Xe ôm công nghệ: Thật giả lẫn lộn

Kẻ cướp đội lốt lái xe công nghệ

Ngày 21-5, Công an quận Tân Phú, TP Hồ Chí Minh tiếp nhận đối tượng T.T.B., một đối tác của hãng xe ôm công nghệ (GrabBike) để điều tra xử lý về hành vi “cướp giật tài sản”. B. được xác định là đối tượng mặc áo xe ôm công nghệ trong đoạn clip được tung lên mạng xã hội (Facebook) thực hiện hành vi giật chiếc điện thoại di động của một phụ nữ bồng con trên đường nhỏ thuộc phường Phú Trung, quận Tân Phú, chiều 20-5.

Hình ảnh từ đoạn clip trên cho thấy B từ xa phát hiện người phụ nữ vừa bế con, vừa sử dụng điện thoại nên áp sát và ra tay giật chiếc điện thoại. Nạn nhân sau vài giây trấn tĩnh đã truy hô và bế con chạy bộ đuổi theo nhưng B. đã mất dạng. Từ hình ảnh của clip này, biển số xe của đối tượng được ghi nhận. Đại diện hãng Grap tại TP Hồ Chí Minh đã phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hồ Chí Minh xác minh và xác định B. là đối tượng gây ra vụ cướp. Công an quận Tân Phú đã bắt được B. khi B. lẩn trốn ở Củ Chi.

Vụ dàn cảnh trộm xe tại shop thời trang ở quận 3.

Hình ảnh đối tượng B. gây ra vụ cướp giật trên đã tạo ra một ấn tượng không đẹp đối với người sử dụng dịch vụ xe ôm công nghệ thuộc hãng GrabBike. Phía công ty Grab tại TP Hồ Chí Minh cho biết, nhờ sự chia sẻ clip về đối tượng này trên mạng xã hội nên phía công ty đã nhanh chóng xác định được người liên quan. Việc kẻ gây án được nhận diện như một đối tác của công ty, khoác trên mình chiếc áo xe ôm công nghệ khi thực hiện hành vi cướp giật buộc phía công ty sẽ phải kiểm tra lại quy trình đầu vào, loại bỏ từ đầu những người có nhân thân xấu.

Hành vi phạm tội, họ phải chịu trách nhiệm cá nhân nhưng nó gây ảnh hưởng đến toàn bộ uy tín, qui trình hoạt động của công ty và gây ấn tượng không tốt, lo lắng đối với người sử dụng dịch vụ.

Mới đây, Tòa án nhân dân TP Hồ Chí Minh vừa xét xử sơ thẩm và đưa ra mức hình phạt đối với 5 bị cáo trong băng cướp giả danh tài xế công nghệ do Nguyễn Hoàng Nam (SN 1992) cầm đầu với tổng mức án là 60 năm tù. Đây là một băng cướp giật chuyên nghiệp, các thành viên trong băng cướp đều có tiền án và quen nhau trong trại giam. Các vụ cướp giật đều được nhóm đối tượng này lên kế hoạch và phân công nhiệm vụ rõ ràng.

Để qua mắt người dân, Nam đã mua đồng phục của nhiều hãng xe ôm công nghệ để cho các thành viên mặc khi đi cướp giật. Rạng sáng 28-12-2018, Nam nhắn tin qua Facebook rủ Cường, Phúc và Sang đi ăn rồi dạo quanh các tuyến đường tìm “con mồi”. Đến đường Lạc Long Quân, quận 11, phát hiện ông Quang Châu điều khiển xe máy chở theo con gái, bên trên có giỏ xách, cả nhóm bám theo giật giỏ xách khiến ông Châu và con gái ngã xe.

Cả nhóm tháo chạy và kiểm tra chiến lợi phẩm nhưng chỉ có mỗi chiếc điện thoại di động, Nam đem bán được 300 ngàn đồng. Quá “bèo” nên Nam cùng đồng bọn tiếp tục đi tìm “con mồi” và thực hiện thêm 2 vụ cướp giật khác. Ông Châu sau khi bị cướp, ngã xe được đưa vào bệnh viện cấp cứu nhưng đã tử vong do vết thương quá nặng.

Bị camera ghi hình, đối tượng mặc áo xe ôm công nghệ cướp điện thoại của người phụ nữ nhanh chóng bị bắt.

