Xét xử đại án BIDV: Tuyên án đối với 12 bị cáo

Sai phạm trong quá trình cho vay

Ngày 2/11, đại diện Hội đồng xét xử đã đưa ra mức án đối với 12 bị cáo trong vụ “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”, “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại Ngân hàng BIDV, Công ty cổ phần chăn nuôi Bình Hà (Công ty Bình Hà), công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại và dịch vụ Trung Dũng (Công ty Trung Dũng).

Theo Hội đồng xét xử, đối với khoản vay của Công ty Bình Hà, ông Trần Bắc Hà giữ vai trò chính, vi phạm các quy định của hoạt động ngân hàng, gây ra nhiều sai phạm khi để BIDV chi nhánh Hội sở và BIDV chi nhánh Hà Tĩnh cho Công ty Bình Hà vay vốn một cách ưu đãi, không kiểm soát được dòng tiền.

Các bị cáo tại phiên tòa. (Ảnh: chụp màn hình)

Cụ thể, trong khoảng thời gian từ năm 2011 - 2016, lợi dụng chức trách được giao, ông Trần Bắc Hà (khi đó là Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng BIDV) đã chỉ đạo cấp dưới tại BIDV Hội sở, BIDV chi nhánh Hà Tĩnh, BIDV chi nhánh Hà Tĩnh, BIDV chi nhánh Hà Thành cho Công ty Bình Hà (là công ty “sân sau” của Trần Bắc Hà) và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV số tiền đặc biệt lớn.

Để gây ra hậu quả thiệt hại này, Hội đồng xét xử xác định có sự tham gia tích cực của cán bộ cấp cao BIDV, trong đó có các bị cáo Trần Lục Lang, Đoàn Ánh Sáng đều là cựu Phó Tổng Giám đốc BIDV và Kiều Đình Hòa (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Nguyễn Thị Vân Anh (cán bộ BIDV chi nhánh Hà Tĩnh).

Theo Hội đồng xét xử, trong sự việc này, các bị cáo tại BIDV Hội sở và BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh đều biết Công ty Bình Hà là doanh nghiệp mới thành lập, chưa có kinh nghiệm, vốn, khả năng thực hiện dự án nuôi bò quy mô lớn. Ngoài ra, Công ty Bình Hà phải nhập khẩu máy móc, giống và chưa có phương án xây dựng chuồng trại đạt tiêu chuẩn; không có các nguồn khác để trả nợ, chỉ phụ thuộc vào kinh doanh bò…

Tuy nhiên, các bị cáo thuộc BIDV Hội sở và BIDV Chi nhánh Hà Tĩnh vẫn làm theo chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, đề xuất cho Công ty Bình Hà vay tiền nuôi bò thậm chí còn sửa đổi chính sách theo hướng nới lỏng điều kiện cho vay. Khi Công ty Bình Hà kinh doanh thua lỗ, các bị cáo đề xuất ra hạn trả nợ và cấp thêm tín dụng cho doanh nghiệp này dẫn tới không thu được số tiền hơn 799 tỷ đồng.

Đối với hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tiền bán bò của Đinh Văn Dũng (cựu `Tổng giám đốc Công ty Bình Hà) và đồng phạm, Hội đồng xét xử cho rằng theo quy định, tiền bán bò thu về từ các công ty môi giới và các lò mổ phải chuyển về tài khoản của Công ty Bình Hà tại BIDV chi nhánh Hà Tĩnh, để ngân hàng kiểm soát và đối trừ công nợ.

Tuy nhiên, theo chỉ đạo của con trai Trần Bắc Hà là Trần Duy Tùng, Đinh Văn Dũng và các bị cáo khác đã chiếm đoạt tiền bán bò để góp vốn cá nhân, chứng minh vốn đối ứng với BIDV, để ngân hàng tiếp tục giải ngân vốn vay và sử dụng vào mục đích cá nhân khác. Tổng số tiền các bị cáo chiếm đoạt của BIDV là hơn 149 tỉ đồng.

Trong quá trình xét xử, bị cáo Dũng không thừa nhận hành vi phạm tội Tuy nhiên, tại phiên tòa Hội đồng xét xử căn cứ vào các tài liệu, lời khai của các bị cáo khác cho thấy Đinh Văn Dũng đã trực tiếp chỉ đạo hoạt động của Công ty Bình Hà trong quá thời gian làm Tổng Giám đốc, trực tiếp ký các hợp đồng, nội dung chuyển tiền đều do Đinh Văn Dũng yêu cầu.

