Xe nhập khẩu chật vật cạnh tranh

Xe nhập khẩu nguyên chiếc giảm mạnh trong năm 2020

Năm 2020 được xác định là một năm đầy khó khăn của thị trường ô tô. Cũng như nhiều lĩnh vực khác, thị trường ô tô chịu những tác động tiêu cực của dịch bệnh.

Chính sách giảm 50% phí trước bạ của Chính phủ đã giúp các dòng xe lắp ráp trong nước vực dậy được sau nhiều tháng ảm đạm. Giảm một nửa phí trước bạ từ Chính phủ cùng nỗ lực ưu đãi từ các hãng xe đã kích cầu đáng kể với nhiều dòng xe trong nước. Thị trường ấm trở lại, doanh số xe trong nước tăng kể từ khi chính sách trước bạ có hiệu lực từ tháng 6/2020, dù không thể có mức tiêu thụ tốt như năm 2019.

Tuy nhiên, xe nhập khẩu lại không được hưởng các chính sách này. Những tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19 đã khiến cho thị trường ô tô nhập khẩu giảm sâu khi cả cung – cầu đều bị ảnh hưởng.

Nhiều tháng liền, lượng xe nhập khẩu giảm xuống dưới 5.000 chiếc. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, hồi tháng 5/2020, lượng xe nhập khẩu về thị trường Việt Nam chỉ đạt 4.866 chiếc với trị giá 109 triệu USD. Trong đó có 4.071 xe dưới 9 chỗ mở tờ khai, đạt trị giá 76,4 triệu USD. Đây được xem là tháng nhập khẩu thấp nhất trong vài năm trở lại đây.

Trước đó, tháng 4/2020, lượng xe mở tờ khai về nước cũng chỉ đạt 4.918 xe với kim ngạch hơn 131 triệu USD, giảm đến 60% về lượng và giảm 42,2% về giá trị so với tháng trước đó. Trong số này, chỉ có 3.491 chiếc xe dưới 9 chỗ với trị giá 80,1 triệu USD.

Để cạnh tranh được với các dòng xe lắp ráp trong nước với “kim bài” ưu đãi 50% phí trước bạ, các hãng xe nhập khẩu đã liên tục mang về các dòng xe mới, đồng thời lao vào cuộc đua giảm giá để kích cầu tăng sức mua.

Khi thị trường tăng trưởng trở lại, lượng xe nhập khẩu cũng liên tục tăng mạnh, nhất là vào các tháng cuối năm. Theo báo cáo sơ bộ của Tổng cục Thống kê, riêng trong tháng 12/2020, lượng ô tô nhập khẩu về nước ước tính đạt 13.000 chiếc, đạt trị giá 263 triệu USD.

Dù liên tục tăng mạnh trong nửa cuối năm, nhưng lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc về thị trường Việt Nam vẫn giảm sâu so với hồi năm ngoái. Ước tính, tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô của cả năm 2020 chỉ đạt 105.261 chiếc với trị giá 2,294 tỷ USD. Con số này giảm đến 24,5% về lượng và giảm 27,4% về giá trị so với năm 2019.

Xe nhập khẩu chủ yếu đến từ các thị trường Thái Lan, Indonesia và Trung Quốc. Tổng cục Hải quan thống kê, ô tô nguyên chiếc các loại nhập về Việt Nam trong 11 tháng qua chủ yếu có xuất xứ từ Thái Lan và Indonesia. Hai quốc gia này chiếm tới 84% tổng lượng nhập khẩu của cả nước. Trong đó, nhập khẩu từ Thái Lan là 44.700 chiếc và từ Indonesia với gần 32.700 chiếc. Ngoài ra, có tổng số 6.316 xe nguyên chiếc từ Trung Quốc về Việt Nam.

Lượng xe nhập khẩu giảm tương ứng với sự sụt giảm sức mua thị trường xe này. Báo cáo của Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, cộng dồn 11 tháng năm 2020, tổng dung lượng thị trường ô tô đạt 248.768 chiếc, giảm 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, trong khi sản lượng ô tô lắp ráp trong nước chỉ sụt giảm 7% nhờ được ưu đãi thì lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu giảm đến 24%.

Dẫu vậy, bức tranh thị trường ô tô nhập khẩu năm qua không hẳn chỉ có một màu ảm đạm. Nhiều mẫu xe mới được các hãng xe nỗ lực đưa về thị trường Việt Nam. Hàng loạt xe sang cũng liên tiếp ra mắt dưới nhiều hình thức. Không ít trong số rơi vào tình trạng cháy hàng, người dùng phải chờ để đặt hàng mới. Nhiều hãng xe ngay lập tức tìm kiếm nhà phân phối mới để trở lại thị trường Việt, điều này cũng đủ cho thấy triển vọng của thị trường.

Bức tranh thị trường xe nhập khẩu năm 2021 được cho là sẽ tươi sáng hơn và có thể đạt sự tăng trưởng trở lại. Trong năm nay, lộ trình giảm thuế đối với xe nhập khẩu từ EU có hiệu lực cũng có thể là điểm nhấn đối với phân khúc xe nhập khẩu.

Phúc Vinh