Người dân cần cảnh giác

Thời gian qua, sự xuất hiện đồng loạt nhiều hãng dịch vụ xe ôm công nghệ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân di chuyển và cũng giúp giải quyết được việc làm cho hàng chục ngàn lao động. Tuy nhiên, khi ra đường mọi người đều thấy nhan nhản những bộ đồng phục của người chạy dịch vụ xe ôm công nghệ nên không thể phân biệt được đâu là thật, đâu là giả. Và cũng vì những lý do này, nhiều đối tượng tội phạm đã lợi dụng chiếc áo xe ôm công nghệ để che mắt hành vi phạm tội của mình, thực hiện các vụ cướp giật, lừa đảo, trộm cắp.

Nhiều nạn nhân không đặt dịch vụ qua ứng dụng điện thoại, gặp phải tài xế xe ôm công nghệ giả mạo, họ dễ bị bắt chẹt, hét giá nhưng đành ngậm ngùi trả số tiền cao hơn so với giá bình thường nếu như không muốn bị đe dọa, hành hung. Các đối tượng giả dạng này thường dùng các chiêu thức như va chạm trên đường, giả vờ hỏi đường để tiếp cận nạn nhân, lợi dụng sơ hở, mất cảnh giác của nạn nhân để ra tay thực hiện hành vi của mình.

Từng là nạn nhân của đối tượng giả danh tài xế xe ôm công nghệ, anh T, nhà ở quận 6 rút ra kinh nghiệm cho bản thân là không bao giờ đón Grab mà không thông qua ứng dụng, dù cho có gấp đến đâu. Hôm đó sau khi nhậu vài chai với bạn bè, anh T nhận được điện thoại của người thân báo đến bệnh viện gấp vì mẹ anh bệnh trở nặng. Anh đang đứng ngoài đường loay hoay đặt xe thì một thanh niên mặc áo xe ôm công nghệ trờ tới hỏi anh có đi xe không.

Đang vội, thấy có tài xế Grab nên anh tin tưởng trả giá rồi lên xe. Do có men rượu nên anh T gật gà ngồi trên xe, người thanh niên này điều khiển xe máy chở anh T đến đoạn đường vắng rút dao đe dọa lấy đi chiếc iPhone X và 3 triệu đồng trong túi quần anh T rồi bỏ anh lại tại con đường vắng. Anh T phải thất thểu đi bộ rồi nhờ một người dân gọi điện cho người thân đến đón.

Chiếc xe gắn máy cũ chỉ đáng giá vài triệu đồng, đối với người có tiền thì không đáng gì nhưng đối với chị N.T.T.T. (24 tuổi, nhân viên của một shop thời trang ở quận 3) là một gia tài. Một buổi trưa, chị T. đang trông coi shop thì có 2 người phụ nữ mặc áo khoác, đeo khẩu trang đi xe máy dừng xe đi vào shop. Hai người phụ nữ này cố tình hỏi han, che chắn chị T. để một người đàn ông mặc áo Grab bẻ khóa chiếc xe chị T. đang dựng trước shop rồi rồ ga bỏ chạy. Chị T. bung cửa đuổi theo nhưng đối tượng đã chạy mất, 2 người phụ nữ sau sự việc cũng nhanh chóng rời cửa hàng.

Các loại trang phục xe ôm công nghệ được rao bán tràn lan.

Nghi ngờ 2 người này là đồng bọn nên chị T. níu xe 2 người này lại thì bất ngờ một người đàn ông mặc áo Grab khác điều khiển xe máy lao đến cố tình va chạm giao thông. Hai bên cãi nhau, chị T. vì chỉ có một mình nên không thể cùng lúc níu giữ 3 người, đành phải để họ đi, sau đó trình báo công an. Sau vụ việc này, chủ shop đã mua thêm xích sắt để bảo vệ phương tiện của shop và của nhân viên, khách hàng.

Một chủ shop thời trang ở Gò Vấp cho hay cũng từng bị những đối tượng mặc áo xe ôm công nghệ dàn cảnh trộm tài sản. Chị M. cho hay, 4 đối tượng mặc áo xe ôm công nghệ tiếp cận dàn xe của nhân viên và khách bẻ khóa rồi bỏ chạy. Vì đang trông hai đứa con nhỏ nên chị M. không thể phản ứng kịp, chỉ còn biết nhìn các đối tượng và chiếc xe gắn máy của mình mất dạng trên đường.

