Xin từ biệt nhà thơ, nhạc sỹ đa tài 'Khúc hát sông quê'

Giới nghệ thuật Việt Nam biết đến Nguyễn Trọng Tạo như một người đa tài, đa tình. Ông nổi tiếng trong thi ca thì đương nhiên. Ngoài ra, ông còn là một nhạc sỹ, họa sỹ. Riêng trong lĩnh vực âm nhạc, ông có nhiều bài hát hay, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả.

Trong âm nhạc, Nguyễn Trọng Tạo có một “Làng quan họ quê tôi” (phổ thơ Nguyễn Phan Hách) quá nổi tiếng, đã từng được hãng JVC Nhật Bản chọn làm đĩa karaoke 100 bài hát Việt Nam và dàn nhạc giao hưởng Leipzig trình tấu trong Tuần văn hóa Việt Nam tại Đức. Đến “Khúc hát sông quê” (phổ thơ Lê Huy Mậu) thì công chúng trong và ngoài nước đã mặc nhiên xem ông là một nhạc sỹ đặc biệt với nhiều bài hát được yêu thích. Dù Nguyễn Trọng Tạo là một nhà thơ nổi tiếng nhưng đôi lúc, công chúng nhớ đến ông với vai trò là một nhạc sỹ nhiều hơn, vì độ phủ sóng của những bài hát nổi tiếng ông đã sáng tác.

Ca sỹ Anh Thơ, một giọng ca nổi tiếng với những ca khúc mang âm hưởng dân gian chia sẻ, một trong những ca khúc đóng đinh vào tên tuổi của cô là nhạc phẩm “Làng quan họ quê tôi” và “Khúc hát sông quê” của Nguyễn Trọng Tạo. Tưởng như, chính nhạc sỹ khi sáng tác đã “đo ni đóng giày” cho giọng hát của cô vậy, mặc dù bên cạnh Anh Thơ là rất nhiều ca sỹ, cả nam lẫn nữ đã hát và yêu mến ca khúc này.

Vĩnh biệt nhà thơ, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo. Ảnh tư liệu

Cho đến nay, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo đã sáng tác khoảng gần 100 ca khúc. Bên cạnh những ca khúc quá nổi tiếng như: “Làng quan họ quê tôi”, “Khúc hát sông quê” còn là những ca khúc được khán giả mến mộ không kém như: Đôi mắt đò ngang, Tình ca bên một dòng sông, Non nước Cao Bằng, Mẹ tôi, Đồng Lộc thông ru, Tình ca hạt giống vàng, Trống hội cổng làng, Tình Thu, Mưa, Nghe biển ru đêm….

Có một điều lạ ở đây, mặc dù là nhà thơ nhưng Nguyễn Trọng Tạo thường không tự phổ nhạc những bài thơ của mình. Phần lớn các bài hát của ông được sáng tác dựa trên… thơ của người khác. Ngày đó, đêm nhạc “Nguyễn Trọng Tạo- đêm duy nhất- Khúc hát sông quê” tại Nhà hát Lớn Hà Nội với sự tham gia của các ca sỹ: Anh Thơ, Trọng Tấn, Phạm Phương Thảo, Lê Anh Dũng, Phương Anh Sao mai, nhóm Cỏ lạ, 5 dòng kẻ, ban nhạc Phương Bắc, MC Lê Anh diễn ra hoành tráng và chất lượng cũng nhờ sự giúp đỡ, hỗ trợ của những người bạn thân chí cốt của Nguyễn Trọng Tạo. Họ - những người yêu quý ông không chỉ ở con người lãng tử, đa tài, đầy tình nghĩa với bạn bè, mà còn ở tài năng và tinh thần lao động nghệ thuật không mệt mỏi.

Nguyễn Trọng Tạo từng tâm sự rằng, nhiều người cứ hay hỏi tôi rốt cuộc là nhà gì, nhà thơ hay nhà viết nhạc? Tôi chỉ thấy tôi là “nhà quê” mà thôi, thậm chí là... quê một cục. Tôi xuất thân từ nghề làm ruộng rồi chuyển sang làm thợ mộc. Sợi dây đầu tiên đưa tôi đến với âm nhạc chính là chiếc đàn violin mà tôi tự đóng rồi dùng nó để học, sau đó chơi nhạc trước toàn trường vào mỗi sáng chào cờ đầu tuần. Có lẽ, vì thế thơ ca cũng như âm nhạc của Nguyễn Trọng Tạo đều mang đậm hơi thở của làng quê, để rồi về sau cập nhật hài hòa với tính hiện đại.

Ấy vậy mà chỉ 3 tháng sau khi tổ chức đêm nhạc đầu tiên trong sự nghiệp của mình, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo đã bị đột quỵ vì tai biến. Lúc đó, ông bị đột quỵ tại quê nhà Nghệ An. Tưởng chừng cơn bạo bệnh đã đưa ông đi nhưng kỳ diệu thay, nhạc sĩ đã tỉnh lại và hồi phục một cách thần kỳ để tiếp tục sống và đam mê với âm nhạc. Lúc đó, ai cũng bảo Nguyễn Trọng Tạo là người may mắn. Ông chia sẻ, từ đó ông thấy mình sống có cảm xúc hơn, ông tập thể dục mỗi ngày để rèn luyện. Bên cạnh đó, ông cũng tuân thủ chặt chẽ lịch uống thuốc, tiêm và trị liệu theo chỉ định. Một lần nữa vào tháng 8-2018, Nguyễn Trọng Tạo lại làm một đêm thơ nhạc của mình với sự tham gia của NSND Thanh Hoa, Trọng Tấn, Anh Thơ, Lê Anh Dũng, nhóm Con gái, nhóm Cỏ lạ, nhóm Dòng thời gian...

Vậy mà lần bạo bệnh này, người nhạc sỹ của “Khúc hát sông quê” đã mãi mãi rời xa. Số phận nghiệt ngã, chỉ sau khi liveshow thứ 2 trong sự nghiệp vào tháng 8 vừa qua, ông phát hiện mình bị ung thư phổi. Nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo qua đời tại Hà Nội vào 19g50 ngày 7-1, sau hơn hai tháng chiến đấu với bệnh.

Nhà thơ, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo, SN 1947 trong một gia đình Nho học ở làng Trường Khê (nay là Diễn Hoa), huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Bên cạnh là nhà thơ, nhạc sỹ nổi tiếng, ông còn là nhà báo, họa sĩ vẽ bìa sách. Ông được nhiều người yêu mến khi là nhạc sỹ phổ nhạc của một số ca khúc, trong đó nổi tiếng nhất là bài “Khúc hát sông quê”, “Làng quan họ quê tôi”. Nhưng gia tài đồ sộ của Nguyễn Trọng Tạo vẫn là thơ, ông là tác giả của những tập thơ, trường ca như Đồng dao cho người lớn, Nương Thân, Thế giới không còn trăng, Con đường của những vì sao (Trường ca Đồng Lộc), Trường ca biển mặn…

Thái Phương