Không quản lý tiền sau cho vay

Về hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng trong việc cấp hạn mức tín dụng cho Công ty Trung Dũng vay tiền, Hội đồng xét xử nhận định mặc dù thẩm định, đánh giá tình hình tài chính của Công ty Trung Dũng gặp khó khăn, chi tiêu tài chính phản ánh khả năng thanh toán chưa đảm bảo, tỷ lệ tài sản đảm bảo trên giá trị hạn mức tín dụng đề nghị được cấp chưa đáp ứng chính sách tín dụng của BIDV... nhưng tháng 8/2011, các bị cáo là cán bộ BIDV vẫn cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỉ đồng cho doanh nghiệp này.

Qua điều tra cũng như khai báo của các bị cáo, Cơ quan công tố cho rằng, ông Trần Bắc Hà đã gây áp lực để 4 bị cáo ở BIDV Chi nhánh Hà Thành phê duyệt, giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 700 tỷ đồng và mở phát hành L/C (chứng thư bảo lãnh) theo món.

Trong số 26 khoản giải ngân có 20 khoản không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo. Sau khi giải ngân, nhóm cán bộ BIDV cũng không kiểm tra dòng tiền, tài sản đảm bảo (phôi thép được mua từ tiền vay ngân hàng) khiến BIDV không thể thu hồi được khoản nợ hơn 864 tỷ đồng.

Ngoài ra, số phôi thép được mua muốn bán phải được BIDV đồng ý nhưng bị cáo Đoàn Hồng Dũng và vợ là bị cáo Nguyễn Thị Thanh Sơn đã tự ý bán rồi thu tiền. Qua đây, cặp vợ chồng này chiếm đoạt hơn 263 tỷ đồng của BIDV.

Hội đồng xét xử nhận định, hành vi của các bị cáo trong vụ án đã xâm phạm trực tiếp đến hoạt động đúng đắn của ngân hàng, tạo dư luận xấu, số tiền thất thoát đặc biệt lớn. Tại phiên tòa các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội, mong được giảm nhẹ hình phạt, trong quá trình điều tra đã phối hợp tích cực.

Tòa sơ thẩm nhận thấy bị cáo Trần Lục Lang có vai trò cao hơn những người còn lại. Các bị cáo là cựu cán bộ ngân hàng phạm tội với vai trò thứ yếu.Tuy nhiên, các bị cáo này đã thực hiện hành vi phạm tội do chịu sức ép từ cấp trên, đặc biệt là từ ông Trần Bắc Hà. Giai đoạn điều tra và tại tòa, nhiều người thành khẩn khai báo, giúp đỡ cơ quan tố tụng điều tra vụ án nên cần được áp dụng tình tiết giảm nhẹ.

Sau khi xem xét các tình tiết, Hội đồng xét xử tuyên phạt Trần Lục Lang 8 năm tù, Đoàn Ánh Sáng 6 năm 6 tháng năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Cùng tội danh này, các bị cáo: Kiều Đình Hòa (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Tĩnh) bị tuyên mức án 5 năm tù; Lê Thị Vân Anh (nguyên Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp BIDV chi nhánh Hà Tĩnh) 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; Ngô Duy Chính (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành) 7 năm tù; Nguyễn Xuân Giáp (nguyên Phó Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành) 6 năm tù; Phạm Hồng Quang (nguyên Trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1, BIDV chi nhánh Hà Thành) 4 năm tù; Đặng Thành Nam (nguyên cán bộ quản lý khách hàng BIDV chi nhánh Hà Thành) 3 năm 6 tháng tù.

Với tội “Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản”, Hội đồng xét xử tuyên các bị cáo: Đoàn Hồng Dũng (nguyên Giám đốc Công ty Trung Dũng) mức án 18 năm tù; Trần Anh Quang (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà) 13 năm tù; Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà) 12 năm tù; Nguyễn Thị Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Công ty Hà Nam) 3 năm tù.

Ngoài tuyên phạt án từ Hội đồng xét xử cũng buộc các bên liên quan trả các khoản nợ, lãi suất cho công ngân hàng BIDV. Đồng thời, Hội đồng xét xử xét cũng yêu cầu tiếp tục phong tỏa, kê biên và ngăn chặn giao dịch các tài sản bất động sản, cổ phiếu cùng tài khoản liên quan ông Trần Bắc Hà, Trần Duy Tùng và các bị cáo.

Lê Thắm