Khi đồng phục của các hãng xe ôm công nghệ như quần áo, mũ nón, áo khoác bán nhan nhản công khai trên đường với giá cả khá mềm cũng là một trong những điều kiện tạo cơ hội cho các đối tượng phạm pháp mua về sử dụng, tạo ra vỏ bọc để thực hiện hành vi của mình. Tại các dãy bán hàng trên vỉa hè trên đường Ba Tháng Hai, Xô Viết Nghệ Tĩnh, Phạm Văn Đồng (TP Hồ Chí Minh)... các loại đồng phục của các hãng xe ôm công nghệ được bán tràn lan. Một bộ áo hãng Grab ở có giá 300 ngàn đồng bao gồm cả áo thun, áo khoác, mũ bảo hiểm và dụng cụ dùng để gắn điện thoại lên xe gắn máy.

Khi được hỏi có nhiều khách mua không, bà chủ tiệm không ngần ngại cho biết: “Không biết họ mua với mục đích gì nhưng trước kia nhiều người chạy xe ôm truyền thống đến hỏi mua, thấy bán được nên tôi gom hàng về bán. Còn họ mua về có chạy xe hay không thì tôi làm sao mà biết được”.

Dạo quanh các trang mạng xã hội chúng tôi ghi nhận có hàng trăm người rao bán đồng phục xe ôm công nghệ của tất cả các hãng. Giá sỉ nguyên bộ và bán lẻ từng món được niêm yết công khai: 105.000 đồng/áo, 85.000 đồng/mũ. Khá nhiều người đặt mua các loại đồng phục này. Người dân không cảnh giác sẽ dễ dàng rơi vào bẫy của các đối tượng phạm tội.

Băng cướp giả xe ôm công nghệ cướp tài sản khiến nạn nhân tử vong vừa bị tòa án đưa ra xét xử.

Theo một cán bộ Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hồ Chí Minh, để thực hiện hành vi cướp giật, chiếm hữu tài sản trên đường phố hay trộm cắp tài sản, các đối tượng phạm pháp hình sự không chừa một thủ đoạn nào để thực hiện được hành vi của mình. Việc giả danh tài xế xe ôm công nghệ chỉ là một chiêu đơn giản, quá dễ để thực hiện. Áo mang đặc trưng của xe ôm công nghệ dễ tìm, dễ sử dụng, lại có vẻ lam lũ và thân thiện, có vẻ quy củ nên ít người đề phòng. Nhưng khi hành động phạm tội, chúng lại rất quyết liệt.

Có nhiều vụ trộm, cướp giật, các đối tượng sẵn sàng dùng hung khí uy hiếp hay sử dụng bình xịt hơi cay để ra tay trước rổi mới cướp tài sản. Công an TP Hồ Chí Minh khuyến cáo người dân cần bảo vệ tài sản của mình thật tốt, chớ để tài sản hớ hênh trên đường phố, dễ trở thành “con mồi” của các đối tượng phạm tội.

Để đề phòng những đối tượng giả danh cánh tài xế xe ôm công nghệ, người sử dụng dịch vụ này cần đặt thông tin qua các app để đảm bảo an toàn cho tính mạng và tài sản của người dân. Ít nhất, việc bắt xe, qua các app cũng giúp kiểm soát được con người, hành vi của tài xế. Nếu xảy ra sự ngoài mong muốn khi di chuyển, việc truy tìm, quy trách nhiệm và xử lý sau đó cũng dễ dàng hơn. Ngoài ra người dân cũng cần nâng cao cảnh giác với những biểu hiện đáng ngờ của những người khoác trên mình bộ quần áo xe ôm công nghệ, tránh rơi vào bẫy dàn cảnh, lừa đảo, trộm cắp.

Một đại diện phía Công ty Grab chia sẻ, việc kiểm soát người mặc áo của công ty rất khó bởi công ty chỉ có thể kiểm soát các đối tác trong hệ thống, còn những người mua áo xe ôm công nghệ bán tràn lan ngoài đường thì không thể. Việc dàn cảnh trộm cắp, cướp giật thì cần phải có chính xác biển số xe hoặc thông qua số điện thoại mới có thể xác định được nghi phạm có phải chạy Grab không. Bởi vậy, người dân khi tin tưởng vào xe ôm công nghệ thì phải thực hiện các quy trình đặt xe để tránh phiền hà, không bị bắt chẹt cước xe cũng như rơi vào bẫy của các đối tượng tội phạm.

Mạnh Đức - Bùi Hào