn xương lên thân đốt sống để điều trị bệnh thoát vị đĩa đệm mức độ 4 (độ nặng) cho bệnh nhân T.K.T. (61 tuổi, P.Tam Phước, TP.Biên Hòa).

Theo đó, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau tê chân bên phải, đau dữ dội không đi lại được. Qua khám và chụp MRI, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm nặng, chèn ép dây thần kinh bên phải, được chỉ định mổ.

BS CKI Vũ Bảo Ngọc Quỳnh, Khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình, phục hồi chức năng Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Đồng Nai cho hay, các bác sĩ đã sử dụng máy C-ARM để xác định vị trí chỗ thoát vị đĩa đệm, sau đó rạch một lỗ nhỏ trên da, lấy cục đĩa đệm ra ngoài và thay cục đĩa đệm nhân tạo vào. Tiếp đó, tiến hành dò trên máy định vị C-ARM để bắt vít đúng vị trí nhằm giữ các đốt sống lại với nhau. Sau phẫu thuật bệnh nhân hết đau và 2 ngày sau bệnh nhân đã tự đứng dậy đi lại bình thường. Bệnh này nếu để lâu và không được chẩn đoán, điều trị kịp thời sẽ dẫn đến teo cơ, liệt chân, đi vệ sinh mất tự chủ.

Hạnh Dung