Xét xử vụ Phạm Công Danh: Sacombank nói gì về việc thu hồi hơn 1.835 tỷ đồng?

Các bị cáo tại tòa - Ảnh: Huyền Trâm.

Hôm nay (26/7), TAND TP.HCM tiếp tục xét xử vụ án Phạm Công Danh giai đoạn 2 với phần xét hỏi. Theo đó, “đường đi” của nguồn tiền 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ cho VNCB (sau này là CB) và việc thu hồi khoản vay ở các ngân hàng được đề cập.

Phải làm rõ 4.500 tỷ đồng đã đi đâu

Tại tòa, đại diện ngân hàng CB cho biết, số liệu trong kết luận điều tra bổ sung là chính xác. 4.500 tỷ đồng đã được hòa lẫn vào dòng tiền chung, không có chứng từ nào chứng minh khoản tiền này dùng cho ông Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch ngân hàng VNCB, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Thiên Thanh. Đại diện này cũng khẳng định, khoản tiền này ngân hàng sử dụng hết.

Bị cáo Phan Thanh Mai, nguyên Tổng giám đốc VNCB cho biết, ở cuộc họp tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ông Danh đã đề nghị tăng vốn cho VNCB thành hai đợt. Khi đó, ngân hàng gặp khó khăn về mọi mặt, các chỉ số ngân hàng dưới quy định của NHNN, buộc phải tăng vốn điều lệ mới đáp ứng điều kiện để đạt tăng trưởng tín dụng. Việc tăng vốn là vì lợi ích chung của đề án tái cơ cấu, lợi ích của chính ngân hàng VNCB.

Bị cáo Mai cho rằng, xét về mặt nguyên tắc, khi không được phép tăng vốn, khoản 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ trở thành nợ phải trả. Bị cáo Mai đồng ý về việc không bóc tách được nguồn tiền này nhưng phải làm rõ để biết nguồn tiền đi đâu.

Phía CB cho rằng, chứng từ hợp pháp duy nhất mà CB có là chứng từ góp vốn nên không đủ cơ sở để có thể hạch toán lại khoản tiền 4.500 tỷ đồng.

Đại diện ngân hàng này khẳng định vốn điều lệ của ngân hàng là 3.000 tỷ đồng căn cứ theo giấy đăng ký kinh doanh chứ không phải căn cứ vào chứng từ kế toán thể hiện tăng thêm 4.500 tỷ đồng. Về việc ghi nhận 4.500 tỷ đồng là vốn chủ sở hữu hay nợ phải trả, đại diện CB cho rằng phụ thuộc vào chứng từ pháp lý. Việc điều chỉnh hạch toán vốn điều lệ không thể nói không tăng vốn được thì phải trả lại.

Xem xét lại việc thu hồi tiền từ các ngân hàng

Viện kiểm sát (VKS) yêu cầu đại diện ngân hàng Sacombank trình bày ý kiến về công văn số 15 của VKSND Tối cao. Đại diện này cho biết, không có thay đổi ý kiến về công văn 210 của Hiệp hội ngân hàng Việt Nam liên quan tới việc đề nghị thu hồi các khoản vay ở 3 ngân hàng.

Phía Sacombank cho hay, quan hệ tín dụng Sacombank với các công ty (hơn 1.835 tỷ đồng) xảy ra trước khi vụ án điều tra xem xét và đã chấm dứt. Nếu quan hệ này trở thành hình sự hóa sẽ ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng, mong xem xét lại việc thu hồi khoản vay tại ngân hàng.

Tương tự đại diện của TPBank, BIDV giữ nguyên lời trình bày tại phiên xét xử trước đó liên quan đến việc thu hồi khoản vay ở ngân hàng và không bổ sung gì thêm.

Trước đó, liên quan đến việc thu hồi các khoản vay đã được VKSND Tối cao đề cập trong văn bản số 15 ngày 20/6/2018 gửi TAND TP.HCM.

Tại quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung, hội đồng xét xử (HĐXX) yêu cầu: trong phần luận tội, đại diện VKS đã đề nghị HĐXX tuyên thu hồi số tiền 6.126 tỷ đồng từ 3 ngân hàng Sacombank, TPBank, BIDV để trả lại cho Ngân hàng CB (trước đó là VNCB) vì cho rằng số tiền này là vật chứng vụ án, cần phải thu hồi để khắc phục hậu quả.

HĐXX xét thấy, việc thu hồi theo như đề nghị của đại diện VKS tại phiên tòa thì Hiệp hội Ngân hàng có ý kiến ở văn bản 210 cho rằng, nếu HĐXX chấp nhận thu hồi số tiền 6.126 tỷ đồng như đề nghị của VKS sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến sự ổn định của thị trường tài chính cũng như lĩnh vực ngân hàng.

Do vậy, HĐXX cần phải làm rõ chính xác số tiền 6.126 tỷ đồng mà đại diện VKS đề nghị thu hồi từ 3 ngân hàng trả lại cho VNCB nay là CB là vật chứng của hành vi cố ý làm trái nào của bị cáo Danh bị truy tố cụ thể trong vụ án này và hành vi cố ý làm trái đó vi phạm quy định nào về quản lý kinh tế của nhà nước, trên cơ sở đó, cần xác định rõ vật chứng của vụ án trong vụ án hình sự này, căn cứ thu hồi? Để từ đó, HĐXX giải quyết vụ án có căn cứ, đúng quy định pháp luật.

Về nội dung này, tài liệu trong hồ sơ và kết quả xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa trước đã làm rõ: bị cáo Phạm Công Danh có hành vi dùng tiền gửi của VNCB bảo lãnh cho 29 lượt công ty (công ty của ông Danh và công ty do ông Danh mượn pháp nhân) vay tiền của 3 ngân hàng, toàn bộ số tiền vay này Phạm Công Danh sử dụng.

Sau đó, các công ty vay tiền không hoạt động như phương án kinh doanh theo hợp đồng tín dụng nên 3 ngân hàng đã thu nợ gồm gốc và lãi bằng tiền đảm bảo của VNCB, gây thiệt hại cho VNCB, các hành vi vi phạm cụ thể đã được nêu trong cáo trạng và làm rõ tại phiên tòa.

Hành vi làm trái nêu trên của Phạm Công Danh và đồng phạm chỉ hoàn thành khi 3 ngân hàng thu nợ, siết nợ bằng tiền gửi; số tiền VNCB bị thiệt hại là tiền gửi tại 3 ngân hàng.

VKSND Tối cao cho rằng, tài liệu điều tra cũng đã xác định rõ: việc các ngân hàng cho vay có vi phạm và Phạm Công Danh đã sử dụng tiền vay trái pháp luật nên việc thu hồi tài sản như đề nghị của đại diện VKS tại phiên tòa như nêu trên là có căn cứ, đúng pháp luật.

HUYỀN TRÂM